Vikan - 05.06.1952, Qupperneq 9
VIKAN, nr. 22, 1952
9
Skyldu margir sýningargestir ljósmyndasýn-
ingarinnar í Listvinasalnum eða lesendur VIK-
UNNAR hafa tekið eftir öðru en mynd Rafns
Hafnfjörðs af fyrstu heimkomu m.s. Gullfoss væri
með öllu eðlileg mynd? Sennilega ekki. Ljósið
í myndinni, uppbygging hennar allrar ber vott
um góðan myndrænan skilning höfundar hennar,
en um leið hefur eflaust einhver hugsað að mikil
heppni hafi það verið hvernig aðstæðurnar gerðu
slíka uppbyggingu myndarinnar mögulega.
VIKAN hefur nú fengið leyfi höfundar til að
skýra frá því rétta í málinu. Rafn hefur sett
þessa mynd saman úr tveim myndum, og eru
þær prentaðar hér með greininni. Hvor þessara
litlu mynda um sig eru góðar myndir sem slíkar,
en hvorug þeirra þó nokkuð sérstaklega góðar.
En samsettar voru þær aftur á móti meðal beztu
mynda ljósmyndasýningarinnar. Að myndin er
samsett úr tveimur gerir hvorki að rýra mynd-
ina né auka gildi hennar. Aðalatriðið er myndin
sjálf, hvaða leið sem kann að hafa verið farin
til að ná þeim árangri. Þegar samsetning tveggja
mynda gefur jafn góðan árangur og hér, er það
hinsvegar réttmætt að minnast aðferðarinnar
lauslega, ef hún mætti benda öðrum ljósmynda-
áhugamönnum á þá möguleika, sem eru fyrir
hendi. Slík samsetning mynda er mjög algeng
erlendis meðal ljósmyndaáhugamanna, en tiltölu-
lega lítið notuð hérlendis, nema af einstaka
mönnum.
Prumskilyrði þess, að hægt sé að setja tvær
myndir saman er að ljósið falli á sama veg í þeim
báðum. Falli það öfugt, má oft bjarga því við
Þaö sem fannst í Úlfaldamögum
Aðferðirnar breytast þegar lögreglan fer að
kynnast háttum smyglaranna. Egypzka eitur-
lyfja-lögreglan hafði nýlega mikið fyrir þvi að
koma upp röntgen-tækjum við allar landamæra-
stöðvar, þar sem úlfaldalestir fara um frá Líbýu
til Arabíu. Lögreglan hafði komizt að því, að
miklu magni af eiturlyfjum í hylkjum var
smyglað inn í landið á þann hátt, að úlfaldarn-
ir voru látnir gleypa hylkin áður en komið var
að landamærunum. Röntgentækin sýndu málm-
hylkin í maga úlfaldanna og þegar í stað varð
að slátra skepnunum til að afla sannana Þetta
kostaði allmarga smyglarana þundar refsing-
ar og einn góðan veðurdag sýndu röntgentækin
ekki lengur nein málmhylki.
Nokkur tími leið þar til lögreglunni varð ljóst,
að smyglararnir höfðu skipt um aðferð. Þeir
héldu áfram að smygla eiturlyfjum í maga úlf-
aldanna — en nú voru hylkin gerð af gúmi og
plasti. Þessi efni sjást ekki við röntgenskoðun
og nú verður að finna nýja aðferð til að koma
upp um smyglið.
Eiturlyfjanefnd S.Þ. fylgist vel með þróun
þessarra mála og skýrslur hennar eru tíðum
mjög fróðlegar. 1 þeim er m. a. greint frá því
hvernig smyglararnir reyndu að fela eiturlyf
undir fjögurra feta þykkum ís í fiskibát, undir
fóðrinu í töskum, I málningardósum, inni í bassa-
fiðlu eða í þurrmjólkurdufti. Einn smyglari var
tekinn þegar slöngurnar í bílhjólunum voru at-
hugaðar. Annar reyndi að fela vöruna í loftinu
á járnbrautarklefa. En mest af smyglvarningi
þessum er geymt í eldhúsum, vélarrúmum og
undir lestahlerum skipanna.
Frú Evyleen Cronin föðmuð af
stjúpdóttur sinni, eftir aða hú.'i
hefur verið dæmd sek um þjófn-
að af kviðdómi í New York. Hún
hafði innleyst tékka leikkonunnar
Tallulah Bankhead (á myndinni
til hægri). Hin 59-ára gamli rit-
ari og þjónustustúlka ungfrú
Bankhead hlýtur 2%—15 ára
fangelsisvist. Lögfræðingi frú
Cronin var skipað að verja hegð-
un sína og virðingarleysi fyrir
réttinum meðan á yfirheyrslum
stóð.
Samsettar myndir.
með því að snúa ann-
arri filmunni öfugt í
stækkunarvélinni, en
ljósið verður að falla
á sama veg í báðum
myndunum, þannig t.
d. að sól sé álíka hátt
á lofti. Rafn Hafn-
fjörð setti þessar
tvær myndir saman
með því að mála yfir
allan sjó og himin á filmunni af manninum og
skipinu sem hann sjálfur var á. Þetta er ann-
aðhvort hægt að gera með svonefndu „neucoccin“,
sem er rautt duft er leysa má upp í vatni, eða
þá með sérstökum dökkum lit, sem notaður er
við prentmyndagerð. Hvorugt þessara efna
springa þegar þau þorna, en það gerir túss t. d.
Fyrst er þessi filma sett í stækkunarvélina og
stækkunarpappírinn lýstur á venjulegan hátt,
síðan er pappírinn framkallaður lítið eitt og
skolaður í hreinu vatni, en ekki fixeraður. Því-
næst er filman með m.s. Gullfossi, sett í stækk-
unarvélina og sú mynd stækkuð á sama pappír,
á áður ákveðnum stað. Síðan er framkallað
aftur og síðan skolað og fixerað á venjulegan
hátt.
Orsök þess að fyrri myndin gefur ekki neina
mynd þar sem síðari myndin er sett inn er sú,
að liturinn dekkar þann hluta, svo ekkert ljóst
frá stækkunarvélinni kemst þangað til að dekkja
flötinn. Þegar svo siðari myndin er sett inn, þá
er hinn hluti myndarinnar svo dökkur orðinn,
að Gullfoss myndin getur ekki gert hann dekkri,
en auk þess má til öryggis halda skabelon yfir
þeim hluta myndflatarins, sem síðari myndin á
ekki að hafa áhrif á.
Þannig má fá eina ágæta mynd úr tveim góð-
um myndum, en allt slíkt verður auðvitað að
nota í hófi og með varúð og minnast þess, að
tvær lélegar myndir verða aldrei góðar þótt þær
séu settar saman í eina. Vikan óskar Rafni
Hafnfjörð til hamingju með árangurinn af fyrstu
samsettu myndinni.