Vikan - 28.06.1956, Blaðsíða 7

Kœra ungfrú Briand: Ég er í vand-
rœöum. Eigum viö aö hittast? Ég
efast um, að það borgi sig fyrir okk-
ur. Hiö bréflega samkomulag okkar
hefur verið meö þeim ágœtum, aö ég
héld við eigum ekki aö eiga þaö á
hættu aö spilla því. Ég vona þér lítiö
sömu augum á þetta og ég, að þér
veröiö ekki fyrir vonbrigöum, þegar
ég mæti ekki til stefnumótsins, og
aö þér haldiö áfram aö skrifa mér
yöar fallegu bréf. Meö beztu kveöj-
um frá
„LESANDA“
„Herjans þrjóturinn!“ tautaði Fidéle
prófessor, vöðlaði saman bréfinu og stakk
því í vasann. Hann þrammaði út úr her-
berginu, út ganginn, niður stigann og út
á tröppur safnbyggingarinnar.
Dyravörðurinn, sem komið hafði með
bréfið, var ekki 'í anddyrinu. Starfsbróð-
ir hans, álíka gamall, sat á stól sínum
við dyrnar.
Fidéle próféssor sagði: „Bréfið hérna
— vitið þér hver kom með það? Það var
boðsent hingað; á því er ekkert frímerki.“
Gamli maðurinn tók við umslaginu og
athugaði það gaumgæfilega. Loks sagði
hann: „Nei, herra prófessor, ég hef ekki
hugmynd um, hver kom með það. Ég er
nýkominn á vörð. Og Anatole er nýfar-
inn heim.“
Fidéle prófessor tók við umslaginu,
vöðlaði því jafnvel rækilegar saman en í
fyrra skiptið og hvæsti: „Sá djöfuls hund-
ur!“
Dyravörðurinn spurði undrandi: „Ana-
tole ?“
„Þessi ást,“ tautaði þrófessorinn. „Þessi
óttalega ást. Hún getur eyðilagt mann
og hún getur blásið í mann nýjum þrótti.
Og það er einmitt hættulegasta augna-
blikið.“
Gamli dyravörðurinn bar hendina upp
að eyranu og sagði: „Ha?“
„Ástin er hættuleg. Það er ekkert til
hættulegra í allri veröldinni. Hin sáru von-
brigði, sem hún stundum veldur mönn-
um, geta lagt líf þeirra í rúst.“
Fidéle prófessor togaði reiðilega í hatt-
inn sinn og bjóst til að þramma sína leið.
Þá kom hann auga á ungan mann, sem
stóð á grasflötinni fyrir framan húsið og
mændi upp í einn gluggann á skrifstofu-
hæðinni. Ungi maðurinn var hár og grann-
ur; hann virtist vera hæglátur og mátu-
lega óframfærinn og hann var í gömlum
sportjakka og með pípu milli tannanna.
Við fætur hans sat lítill en snotur hundur.
Fidéle prófessor horfði sem þrumu lost-
inn á unga manninn og þreif báðum hönd-
run í dyravörðinn. „Hver er þetta?“ hvísl-
aði hann.
Dyravörðurinn setti upp gleraugun sín.
„Kennari við háskólann, eftir því sem ég
veit bezt, herra prófessor. Hann kemur
hingað nærri því daglega um þetta leyti.“
„Hann er að horfa upp í gluggann henn-
ar ungfrú Briand, er það ekki?“
„Kanski er hann að horfa á dúfurnar
á þakinu,“ sagði dyravörðurinn. „Mörg-
um finnst gaman að horfa á dúfur. Þeir
geta ekki dúfnalausir verið, ef svo mætti
orða það.“
Augu Fidéles prófessors skutu gneist-
um, þegar hann stikaði niður steintröpp-
urnar, þrammaði rakleitt til unga manns-
ins og sagði: „Afsakið, en þér eruð fífl.“
Ungi maðurinn var nokkra stund að
jafna sig eftir ávarpið, en að lokum sagði
hann: „Það hefur oft hvarflað að mér,
herra minn, að svo væri, én mig skortir
sönnunargögn.“
„Mér væri það sönn ánægja að útvega
yður þau,“ sagði Fidéle prófessor og
hneigði sig kuldalega. „Viljið þér vera svo
vænn að koma með mér?“
Ungi maðurinn beit í pípuna og hikaði.
