Stúdentablaðið - 01.04.1999, Blaðsíða 26
\6
Stiiilentiaftlatfitf
eftir Önnu Krístinu Newton
Islendingar ern hvorki umhverfisvœnir í
hugsun rié stuðla að umhverfisvernd í sorp-
hirou. Þetta er riiðurstaða Nele Lienhop í BS
ritgerð urn sorphirðu og endurvinnslu sem
hún hefur urinið í landfrœði við HI. Nele
karinaði hvernig heirnilissorpi er fargað í
Reykjavík og til sarnanburðar hvemig sorp-
rnálum er háttað í Þýskalandi. Þá kannaði
hún viðhorf íbúa í Reykjavík og íbúa þýsku
borgarinnar Verden í Neðra Saxlaridi til
endurvinnslu og urnhverfissjónarmiða í
sorphirslu.
Lítil þjónusía í Kcykjavík
Nele koinst að þeirri niðurstöðu að llokkun
sorps í Reykjavík er ábótavant út frá um-
hverfissjónarmiðurn. Hún segir reykvískum
vísi háttað í Þýskalandi þar sem íbúuni Ver-
dens er boðin sú þjónusta af borginni að
flokkað sorp sé sótt í heimahús. Þó að sorp-
förgun sé ekki talin vandamál á Islandi í dag
er endurvinnsla hér á landi lítil, aðallega
vegna kostnaðar og vegna fólksfæðar er hún
ekki talin hagkvæm nema að litlu leyti.
Skoðanakönnun í tölvupósti
Nele kannaði viðhorf l'ólks með spuminga-
könnun sem hún sendi út með tölvupósti.
Hún segir þetta forin hafa ýinsa kosti í för
með sér. Það spari tíma, fyrirhöfnin við að
koma könnuninni til skila sé lítil, það sé
ódýrt, viðtakandi geti tekið sér tíma til að
velta spumingunnm fyrir sér og síðast en
ekki síst þá sé þessi aðferð umhverfisvæn
þar sem samskiptin fari fram á stafrænan
hátt. Urlakiö takinarkast þó við þá sem hafa
aðgang að nettölvu. Könnunin var lögð fyr-
ir !i() manns í hvoru landi fyrir sig. Vegna
smæðar úrtaksins endurspegla niðurstöð-
Þátttaka í heimaflokkun í Reykjavík og Verden Dagbtöð/pappír Fjöldi krossa 20 Reykjavtk Hlutfalt svarenda 40% Fjöldi krossa 47 Verden Hlutfalt svarenda 94%
Fernur 13 26% 46 92%
Plastflöskur 41 82% 48 96%
Gler 31 62% 47 94%
Dósir 42 84% 47 94%
Lífrænn úrgangur 2 4% 40 80%
4 borgurum til málsvamar að flokkun heimil-
issorps á tslandi sé alfarið á ábyrgð einstak-
lingsins, hann verði sjálfur að koma flokk-
uðu sorpi til skila og það sé ekki alltaf hag-
kvænit fyrir einstaklinginn. Þessu er öðrtt-
urnar ekki endilega viðhorf allra Islendinga
eða Þjóðverja heldur einungis brots þeirra.
Könnunin sainanstóð af átta spurningmn
um hvort fólk flokkaði heimihssorp sitt eða
hvort það velti því fyrir sér, Einnig var gerð
tilraun til að meta þekkingu fólks varðandi
umhverfisvemd.
Flokka bara fyrir gjald
Islendingar eru duglegir að flokka sorp fyrir
gjald á meðan Þjóðverjar flokka allar teg-
undir heimilissorps í mun meiri mæli en
marktækur munur cr á flokkun sorps í Ver-
den og Reykjavík. Nele telur ýmsar ástæður
geta legið að baki, t.d. þurfa Þjóðverjar að
greiða sérstaklega fyrir það magn sorps sem
jieir ltertda, hér á landi er fast gjald fyrir
hirðu heimilissorps. Einnig virðast Þjóðverj-
ar vera betur upplýstir um sorp- og um-
hverfisntál og vandamálum sem lylgja van-
úti í búð fyrir vörur en til samanburðar
kaufia aðeins 6% íbúa í Verden plastpoka í
Itvert sinn sem þeir fara út í búð. Þess í stað
taka flestir með sér sérstakar innkaupatösk-
ur þegar þeir l'ara að versla og nota þær í
stað plastpokanna. Hinsvegar kaupa Þjóð-
verjar sérstaka mslapoka fyrir sorp á heitn-
ilunum en Islendingar nota ahnennt plast-
pokana sem þeir kaupa til vömflutninga.
