Vikan - 15.07.1954, Blaðsíða 11

Ursula Betts ólgaði af ævintýraþrá. Og einn góðan veðurdag var hún orðin leiðtogi villimanna í Indlandi
EG hitti fyrir skemmstu unga konu, sem verið
hafði gyðja villimanna. Ég hafði tal af henni í
London, og hún sagði mér í fáum orðum söguna
af því, hvernig mongólskir villimenn hefðu tek-
ið hana „í fóstur“ og hvernig það hefði atvikast, að
hún varð eina brezka konan, sem stjórnaði vígstöðva-
liersveit í síðustu heimsstyrjöld.
Hún heitir Ursula Graham Betts. Hún er gift
núna og á unga dóttur, en einhvernveginn hefur hún
samt trrna til að fara í ævintýralegar landkönnunar-
ferðir, skrifa blaðagreinar og flytja útvarpsfyrir-
lestra.
Ursula var tvítug og orðin dauð-
leið á samkvæmislífinu í London, þeg-
ar skólasystir hennar bauð henni að
heimsækja sig í Indlandi. Hún tók
sér far til Calcutta vorið 1939, full
af tilhlökkun og ólgandi ævintýra-
þrá.
En menningarblærinn á Calcutta
vakti hjá henni vonbrigði. Hún var
því ekki sein að grípa tækifærið, þeg-
ar henni af hehdingu bauðst þátttaka
i yisindaleiðangri, sem gera átti út
til Assam.
Hún reyndist hinn mesti ferða-
garpur. Hún möglaði ekki, hvað sem
á dundi, og hún kvartaði ekki, þótt
leiðin lægi dögum saman um dimma
frumskóga og endalausa mýrafláka.
Hún varð snortin af þessum dular-
fulla og undarlega heimi.
En ævintýrið var í rauninni naum-
ast byrjað. Fréttir berast undurhratt
í frumskógunum, og þótt ferðalang-
arnir yrðu þess ekki varir, fylgdust
árvökul augu með ferðum þeirra og
hraðboðar báru tíðindin til hins rikj-
andi kynflokks í hinum fjarlægu
fjallahlíðum.
Þetta var kynflokkur hinna svo-
kölluðu Zemi Naga, en menn hans
hafa til skamms tíma haft hið mesta
hatur á Englendíngum og gert sitt
ýtrasta til að koma þeim fyrir katt-
arnef.
Dag nokkum birtist hópur hraust-
legra striðsmanna í skógarrjóðri einu
og skipaði leiðangursmönnum að
nema staðar. Foringi leiðangurs-
ins þóttist sjá af framkomu
þeirra, að þarna væru Zemi Nagar
á ferð. Hann skipaði félögum sínum
þvi að hlýða.
Þegar hér var komið, steig Ursula
fram til þess að taka mynd af strxðs-
mönnunum — og með hinum furðu-
legasta og óvæntasta árangri. Hinir
stoltu og herskáu Nagar vörpuðu sér
sem einn maður til jarðar og vott-
uðu henni lotningu sína.
Þegar túlkur leiðangursmanna
spurði þá um erindið, kváðust þeir
komnir til þess að fylgja henni til
þorps síns. Þeir aftóku að leyfa fé-
lögum hennar að koma með. 1 fyrstu
neitaði foringi leiðangursmanna að
leyfa henni að fara, en lét þó að lok-
umi undan þrábeiðni hennar, með því
skilyrði, að túlkurinn fylgdi henni.
Þegar Ursula kom til þorpsins
nokkrum stundum síðar, var hún
leidd að palli, ‘sem stóð á hauskúpum.
Þar tók höfðingi kynflokksins á móti
henni með ræðu, en túlkurinn túlk-
aði jafnóðum. Þá skýrðist það, hvers-
vegna viðstaddir sýndu Ursulu svona
mikla lotningu.
Fyrir sjö ánim hafði indverska
landsstjórnin fært hina 14 ára
gömlu drottningu Naga í fang-
elsi, en samkvæmt siðvenjum þeirra,
var hún líka holdi klædd gyðja.
Glæpur hinnar ungu drottningar ?
Hún hafði látið hálshöggva brezkan
stjórnarerindreka, sem gerður var út
af örkinni til þess að dæma í landa-
þrætu. Áður en hún var flutt á brott,
hafði drottningin, sem raunar var að
ýmsu leyti nauðalik Ursulu, heitið
kynflokknum því, að hún mundi snúa
aftur í þeirri mynd, að óvinir henn-
ar og ofsækjendur gætu ekki þekkt
hana.
