Vikan


Vikan - 14.05.1959, Blaðsíða 11

Vikan - 14.05.1959, Blaðsíða 11
Ófre&kjan höltinni Smásaga eftir Gauju „Auðvitað kaupum við höllina"! — hrópaði Júlietta tengdamamma, — og veifaði stóru grænu umslagi fyrir framan nefið á Jean tengdasyni sinum. „Tjr því við fengum peningana megum við ekki láta svona gott tækifæri ganga okkur úr greipum". „Höll!“ — stundi Jean og þurrkaði stóran svitadropa af gáfulegu enn- inu. „Hvað eigum við að gera við höll? — Eigum við ekki yndislega húsið okkar og ekki væsir um þig i nýju íbúðinni þinni." „Heldur þú ekki að höll væri veg- legur rammi um fögru konuna þína hana Francoise, og þá gæti ég líka alltaf búið hjá ykkur, — og mig hef- ur alltaf langað til að búa í höll“ — rausaði tengdamamma Julietta — og skáskaut grænu augunum sínum á Jean. Jean stundi. Því þurfti nú blessað- ur öðlingurinn hann André föður- bróðir hans að fara að deyja núna og arfleiða hann að öllum aurunum sinum. — Og nú heimtaði tengda- mamma höll! — Jean var fulltúi i franska stjórn- arráðinu og bjó i Parísarborg. Hann var rúmlega fimmtugur, hár og grannvaxinn með mikið svart hrokk- ið hár sem var farið að grána í vöngunum. Andlitið var • frítt — en ákaflega fölt — og yfir hægri kinn- ina var langt ör — eins og regnvot- ur ánamaðkur — og hægra eyrað vantaði. Þessi heiðursmerki hafði hann hlotið fyrir hraustlega baráttu fyrir velferð lands síns í fyrri heims- styrjöld. Faðir hans hafði verið málaflutn- ingsmaður í Lyon — silkiborginni fögru við Rhone fljótið. Þegar Jean sem var einbirni var níu ára fórust foreldrar hans í bílslysi, og einasti ættingi hans Andre föðurbróðir hans og Valetta konan hans, tóku hann til sín. Og þar sem þau voru barn- laus elskuðu þau drenginn og reynd- ust honum sem beztu foreldrar. Andre átti lítið leirkeraverkstæði í Montelimarborg suður i Dromedaln- um, Jean elskaði leirker frænda síns. Hann var mjög listhneigður málaði, spilaði og söng fagurlega, var hlédrægur, frekar feiminn og var kcminn fast að fertugu þegar hann á listsýningu í París hitti Francise, það var ást við fyrstu sýn, og Jean hlakkaði til að færa hana heim í Dromedalinn til Andre og Valettu. En tengdamamma Julietta sagði nei. Ætti svona gróðurhúsplanta að hýr- ast á leirkeraverkstæði — nei ekki aldeilis. Hún átti heim í höfuðborg- inni. Og aumingja Jean varð að yfir- gefa allt sem hann áður elskaði og fá sér atvinnu I París. Og nú höfðu þau verið gift í tíu ár og áttu fimm yndisleg börn. Einasta sorgin í sæluhimni þeirra var tengdamamma. Julietta vildi öllu ráða, og herjaði ríki þeirra eins og rauður boli. Tengdamamma Julietta var frá St. Malo. Faðir hennar var skútukarl og sigldi á Islandsmiðum, og ennþá mundi hún sögurnar um hvítu eyjuna í kalda úthafinu •—■ um háu hrikalegu fjöllin með hvitu nátt- húfurnar um löngu mjóu firðina, um veðurbörðu þrautseigu Islendinga og litlu árabátana þeirra og fallegu ís- lenzku konurnar og góðu smjörkör- urnar og mjúku sjóvettlingana þeirra. Þegar Julietta, sem var elzt af níu systkinum, fór hún að vinna fyrir sér. Hún komst sem stofustúlka hjá ríkum markgreifa í nágrenninu og fallegi sonurinn hann Franco felldi ástarhug til hennar. Það voru sæl- ustu stundirnar í lífi aumingja Juli- ettu, þvi þegar markgreifafrúin móðir hans komst að hvað skeð hafði rak hún telpuna burt með harðri hendi. Grátandi kom hún heim í fá- tæka fiskikofann, og skömmu seinna giftist hún fyrir milligöngu föður síns — Pierre. Hann var líka skútu- karl, langur og slánalegur og þegar hann gekk, hneig hann niður í hverju spori, eins og hann væri alltaf að stíga ölduna. Pierre hafði aldrei elskað neitt nema flöskuna, og and- aðist með eina i faðminum rétt eftir brúðkaupið. Skömmu seinna fæddi Julietta dóttur, og flýði með hana til Parísar- borgar. Hún fékk atvinnu við sauma í frægu tízkuhúsi í Lafayette, og þar sem hún var ákaflega fögur varð hún fljótt sýningarstúlka, og um langt skeið einhver fegursta í Parisarborg. Francoise litla sem mest ólst upp í andrúmslofti tízkuhússins varð tizkuteiknari. Tengdamamma Julietta sem ennþá var mjög glæsileg kona átti eina sorg. Taugaveikisfaraldur hafði hrifsað til sín fallega hárið hennar, og geysistór gulgrá hárkolla trónaði yfir vel snyrtu andliti hennar. „Eigum við að búa í höll?