En maðurinn gat naumast verið hættu-
legur svona um hábjartan dag. Hann
brosti góðlátlega og elti Fidéle prófess-
or inn í bókasafnið. Hundurinn hljóp á
eftir þeim.
Fidéle prófessor gekk beint til skrif-
stofu ungfrú Briands. Hún sat við glugg-
ann og horfði dreymnum augum út á
götuna. Hún leit fram að dyrunum, þeg-
ar þeir komu inn,' greip andann á lofti
og starði á unga manninn.
„Má ég kynna yður fyrir ungfrú
Briand?“ sagði Fidéle prófessor.
Ungfrú Briand stóð á fætur og tók í
hendina á unga manninum. Hún var bros-
andi og kinnar hennar voru mjög rjóðar.
Hún sagði: „Ég veit ekki einu sinni hvað
þú heitir.“
„Henri,“ sagði ungi maðurinn ákafur,
„Henri Duplaix.“ Hann tók eftir því, að
hann hélt enn í hendina á henni, en virt-
ist ekki geta fengið sjálfan sig til að
rjúfa þetta samband.
„Ja, svei mér ef þú ert jafnvel ekki
feimnari en ég,“ sagði ungfrú Briand.
„Það gleður mig. Og þú verður að nota
skýrnarnafnið mitt, sem er Colette, því
að þegar öllu er á botninn hvolft, þá er-
um við í rauninni gamlir vinir.“
Henri var líkastur svefngöngu, en mjög
ánægðri svefngöngu. Hann sagði: „Já,
mér finnst ég hafa þekkt þig árum sam-
an.“ Hundurinn smeygði sér milli fótanna
á honum, settist og mændi á hann. „Þetta
er Hercule,“ sagði hann.
„En þetta er blátt áfram ótrúlegt,“
sagði Colette. „Þú ert nákvæmlega eins og
ég ímyndaði mér að þú værir. Og jafnvel
hundinn vantar ekki.“
„Kannski stafar það af því, að þú hef-
ur séð mig daglega,“ sagði Henri. „Ég
stoppa daglega hérna fyrir utan til þess
að horfa upp í gluggann þinn. Þú ert venju-
lega að skrifa.“
„Þá hlýt ég að hafa séð þig án þess að
gera mér það ljóst,“ sagði hún. „Þannig
hefur myndin af þér orðið til í huga mér.
Æ, hvað þetta er dásamlegt! Þetta er
eins og yndislegt kraftaverk."
„Það er kraftaverk.“
Þau störðu hvort á annað full aðdáunar.
Fidéle prófessor var notalega heitt um
hjartaræturnar, þegar hann sagði: „Ef
þið viljið afsaka mig eitt andartak . . .“
„Þetta er eins og draumur," sagði Col-
ette, „eins og yndislegur draumur.“
„Ef þetta er draumur, þá vil ég aldrei
vakna,“ sagði Henri.
Fidéle prófessor sagði: „Ef þið viljið
eitt andartak afsaka mig . . .“
„Eigum við að fara í göngutúrinn okk-
ar?“ spurði Colette.
„Ef þú villt,“ sagði Henri alvarlegur.
„Við skulum fara í göngutúrinn okkar,
Colette. Kannski vöknum við ekki fyrr
en honum er lokið.“
Colette sagði fullt eins alvarlega:
„Kannski eigum við aldrei eftir að vakna.“
Þau brostu hvort framan í annað. Fidéle
prófessor dæsti.
