Vikan - 10.08.1961, Qupperneq 11

MeSalaltlur siðmenntaðra manna
er sífeilt að verSa hærri, — menn
eru aS verSa hraustari og hraust-
ari, hávaxnari, og barnadauði er
orSinn sárasjaldgæfur. SiSmenning-
in er óðum að vinna bug á hættu-
legum sjúkdómum, og bólusetningin
hefur forSaS mörgum manninum
frá bráðum bana. Næringarskortur
er fáheyrt fyrirbæri nú orðið.
ÞaS virðist því næsta furðulegt,
að tannskemmdir séu sífellt að auk-
ast. Tannskemmdir eru ekki sjúk-
dómur, kynnu menn að segja. En
i augum læknisins eru tannskemmd-
ir sannarlega sjúkdómur, og eins
og sakir standa, eru tannskemmd-
ir álíka algengar og venjulegt kvef.
Tannskemmdir eru sjúkdómur,
vegna þess að þær stal'a al' næring-
arskorti eða næringaróhófi, auk þess
sem tannskemmdir geta leitt af sér
alls kyns sjúkdóma. Tannrótarbólga
er auðvitað jafnhættuleg og önnur
um aðra sjúkdóma, sem stafa af
næringarskorti.
Þessum rannsóknum fleygir sí-
fellt fram, og mönnum er orðiS ljóst,
að liæði D- og C-vitamin ásamt
kalki og fosfór eru nauðsynleg efni
til þess að líalda tönnunum heil-
brigðum.
En þótt okkur virðist nægilegt
magn af þessum efnum í dagiegri
bólga i likamanum; bakteriurnar íBjfæðu okkar, er samt raunin sú, að
f ön n ríot O K UO1 r'í T t 111 ríáiTi \rnirfinn fnl lnmn'i nn rl 1
skemmdri tönn geta breiðzt út um
likamann og valdið til dæmis nýrna-
eða hjartabólgu.
Þéss vegna vinna nú læknavis-
indin að víðtækum rannsóknum á
því, hvers vegna hinn siSmenntaði
maður þjáist svo mjög af tann-
skemmdum, þar sem hins vegar
hinn frumstæði maður naumast veit,
hvað tannskemmdir eru.
það er engan veginn fullnægjandi.
Sannleikurinn er sá, að enn vita
læknavísindin ekki með vissu, hvaða
samsetning er nauðsynleg, til þess
að glerungurinn haldist óskemmd-
ur. Síðasta uppgötvunin á þessu
sviði virðist skipta afar miklu. Það
er efnið flúór, sem virðist hafa mikil
áhrif á tennurnar og virðist vera
þeim bráðnauðsynlegt.
TVÆR BARÁTTUAÐFERÐIR ...
Læknavisindin beita tveimur bar-
áttuaðferðum. Önnur stefnir að þvi
að finna þann næringarskort, sem
veldur tannskemmdum. Læknar hafa
komizt að þvi, að ef tennurnar fá
ekki tilskilið magn vitamína, er
manninum mjög hætt við tann-
skemmdum, og sama er að segja
GETUR FLÚÓR UNNIÐ BUG
Á TANNSKEMMDUM?
1 daglegri fæðu okkar er flúór-
magnið sáralítið, og flúórþörf okk-
ar er i rauninni hverfandi, en engu
að síður virðist flúór vera bráð-
nauðsynlegt til þess að halda tönn-
unum hraustum og óskemmdum. í
mörgum löndum hafa menn sett
Meðal frumstæðra þjóðflokka má
sjá tennur sem þessar.
dálitið flúórmagn í drykkjarvatnið
til þess að sjú mönnum fyrir nægi-
legu magni þessa nauðsynlega efnis.
Hin baráttuaðferðin er að rann-
saka það, hvort tannskemmdirnar
Framh. ú bls. 35.
