Vikan - 10.03.1966, Blaðsíða 40

fyrir glampa í augum hans, bar-
áttugleði.
Síðast á árinu 1945 var stofn-
að hið þekkta flugfélag „Braathens
SAFE". Manni dettur ef til vill í hug
að stafirnir SAFE sé enska orðið
sem þýðir öryggi, en svo er ekki,
þessir stafir merkja „SOUTH-AM-
ERICAN & FAR EAST AIRTRANSPORT
A/S". Stofnféð var fjórar milljónir
norskra króna, og svo byrjuðu erf-
iðleikarnir fyrir alvöru.
— Það er sagt cð þið þekkið
orðið „mótbyr" í féiagi yðar. Það
heyrist stöðugt í blöðum og útvarpi
að beiðni yður um þessi oc| hin
sérleyfi hafi verið t.eitað . . .
— Já, það er ekki hægt að segja
að mér hafi beinlínis verið hamp-
að þegar stjórnarvöldin fjallu um
umsóknir mínar. I nálega tutrugu
ár hefi ég barið höfðinu við stein-
inn, en mér finnst ég hafi unnið
fyrir því að fá svolítið *neira ol-
bogarúm!
Það getur verið að mér hafi
misheyrzt, en mér fannst ekki laust
við biturleik í rödd þessa manns,
sem hafði fært ríkiskassa Noregs
svo margar milljónir og sem hefur
verið svo góður sendiherra föður-
lands síns, hvar sem hann hefur
farið. Nú var hann kominn að því
umtalsefni, sem ég fann að hann
hafði brennandi áhuga á: Að Nor-
egur verið flugumferðarþjóð.
Og svo fæ ég að heyra um eitt
af „heimsmetum" hans. Hann var
nefnilega sá fyrsti sem skipulagði
landflug til Hongkong. Með því að
fljúga þannig styttist flugtíminn
töluvert. Enn þá einu sinni hafði
þessi norski höfðingi rutt brautina!
Hann kom á fót skrifstofum víða
um heim og var stöðugt á ferð-
inni sjálfur, til að afla nýrra sam-
banda eða til að ræða við forráða-
menn þeirra sem hann hafði, og
alltaf var Marja með honum, hann
fer helzt ekki neitt án hennar.
Meðal persónulegra vina hans
eru framámenn um allan heim,
bæði í stjórnmála og viðskipta
heiminum. Hann er jafn eðlilegur
innan um konunga, keisara, forseta
og stóriðjuhölda eins og skrifstofu-
fólkið heima í Noregi. Hann er
virðulegur í framkomu, mjög ákveð-
inn en líka ákaflega vingjarnleg-
ur. Hann er einn af þeim mönnum
sem veit hvað hann vill og segir
það umbúðalaust.
Það er kunnugt að fyrir nokkr-
um árum var hann beðinn um að
taka sæti f rfkisstjórninni, en Braat-
hen neitaði því.
— Ég vil vera frjáls. Sem stjórn-
armeðlimur hefði ég ekki getað
notið frelsis á þann hátt sem ég
óska.
Svo leiðir hann talið liðlega að
flug-vandamálunum.
— Þrátt fyrir það að flugfélcg
mitt er eldra en SAS, og að ég
hafði sérelyfi á Hongkong leiðinni,
missti ég það. Þetta mál endaði
raunar á athyglisverðan hátt, þar
sem forsætisráðherran gerði þetta
A-6 4-3-2
y A-8-6-5
♦ K
Jf, 8-6-5
K-D-9-8
y K-G-9-2
♦ 4
* K-D-10-2
A 7-5
y io
y D-G-10-9-7-6-2
4» A-9-3
A °-10
y D-7-4-3
y A-8-5-3
4. G-7-4
að stjórnarfrumvarpi, og það er
eiginlega óþekkt fyrirbæri, þegar
um einkafyrirtæki er að ræða. Það
er ekki allt með felldu f norskum
flugmálum í dag. Lítið þér bara
á flugkostnaðinn við að fl/t|a sjó-
mennina. Hér eru yfir 70.000 sjó-
menn, en í Svíþjóð er aðeins þriðj-
ungur og í Danmörk fimmti hluti
af þeim fjölda. Þá sjáið þér að
mikill hluti af þjóðartekjum okkar
fara í vasa nágrannaþjóðanna ár-
lega. Ég reikna með að með þessu
höfum við tapað fleiri hundruð
milljónum króna, og það eru mikl-
ir peningar fyrir smáþjóð eins og
okkur. Til að breyta þessum sorg-
legu staðreyndum hefi ég boðizt
til að kaupa upp hlutabréf Noregs
í SAS, í lengri eða skemmri tíma,
og taka alveg að mér Noregsdeild-
ina. Með því fáum við ekki ein-
göngu 25% heldur 100% af á-
góðanum.
— Umfram allt einkaframtak?
— Já, umfram allt. Meðal ann-
ars vegna þess að einstaklingur
hefur meiri ábyrgðartilfinningu og
fylgist betur með. Þetta eru hags-
munir föðurlandsins, ekki mínir
einkahagsmunir, segir hann með á-
kafa og hallar sér fram á borðið.
— Einhvern tíma hljótum við að
vakna og einhvern tíma verðum
við að læra að standa á eigin
fótuml
Það er hægt að segja hvað sem
er um Braathen útgerðarmann, (og
það gera margir) en eitt er örug-
lega víst að það er að þessi stór-
brotni maður hefur lært að standa
á eigin fótum! Hann er fyrst og
fremst bardagamaður og aldrei
hræddur við að segja álit sitt,
þótt það kunni að svíða undan
því. Persónulega er hann ekki í
neinum vafa um að flugumferðin
á eftir að létta töluvert á skipa-
flotanum og að það sé vel kleift.