I llutfallslega nota Þjóðvcrjarnir aðeins færri
poka undir rusi en Islendingamir en munur-
inn er ekki marktækur.
Grænir í orði ekki á borði
Þá virðast Þjóðverjar betur að sér í málefn-
um um endurvinnslu plaslefna og mengun-
arhættu sem af því stafar en Islendingar.
Flestir þátttakendur voru ósammála lúllyrð-
ingunni „Plast er injög heppilegt lil að nota
í hverskonar umbúðir, |iví það er auðvelt í
endurvinnslu”, en þó í við fleiri Þjóðverjar
(66%) en íslendingar (42%). Sama áttd við
um aðra fullyrðingu, „Plastpokar eru um-
hverfisvænir- ekki þarf að höggva tré til að
framleiða þá”, 52% Reykvíkinga og 64%
Ástæður fyrir því að fólk framkvæmir ekki heimaflokkun: 0f langt í gámastöð eða pappirsgám Fjöldi krossa 2 Reykjavík Hlutfall svarenda 4% Fjöldi krossa 0 Verden Htutfalt svarenda 0%
Á ekki bil til að keyra í gámastöð 9 18% 0 0%
Of plássfrekt að vera með ílát fyrir hverja tegund af sorpi 23 46% 0 0%
Ekkert skilagjald fyrír fernur og dagblöð 16 32% X X
Á ekki rotnunarkassa fyrir lifrænan 48 96% 0 0%
Mér finnst flokkun vera of mikið vesen 5 10% 2 4%
Ég myndi flokka t.d. blöð, fernur og lifrænan úrgang ef það værí sótt heim til min 12 24% X X
rækslu í því samhengi.
Af töflu tvö má draga |>á ályktun að ef að
boðið væri upp á það inyndu fleiri Islend-
ingar vera tilbúnir til að flokka sorp sitt ef
þeir þyrftu ekki að bera ábyrgð á því að losa
sig viö það. tbúuin Verden finnst greinilega
að
mikið inál
sorp. Þar
ekki
flokka sorp. Par er
hinsvegar komið til
móts við tbúana og
þeim úthlutað sér-
stökuin tunnum til að
flokka sorpið. Miðað
við þau viðhorf sem
koma fram í könnun-
inni virðast Þjóðverj-
ar umhverfisvænni en
Islendingar óháð því hvort þeir fái borgað
fyrir það eða ekki.
Plustpokar eða innkaupalöskur
Islendingar nota plastpoka lil innkaupa í
mun meiri mæli en Þjóðverjar. 86% að-
spurða í Reykjavík sögðust kaupa [ilast[>oka
íbúa í Verden. Marktækur munur var á
svörum þátttakenda viö þriðju fullyrðing-
una „Plastpokar eru umhverfisvænir- þeir
brenna án þess að mynda eitraðar loftteg-
undir”. Um 44% Reykjavíkurbúa og 78%
Verdenbúa vortt ósammála fullyrðingumú,
38% aðspurða í
Leiðir til að draga úr rúmmáli
heimilissorps:
Bakarítsbrauð seld í pappírspokum i stað ptastpoka
•Innkaupatöskur 1 stað ptastpoka
•Áfytlingar umbúðir utan um vörur
•Mismunandi ruslatunnustærðir eftir þarfum
•Sorphirðugjötdin miðist við magn sorps
hvers heimitis.
•Sorpsflokkun i fyrírtækjum og skótum
Reykjavík
voru sam-
inála á móti einungis
18% aðspurðra í Ver-
den. íslendingar
komu því illa út í
sainanburði við Þjóð-
verja og er sú niður-
staða athyglisverð í
ljósi þess að íslend-
ingar hainpa landinu
sínu sem landinu hreina í norðri. Mikil
vakning virðist vera í þjóðfclagsumræðunni
tnn umhverfisinál en hún virðist enn nær
einskorðast við uinræðu. íslendingar eru
langt l'rá því að teljast umhverfisvænir í
hugsun cn þeir fiokka ruslið lái þeir greitt
fyrir.
Umsóknir um vist á stúdentagörðum fyrir
skólaáriö 1999 - 2000 þurfa að hafa borist fyrir
20. júní 1999
Skilið umsóknum á eyðublöðum sem liggja frammi á
skrifstofunni eða á heimasíðu Félagsstofnunar stúdenta
1fl|
W W ■ w w
Nánari upplýsingar á heimasíðu
eða í síma 5700 700
c
húsnæöisleit
Stúdentaheimilinu v/Hringbraut - 101 Reykjavík
sími 5700 700 - studentagardar@fs.is