Hann fór niður í anddyrið til þess að
horfa á þau ganga út saman, og hann
var kominn út á tröppurnar og horfði
hugfanginn á eftir þeim, þegar ungur
piltur kom á reiðhjóli og spurði eftir ung-
frú Briand.
„Ertu með skilaboð til hennar?“ spurði
prófessorinn.
„Ég átti að hitta hana,“ sagði dreng-
urinn. Hann virtist vera á fimmtánda
árinu. „Því miður hætti ég við að koma,
en svo snerist mér aftur hugur. Við ætl-
uðum að tala saman um skáldskap. Ég
ætla sjálfur einhverntíma að verða skáld.“
Prófessorinn deplaði augunum. Hann
sagði: „Þekkirðu ungfrú Briand?“
„Ja, það geri ég raunar, þó að hún
þekki mig bara undir nafninu „Lesandi“,“
ansaði drengm’inn.
Eitt andartak hafði prófessorinn með-
aumkun með þessum listhneigða unglingi.
Nú, en ef hann ætlaði að verða skáld, hafði
Framhdld á bls. 18.
„ALLT I V0LLI“ í NÍGERÍU
PIPARSVEINAR í Austur-Nígeríu
eiga erfiða daga um þessar mund-
ir. Þótt þá dauðlangi marga hverja í
hjónabandið, hafa þeir í rauninni alls
ekki efni á því.
Ástæðan er sú, að kvenfólk á gifting.
araldri hefur stórhækkað í verði.
Fyrir stríð kostaði snoturt konuefni
um 1800 krónur. Greiðsla fór annað-
hvort fram í peningum eða skartgrip-
um og vörum. Foreldrarnir fengu and-
virðið.
Nú er verðbólga á þessum slóðum og
konuefnin kosta upp undir fimm þús-
und krónur stykkið eða jafnvel meira.
Skólagengnar stúlkur eru algerlega
ófáanlegar fyrir fimm þúsundir. Núver-
andi verð á kennurum eða hjúkrunar-
konum er nær 15,000 krónum.
Auk þess eru ósviknir svarta markaðs
braskarar búnir að skerast í leikinn.
Efnaðir og ófyrirleitnir þrjótarerutekn-
ir til við að hamstra kvenfólki í hagn-
áðarskyni. Oft kaupa þeir kornungar
telpur, því að í Nígeríu eru stúlkur oft
heitbundnar karlmönnum á meðan þær
eru ennþá óvitar. Foreldrarnir gæta
þeirra svo, uns þær ná giftingaraldri.
Fregnir herma, að einn slunginn f jár-
málamaður hafi keypt tuttugu telpur
fyrir rösklega 2,000 krónur stykkið,
,,geymt“ þær í nokkur ár og selt þær
aftur fyrir allt frá 5,000 til 10,000 krón-
ur.
Þar sem karlmönnunum í Nígeríu
finnst konur gimilegastar, þegar þær
eru í góðum holdum, er það mikil tíska,
að unnustinn sendi kærustunni fitandi
fæðu á meðan hún dvelst í föðurhús-
rnn. Fullyrt er, að sniðugur náungi hafi
hagnast vel á því að kaupa konuefni
og fita þær á — innfluttu lýsi!
Hvað sem hæft er í þessu, þá er
hinu ekki að neita, að verðbólgan á
kvennamarkaðinum veldur stjórnar-
völdum Nígeríu sívaxandi áhyggjur. Til
athugunar er núna að setja hámarks-
verð á konuefni — um fjórtán hundruð
krónur.
Við það situr. En gömlu mennirnir í
Nígeríu tala um þá góðu gömlu daga
fyrir fimmtíu árum, þegar fallegustu
stúlkurnar kostuðu tæpar 500 krónur
og hægt var að eignast bara snotra
eiginkonu fyrir tvö til þrjú hundruð.
7