Einn af njósnurum Naga hafði séð
Ursulu með leiðangrinum og flýtt sér
að flytja heim gleðitíðindin um heim-
komu ,,gyðjunnar“.
Ursula ákvað að láta sér þetta vel
líka. Hún hugði, að hún mundi geta
komið ýmsu góðu til leiðar sem
drottning og gyðja. Hún hófst um-
svifalaust handa, og nokkrum mán-
uðum síðar hafði hún aflað ýmis-
konar nauðsynlegra lyfja, bundið
endi á hauskúpuveiðar kynflokksins
og stofnað dómstól til þess að út-
kljá hinar endalausu landaþrætur. Þó
var hún í rauninni í stöðugri hættu.
Hin rétta gyðja gat á hverri stundu
fengið lausn úr fangelsinu og komið
upp um svikin.
Lausafregnir af heimsstyrjöldinni
bárust ekki til héraðsins fyrr en
mörgum mánuðum eftir að hún
braust út. Þegar Ursula brást við og
bjóst til að fara hið skjótasta til
Englands, bað indverska landstjórnin
hana að vera um kyrrt og beita á-
hrifum sínum við landsmenn mál-
stað bandamanna til framdráttar.
Hún féllst á þetta.
Svo hófu Japanir þátttöku sína í
stríðinu í desember 1941. Vorið eftir
hafði leikurinn boi'ist til Burma. Urs-
ula fékk tilmæli urn að stofna skæru-
liðasveitir rneðal hinna innfæddu.
,,Þá komumst við í vanda,“ segir
hún. ,,Ég var oröin gjörsamlega pen-
ingalaus og gat ekki haldið áfram
að dveljast þarna í skógunum ólaun-
uð. Hinsvegar var hvergi í ensku
launalögunum gert ráð fyrir því, að
stjórn hans hátignar hefði gyðju i
þjónustu sinni. Að lokum var málið
leyst með því að ráða mig til mála-
rnynda sem vélritunarstúlku og borga
mér laun samkvæmt því. Fyrsta op-
inbera framkvæmd min var að afla
sjötíu riffla.“
Þetta var 1942. Og í tvö ár ferð-
aðist Ursula um frumskógana með
skæruliðum sínum og hafði gát á
ferðum Japana.
Svo var það dag einn, að tuttugu
sárþreyttir indverskir hermenn komu
til bækistöðva hennar. Þeir báru
henni þau tíðindi, að óvinirnir nálg-
uðust óðfluga og að ekkert stæði
fyrir þeim.
„Mér er kunnugt um,“ sagði for-
ingi Indverjanna, ,,að fimmtiu Jap-
anir eru á þessari stundu á leiðinni
til þoi-ps ykkar.“
„Hvað ætlið þið að gera-?“ spurði
Ursula.
„Gera gagnáhlaup," svaraði liðs-
foringinn. „Getið þér lánað okkur
fylgdarmann?"
Á sömu stundu birtist hraðboði
með orðsendingu til Ursulu frá að-
albækistöðvum brezka hersins:
„Komið tafarlaust."
Ursula svaraði um hæl: „Skil ekki
orðsendingu yðar. Er að leggja til
atlögu gegn óvinunum."
Þetta var fyrsta orustan, sem hin
hugrakka stúlka lenti i. Þær urðu
brátt fleiri.
Seint á þessu ári hafði Ursula í
fyrsta skipti fregnir af manninum,
sem hún átti eftir að giftast. Dag
einn stóð eftirfarandi í hinni opinberu
herstjórnartilkynningu: „F. N. Betts
majór hefur orðið viðskila við her-
sveit sína og er týndur. Sennilegast
er talið, að hann hafi fallið."
Sex vikum síðar birtist grannur,
tötralegur maður í bækistoðvum
hinnar hvítu gyöju og var leiddur
fyrir hana.
„Hver eruð þér?“ spurði hún.
„Betts majór,“ var svarið. „Eg er
kominn fótgangandi frá Chindwin."
Framhald á bls. 15.
Ursula segir: „Ef þú hefur áhyggjur af því, hvaö fólk kunni
að segja um þig, þá muntu alltaf hjakka í sama farinu.“
Skál í Cosf
ICO
ITÚN er gómsæt mjólkin. En hún er líka víða
JL af skornum skammti. Því er það sem
Barnahjálp S. Þ. beitir sér fyrir mjólkurgjöf til
barna. Myndin er tekin í Costa Rica, þar sém
50,000 fcörn fá nú sinn daglega mjólkurskammt
fyrir atbeina hjálpa.rstofnunarinnar.
ojBftrts nu §ji* x
fi
ii