Hann heldur því sjálfur fram að
skipaútgerðin taki 30% af starfs-
kröftum sínum, 70% helgar hann
flugumferðinni.
Það sem undrar mig mest er það
hvernig einn maður getur komizt
yfir slíkt vinnuálag og hvernig einn
maður getur haft töglin og hagld-
irnar á svona viðtækum rekstri í
einni hendi.
Það er margt sem uppörvar. Ég
hefi fjöldann allan af hörkudug-
legum starfsmönnum, ég hefi góð
sambönd og ég hefi brennandi á-
huga á velferð Noregs. Ég hefi
þá skoðun að einstaklingar og fyr-
irtæki mega aldrei fljóta á ágóð-
anum, heldur verða þeir að nota
ágóðann til að finna nýjar leiðir.
Og þetta á greinilega við um
Braathen. Hann er alltaf með eitt-
hvað nýtt á prjónunum.
— Hvernig getið þér komizt yfir
öll þessi störf?
— Ég kemst yfir það sem ég vil.
Það er bara að haga seglum eftir
vindi. Ég fer héðan klukkan fjögur
(hann lítur á klukkuna og svo á
mig og það vottar fyrir brosi í
munnvikunum), og ég hefi þann
Það hafa löngum verið skiptar
skoðanir um það, hvað væru
beztu varnarsagnir gegn hindr-
anasögnum. Á seinni árum hefur
sú skoðun orðið ofan á, að bezta
vörnin væri eftirfarandi: Dobl er
til sektar; Þrjú grönd til þess að
spila þau; Þrjú hjörtu eða þrír
spaðar (ef hindranasögnin var í
láglit); Þýða væntanlegir níu
slagir í viðkomandi litum og f jög-
ur lauf biðja makker um að segja
sinn bezta lit.
í ofangreindu spili opnaði suð-
ur á báðum borðum á þremur
tíglum. Á borði 1 tók vestur þá
stefnu að dobla. Doblið hjá hon-
góða hæfileika að geta slappað
af. Ég tek aldrei vandamálin með
mér heim. Heimilið er mér frið-
helgur staður. Þar vil ég ekki láta
ónáða mig, nema að það sé alveg
nauðsynlegt. Ekki einu sinni af
blaðamönnurh. Hann brosir og lit-
ur aftur á mig.
— Ég hef ótal sinnum verið beð-
inn um að vera ræðismaður, meðal
annars fyrir Venezuela og Kína, en
eins og ég hefi áður sagt, kýs ég
að vera frjáls.
— Hafið þér tíma til tómstunda-
gamans? spyr ég, en mér er það
Ijóst að það eru víst fáir sem hafa
jafnmörg hobbý og hann.
— ( Österdal á ég stóran, dá-
samlegan skóg, sem ég hefi eytt
milljónum f. Þangað fer ég til að
tala við þessi hávöxnu skógartröll
og fylgjast með því hvernig þau
dafna. í veiðitímanum stunda ég
elgveiðar 10 til 12 tíma á dag.
Þessutan þykir mér gaman að fara
á skíði og svo tek ég mér frí all-
an júlí mánuð. Þá förum við hjón-
in oft á skemmtisiglingu á 10 metra
báti sem við eigum, eða við för-
um í ferðalög út í heiminn. Á þeim
ferðalögum sinni ég oft viðskipta-
erindum líka. Og gleymið heldur
ekki veðhlaupahestunum mínum . .
Hestar Braathens hafa unnið 5
Derby-veðhlaup, og Braathen er tfð-
um var upplýsingadobl, sem velti
lokaákvörðuninni yfir á austur.
Austur var ekki yfir sig hrifinn
af hinum veika hjartalit sínum
og valdi því að breyta dobli vest-
urs í sektardobl með því að segja
pass. Þetta reyndist bæði ógæfu-
og kostnaðarsöm ákvörðun, því
suður átti ekki erfitt með að fá
níu slagi.
Á borði 2 sagði vestur hms veg-
ar fjögur lauf og austur átti
einskis úrkostar en að segja frá
hinum óglæsilega hjartalit. Þessi
samningur vannst einnig án
nokkurra erfiðleika.
ur gestur á veðhlaupabrautinni í
Övrevoll.
Ef hann þarf ekki að fara f ein-
hverja opinbera veizlu er oftast
hægt að hitta þau hjónin heima,
(það er að segja ef maður slepp-
ur inn). Heimilið er fullt af verð-
mætum málverkum og öðrum lista-
verkum. Þau eiga málverk eftir
Renoir og aðra fræga málara, en
ekkert eftir Picasso.
— Ég hefi ekkert yndi af óhlut-
lægri list. Hún segir mér ekki neitt
og ég skil ekki slík málverk. Öll
list, hvort sem það er málaralist,
hljómlist eða skáldverk, verður að
gefa manni eitthvað. Ég hefi oft
setið langstundum og hlustað á ný-
tízku hljómlist og notið þess. Þar
með hefur þessi listgrein náð sín-
um tilgangi, hvað mig snertir.
Ég spyr hvort hann hafi sjálfur
lagt stund á hljóðfæraleik, en hann
hristir bara höfuðið og segist hafa
reynt að spila á mörg hljóðfæri,
en það hefur aldrei orðið neitt úr
þvf.
— Mér þykir gaman að syngja,
segir hann.
— t baðinu?
— Allsstaðar, þar sem ég trufla
ekki fólk með því, segir hann með
glettnisbrosi.
— Kannski yrkið þér Ijóð?
— Ja-á, segir hann og dregur
dálítið seiminn. —Ef satt skal segja
VXKAN 10. tbl.