Vikan - 05.10.1972, Blaðsíða 9

loms Ben-Koríns, sem hefur
sett fram kenningar sínar í bók,
sem nú er komin út á þýzku
hjá forlaginu Paul List.
Ben-Korín skrifar svo um at-
burðina, sem gerðust í Jerúsal-
em árið 33: „Ráðandi aðilar í
Jerúsalem höfðu fyllstu ástæðu
til að ætla, að almenningur
teldi umferðaprédikarann frá
Galíleu Messías og gerði upp-
reisn. Prestarnir og þeir skrift-
lærðu áttu á engu góðu von
frá Pílatusi; hann hafði kynnt
sig sem grimman, tillitslausan
rómverskan valdsmann. Hann
hafði þannig einu sinni látið
höggva niður hóp óvopnaðra
pílagríma frá Galíleu, senni-
lega vegna þess að þeir hafa
mótmælt uppstillingu mynda
af keisaranum og öðrum róm-
verskum valdstáknum í must-
erinu.
Prestarnir og þeir skrift-
lærðu vildu því hindra endur-
tekningu á slíkri Gyðingaof-
sókn og sögðu sem svo, að betra
væri að einn dæi fyrir marga
en margir fyrir einn. Þess vegna
létu þeir handtaka Jesúm þeg-
ar fyrir páskahátíðina, settu
frésögnina, sem við höfum af
réttarhöldunum. Þau lýsa þeim
hins vegar síður en svo hlut-
lægt, heldur er þar fyrirfram
gengið út frá algeru sakleysi
þess ákærða. Sem sagt, við höf-
um ekki við annað að styðjast
viðvíkjandi réttarhöldunum en
frásagnir stuðningsmanna hins
dæmda. Þar að auki er sjálf
frásögn guðspjallanna svo mót-
sagnakennd, að ekki er hægt að
gera sér fulla grein fyrir hver
ákæran hefur verið. Ennfrem-
ur verður að hafa í huga að
frásögn guðspjallanna er fyrst
skrifuð heilli kynslóð eftir að
réttarhöldin fóru fram. Vitnis-
burður guðspjallanna er trú-
arlegs eðlis, en hefur ekkert
lagalegt gildi. Það er ekki hægt
að vinda upp spólur sögunnar
aftur á bak. Réttarhöldin gegn
Jesú heyra til liðinni tíð og
ekki þýðir að reyna að taka
þau upp aftur.“
Hins vegar er ekki með öllu
úr sögunni vandamál, sem
vakti ásamt öðru fyrir þeim,
sem vildi fá mál Jesú tekið upp
aftur. Vandamál hinna óskil-
getnu í ísrael. Samkvæmt fyr-
Jesús hjá Pílatusi. Ýmislegt bendir til að framámenn Gyðinga hafi ótt-
azt að návist Jesú ylli uppreisn, sem aftur yrði Rómverjum átylla til að
herða enn kúgunina á Gyðingum. Myndin er frá píslarleikjunum frægu
i Oberammergau.
yfir honum skyndirétt að næt-
urlagi og afhentu hann svo róm-
versku yfirvöldunum til aftöku,
þar eð sjálfir höfðu Gyðingar
ekki rétt til að taka fólk af lífi.
Áreiðanlega má finna að
þessari málsmeðferð frá laga-
legu sjónarmiði. En pólitísk
réttarhöld, sem látin eru fram
fara með hagsmuni rikis fyrir
augum, þræða ekki alltaf ná-
kvæmlega krókaleiðir laganna."