VIKAN
ó0 íssknin
nafnið „skripamynd af Citroen“. í
rauninni er þarna um „meðalbil“,
eða stóran smábíl að ræða, sem fyrir
afturris lyftingarinnar á yfirbygg-
ingunni minnir mjög á „Ford Angl-
ia,“ — sem þykir ekki taka mikinn
svip af þeim ítölsku, — en er þó hall-
fleyttara og hærra. En fyrir bragðið
verður mun auðveldara að komast
inn í aftursætið, þar sem dyrnar eru
sáralítið bogadregnar að aftan og
ofan, og einnig verður aftursætið
mun rýmra — og farangursgeymslan
einnig. — Og vegna þess hve lyft-
ingin er hallfleytt, verður loftmót-
staðan minni. Þessi nýi Citroenbíll
er sérlega sparneytinn, eyðir að-
eins 6 lítrum af bcnzíni á hverja
100 km; hámarkshraði er um 105 km
á klst., en hreyfillinn er þó ekki
nema 18 hestafla, endurbætlur og
talin mjög fullkominn. Sama er að
segja um fjaðrakerfið, og full_
yrða sérfræðingar, sem fengið hafa
tækifæri til að aka í þessum nýja
bíl, að hann fari óvenjuvel á vegi
og sé hinn öruggasti á beygjum.
Söiuverð hefur ekki verið auglýst
enn, en með tilliti til verðs á eldri
Citroengerðum, er talið, að þvi muni
Citroen — Ijótari en nokkru sinni
verða mjög í hóf stillt miðað við
gæðin.
Þeir hjá Citroen segjast fyrst og
fremst framleiða bíla fyrir þá, sem
hafi vit á bílum, kaupi þá til að aka
i þeim og kunni að meðhöndla þá,
en gangist ekki fyrst og fremst fyrir
því, sem nú sé efst í tízku og listræn
ast talið í bilagerð, en að því leyti
séu Citroen bílarnir að minnsta
kosti áratug á undan smekkþroska
almennings. Og um þetta allt munu
þeir þeim sammála, sem bezt þekkja
til, — nema hvað sumir kunna að
telja að tveir áratugir muni að
minnsta kosti líða þangað til þessir
Citroen bílar verði almennt taldir
fegurðaropinberun.
„Bauer 889 L“-kvikmynda-
tökuvél með „Zoom“-linsu.
„Zoom“-linsan er áreiðanlega ein-
hver merkilegasta uppfinningin, sem
ltomið hefur fram varðandi gerð
ljósmyndavéla síðastliðin ár, enda
eru allir helztu framleiðendur slíkra
tækja nú sem óðast að hagnýta sér
hana og búa ljósmyndavélar sinar
slíkum linsum.
Yfirburðir Zoom-linsunnar eru
fyrst og fremst fólgnir í því, að
ineð einföldum stilli má breyta
henni úr normallinsu í gleiðhorns-
eða fjarlægðarlinsu, eftir því sem
með þarf hverju sinni. Gefur auga
leið, hve auðveldara það er og fljót-
óður.
legra en skipta um linsur með gamla
laginu, jafnvel þótt „byssustingis-
festingin", sem komin var á flestar
vélar, væri fljótmeðfarnari en
skrúfufestingin gamla.
Fyrir nokkrum mánuðum er kom-
in á markaðin þýzk kvikmyndatöku-
vél með mjög fullkominni zoom-
linsu, — enda er vél þessi og öll hin
fullkomnasta og búin ýmsum tækni-
legum kostum, sem eru alger nýjung
á sínu sviði.
Iíomið hefur í ljós, að zoom-linsan
veldur byltingu í töku kyrrmynda,
en þá verður sú bylting fyrst og
fremst róttæk að marki, þegar um
kvikmyndatöku er að ræða. Áður
fyrr þurfti myndatökumaðurinn að
færa sjálfa kvikmyndatökuvélina
nær því, sem hann myndaði lil þess
að ná þeim kunnu áhrifum, að á-
horfandanum virtist það færast nær
á kvikmyndatjaldinu. En þetta er
miklum erfiðleikum bundið og kréfst
dýrra og fyrirferðarmikilla lijálpar-
tækja eða eins konar rennibraut-
ar og „vagns“ fyrir vélina, til
þess að hreyfingin verði jöfn og
skrykkjalaus. Zoom-linsan gerir all-
an slíkan úlbúnað óþarfan, — með
henni er unnt að ná myndinni „að“
á þann einfalda hátt að færa áður-
Framh. á bls. 35.
nffn
VIKAN. 11