Iðnneminn - 01.09.1949, Blaðsíða 15

FRÆÐSLUERINDI I.N.S.I. IV.
taéa iÁnaSi
ai'inannSuió
í JjóÉjéíc
aauiu
Framh.
Um leið og við birtum hér
seinna erindi Emils Jónssonar,
Staða iðnaðarmannsins í þjóð-
félaginu, .færum við .honum
þakkir fyrir þá veivild, er hann
hefur sýnt iðnnemasamtökun-
um, með því að flytja þessi er-
indi á þeirra vegum, iðnnem-
um að kostnaðarlausu.
RitnefncLin.
í beinu framhaldi af hinu
verklega námi iðnabarmanna,
eða kannske frekar — samhliða
því — kemur hið bóklega nám
þeirra. Það segir sig sjálft, að
það hefur úrslitaáhrif á stöðu
iðnaðarmannsins í þjóðfélaginu
hver menntun hans er, bæði
hin almenna menntun og ekki
síður sérmenntun hans í öllu
því, sem iðngreinni viðvíkur.
Þegar litið er til baka sést fljót-
lega, að á þessu bóklega námi
íslenzkra iðnaðarmanna hefur
verið, alveg til skamms tíma,
mikill misbrestur, og er raunar
að sumu leyti ennþá. Það þarf
ekki að fara svo ýkjalangt aft-
ur í tímann til þess að finna,
að íslenzkum iðnnemum var
ekki kennt neitt bóklegt, og
fram á allra síðustu ár var veru-
legur hluti þeirra án bóklegs
náms. Að vísu nutu þeir iðn-
nemar, sem teknir voru til dval-
ar á góð iðnaðarmannaheimili,
sjálfsagt hollra og góðra upp-
eldisáhrifa og einhvers lærdóms
en mjög var slíkt undir hælinn
lagt og óvíst..
Fyrsti vísirinn að iðnskóla á
íslandi mun vera iðnskóli sá í
Reykjavík er stofnaður var 1873
og starfaði af og til fram á ár-
ið 1890. Sum árin tókst þó ekki
að halda skólanum uppi vegna
ónógrar þátttöku. Þetta var
sunnudagaskóli, þ. e. kennsla
fór eingöngu fram sunnudög-
um, 3 klst. í hvert skipti- Náms-
greinarnar voru aðallega lestur
skrift og reikningur. Skólinn
starfaði fram á árið 1890, eins
og áður var sagt, en þá féll
þetta skólahald niður um sinn.
Árið 1893 var þráðurinn tekinn
upp að nýju, en fyrirkomulag-
inu breytt þannig, að nú er ein-
göngu kennd teikning í stað
lesturs, skriftar og reiknings
áður. Stóð við svo búið fram til
aldamótaársins. Þá var tekið
upp, í meginatriðum, það fyrir-
komulag, sem hefur haldist æ
síðan, þ. e. skólinn er gerður að
sameinuðum unglingaskóla og
tekniskum skóla. Teiknikennsl-
an heldur áfram, en til viðbótar
er tekin upp kennsla í íslenzku,
dönsku og reikningi. Sú breyt-
ing, sem hefur á orðið síðan,
gengur raunar alltaf í eina átt,
tekniska námið er aukið, en
það almenna ekki að sama
skapi, að minnsta kosti ekki
hvað námsgreinafjölda snertir.
Má búast við að svo verði einn-
ig fram haldið. Með núverandi
skólakerfi er öllum gert það að
skildu að lúka tveggja ára mið-
skólanámi, að áfloknu fulln-
aðarprófi barnafræðslunnar, og
bætir það vitanlega mikið úr,
þannig að nemendur ættu nú
að koma betur undirbúnir í
skólann, hvað almenna mennt-
un snertir. Utan Reykjavíkur
koma iðnskólar seinna til sög-
unnar. Á Akureyri var stofnað-
ur iðnskóli 1905 og hefur starf-
að nokkurn veginn óslitið síðan.
Þó hafa fallið úr nokkur ár,
sem skólinn hefur ekki starfað.
Á ísafirði var stofnaður iðnskóli
1920 og starfaði í tvö ár, en
síðan féll kennsla þar niður um
sinn, en var síðan tekin upp
að nýju. í Hafnarfirði var iðn-
skóla komið á laggirhar 1926
og hefur hann starfað óslitið
síðan. Eftir það fer skólunum
að fjölga örara, og kennsla að
færast í fastara form, sem yf-
irleitt mun hafa verið sniðið
eftir iðnskólanum í Reykjavík.
Á iðnþinginu 1933 var samþykkt
námsskrá fyrir iðnskólana og
hefur verið, að ég ætla, í aðal-
IÐNNEMINN
9