Og enn skrifar Ben-Kórín:
„Guðspjöllin innihalda einu
irmælum ísraelskra trúarbragða
má fólk, sem fætt er utan
hjónabands eða vegna hjúskap-
arbrots eiginkonu, ekki sjálft
ganga í hjónaband. Nú er það
svo að borgaralegar hjónavígsl-
ur eru ekki leyfðar í ísrael, og
hafa út af því sprottið miklar
deilur. Frjálslyndara fólki
finnst bannið við borgaralegum
hjónavígslum ómannúðlegt
gagnvart þeim óskilgetnu, sem
það og vissulega er, en rétttrú-
aðir Gyðingar mótmæla því
harðlega að nokkuð sé slakað
á þessum lögum. Sjálf Golda
Meir er þeirra megin; hún hót-
aði nýlega að segja af sér ef
borgaraleg hjónabönd yrðu
leyfð.
Jitsjak Davíd, sem sjálfur er
lögmaður, hafði rökstutt kröfu
sína með tvennu einkum. í
fyrsta lagi að hatrið gegn Gyð-
ingum gegnum aldirnar hefði
byggzt á því að þeir hefðu ráð-
ið Jesú bana, og ef dómurinn
yfir honum yrði felldur úr gildi
hlyti Gyðingahatur mjög að
dvína meðal kristinna manna.
Hina ástæðuna skilgreindi Da-
víd þannig: „Hatrið, sem beind-
ist að Jesú varð enn svæsnara
fyrir þá sök að grunur lék á
að hann væri óskilgetinn. Af
þeim sökum var ekki fjallað
um mál hans á hlutlægan hátt.“
Viðvíkjandi þessu skrifar
Ben-Kórín: „Ekkert liggur ljóst
fyrir um uppruna Jesú, og sú
óvissa hefur orðið andstæðing-
um hans átylla til að halda því
fram að hann hafi ekki verið
hjónabandsbarn. í Talmúd
(gyðinglegu helgiriti) er svo-
kölluð Pandera- eða Panþera-
í guðspjöllunum fjórum kem-
ur téður orðrómur ekki við sögu
svo heitið geti. En nú voru höf-
undar guðspjallanna fylgis-
menn Jesú og héldu fast fram
sakleysi hans. Hefðu þeir vit-
að að prestarnir og þeir skrift-
lærðu hefðu notað orðróminn
sem hjálparástæðu til að fá
Jesúm dæmdan og tekinn af,
hefði þeim áreiðanlega ekki
láðst að taka það fram.“
Rómversk-kaþólska kirkjan
hefur ekki heldur neinn áhuga
á að mál Jesú sé tekið upp á
ný. Monsignore Giulio Ricci,
háttsettur preláti í Vatíkaninu,
hefur látið svo um mælt: „Það
er ekki hægt að setja þennan
rétt á ný. Kirkjan hefur engan
áhuga á því, og mun því ekki
beita sér fyrir því. Auðvitað er
áhugavert, þegar einhver tekst
þetta á hendur af eigin frum-
kvæði. En það getur ekki haft
neinar trúarlegar eða guð-
fræðilegar afleiðingar."
fsraelskur almenningur tók
þetta framtak Davíds lögmanns
ekki heldur alvarlega. Eftir að
skýrt hafði verið frá frávísun
hæstarétts í ísraelska útvarp-
„Sjálfir fyrir yður sjáið þér / saklaus viS réttlátt blóS ég er . . ." Pilatus
þvær hendur sínar af máli Jesú. Þessi mynd er einnig frá Oberammergau.
kenning. Samkvæmt henni flek-
aði rómverskur herforingi, að
nafni Pandera eða Panþera,
unnustu Jósefs smiðs, og var
Jesús ávöxtur þeirrar syndar.
En nú vottar hvergi fyrir
sögulegum rökum fyrir þessari
frásögn í Talmúd. Þess vegna
er ástæðulaust með öllu að taka
upp mál Jesú á þeim grund-
velli. Sama gildir um þá full-
yrðingu, að hann hafi verið
ranglega dæmdur vegna þess
að hann var álitinn óskilgetinn.
inu, var leikið lag úr þekktum
söngleik. Og sá söngleikur var
auðvitað enginn nema — Jesus
Christ, Superstar.
☆
40. TBL. VIKAN 9