“, spurði Andre níu ára drengur, fallegur og lifandi eftirmynd föður sins. „Eru þar draugar og afturgöngur,“ hélt hann áfram og horfði spurningaraug- um á barónsfrúna. „Eru þar nunn- ur klæddar í silkiföt með hálsfestar og eyrnalokka," spurði Valetta, átta ára falleg hnáta með mikið af svörtum krullum. „Eru þar riddarar i brynjum með sverð og spjót," spurði Jean sjö ára og veifaði heimagerðri tréskamm- byssu yfir höfðinu. „Ég vil heldur heyra sögu um úti- legumennina í ódáðahrauni," sagði René litli fimm ára — og horfði von- araugum á barnfóstruna. En Mary litla Clodi sagði ekkert. Hún horfði á barnfóstruna og syst- kini sín fagurbláum augum, og nag- aði í ákafa grjótharða fjólurót — sem tengdamamma Julietta sagði að væri svo gott fyrir tennurnar. Og höllin var keypt, þá var hægt að fá nógar hallir í Frakklandi. Hún var í litlu héraði suðvestur af Paris. Vinstri álman var alveg ónýt hún var skökk og skæld með hlerum fyr- ir gluggum, miðálman var skárri en þó ekki íbúðarhæf og upp úr hennl miðri gnæfði mikill og voldugur turn og efst uppi grillti í ofurlitla glugga, eins og sorgbitin augu, sem full örvæntingar horfðu út í veröld- ina og sögðu: „Ef þú hefir séð það sem ég hef séð.“ Álman til hægri var sæmilega íbúð- arhæf. Á miðri hlið voru skrautlegar útskornar dyr og í horninu til hægri rétt fyrir innan hliðið voru mjóar dyr með glerrúðu í og smákompu fyrir innan, ætlað fyrir dyravörð. Já, dyravörð, ekki var hægt að búa í höll nema hafa dyravörð — hver átti annars að opna hliðið. Tengdamamma Julietta kunni ráð við því. Á sinni löngu þrautagöngu um veröldina hafði hún kynnst Greg- ory. Gregory var framleiddur af sam- vinnu Kínverja og ástralskar gleði- konu. Hann var lítill en ákaflega feitur. Andlitið var stórt gult og gárótt, eins og skán ofan á soðnum rjóma. Á kollinum var ekki sting- andi strá aðeins í hnakkanum sást hingað og þangað tjas — eins og á illa rakaöri gæru. Gregory var færð- ur í gamla hermannatreyju af Jean sem var víklcuð með mislitum bönd- um, og fjólublái flauelsishatturinn hennar tengdamömmu Juliettu var skreyttur með logagylltum borðum, og svo var Gregory troðið inn í varð- kompuna og átti að passa að opna hliðið. Jean hallareigandinn var orðinn þögull og þungbúinn. Hann kom seinna heim frá vinnu sinni í París- arborg. Og fallega hallarfrúin hún Francoise leið um eins og skuggi. Hún var lítil og grönn og ákaflega fcgur og enginn vildi trúa að hún ætti þessi fínu fallegu börn, að hún væri ekki bara elsta systkinið. Hún sat oftast upp í stóra hornsalnum á efri hæðinni og teiknaði eða málaði. En þegar hún heyrði hóstastunurnar í gamla bílskrjóðnum hans Jeans kom hún hlaupandi eins og krakki og lil ióp upp um hálsinn á honum og kúrði sig eins og hræddur kjúkling- ur sem biður um vernd. Tengdamamma Julietta Ijómaði af ánægju og kvalcaði eins og froskur. „Við eigum höll — blessuð komið og heimsækið okkur. — Við búum I höll, hrópaði hún í símann allan daginn.“ Og bíll eftir bíl af prúð- búnu Parísarfólki kom að skoða höll- ina. Tengdamamma Julietta átti marga kunningja, „Mon Piie! — Guð minn — quelle malheur — því lík ógæfa!“ Rumdi Valetta gamla eltkjan hans Andre föðurbróður, og hrukkur milli augnanna á henni urðu dýpri og dýpri. Hún var orðin hallarstjóri, um- sjónarmaður, innkaupastjóri og kokkur. Hún var lítil og feit með stórt rauðbirkið andlit. Hárið var mikið og gulgrátt, var hróflað i stór- an hnút upp á höfðinu sem hallaðist ískyggilega undir hinum ýmsu svip- brigðum hennar, og minnti á illa hlaðna heysátu í stormi. En augun voru fagurblá og geisluðu af ástríðu- legri umhyggju, þegar hún leit á ungu hjónin og börnin. En ef tengda- mamma Julietta var nálægt urðu þau ísköld og ógnandi, og svörtu hárin sem áttu sér gróðurreit á efri vör- inni stóðu beint út í loftið — eins og á broddgelti sem býst til varnar. Börnin og barnfóstran fóru í rann- sóknarleiðangur á hverjum degi. Hallarsíkið var löngu þornað upp, hér og hvar glitti i skítugan poll eins og i gamalli mógröf. Eldgamall fioskur stakk höfðinu upp og hallaði undir flatt og horfði á börnin með spekingssvip eins og hann vildi segja: „Ef þið vissuð það sem ég veit!“ Vindubrúin var löngu horfin en þykkir trébjálkar voru yfir síkið. Hliðið var brotið að ofan og ískraði og hvein við hverja hreyfingu. Gamla Framhald á bls. 18. VIKAN 11

x

Vikan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.