Vikan - 17.11.1977, Blaðsíða 17
ing án misþyrmingar
Hleypidómamir
em lífseigir
Hulda Jensdóttir forstöðukona
Fæðingarheimilis Reykjavíkur-
borgar og Guðjón Guðnason
yfirlæknir kynntust kenningum
Leboyers sitt í hvoru lagi, en um
svipað leyti á árinu '74. Þau hrifust
bæði þegar af kenningum hans og
fengu áhuga á að reyna þær í
starfi hér heima. Það hafa þau líka
gert, þó ekki eins mikið og oft og
þau hefðu viljaö. Veldur þar
mestu, hversu lítt þekkt þessi
aðferö er, þótt þau hafi talsvert
reynt að koma henni á framfæri.
Að þeirra sögn er starfsliöið á
Fæðingarheimilinu yfirleitt mjög
opið og jákvætt og hlynnt þessari
aðferö. En hún krefst þjálfunar,
sem ef til vill skortir enn nokkuð á,
og hún krefst meiri tíma en
venjuleg fæðing. Og það er algjört
skilyrði, að móöirin sé vel undir
búin og viti, um hvað er aö ræða,
Mörgum hrýs til dæmis hugur við
því að fá barnið ókarað og í
sumum tilfellum mjög blóðugt
beint upp á magann á sér.
Það tekur alltaf langan tíma að
vinna gegn ríkjandi hugmyndum,
eins og t.d. þeim atriðum að hafa
sem bjartast og ennfremur þv(,
hvernig skilið er á milli. Þau Hulda
og Guðjón hafa orðiö vör við
talsverða andstöðu, hvað þetta
snertir, en telja bæði um hleypi-
dóma að ræða.
Hulda brosir reyndar að öllu
saman, hún fékk að reyna svipað
fyrir u.þ.b. 20 árum, þegar hún
byrjaði með afslöppunarnámskeið
sín. Þau mættu talsverðri gagn-
rýni, og svo langt var gengið, að
hún var kærð fyrir landlækni.
Vilmundur Jónsson landlæknir var
hins vegar víðsýnn og skynsamur
maðurog hvatti Huldu til að halda
ótrauð áfram á sinni braut.Nú er
afslöppunartæknin löngu búin að
öðlast viðurkenningu, og prófess-
orarnir senda læknastúdenta til
hennar að fylgjast með því,
hvernig hún hagar þessari fræðslu.
— Ætli þaö verði ekki eins með
frönsku fæöinguna, sagði Hulda
bjartsýn.
það, hvernig Hulda og Guðjón
telja æskilegast, að fæðing nýs
borgara beri að: Móðirin vel undir-
búin, óhrædd og afslöppuð,
faðirinn við hlið hennar, Ijósin
dempuð, hávaði í algjöru lágmarki
og ailt gert til þess að milda þær
ástandsbreytingar, sem barnið
verður fyrir.
Það er auðvelt að sannfærast
um ágæti þessarar aðferðar, svo
einföld og manneskjuleg sem hún
virðist, þegar rætt er við jafn
hamingjusama móður og Sigrúnu
Davíðsdóttur og jafn áhugasamt
og þekkingarauðugt fólk og þau
Huldu og Guðjón.
Ég vil eindregið hvetja fólk til að
kynna sér þessi mál hleypidóma-
laust og tek undir þau orð
Leboyers, að það er ekki nóg, áð
foreldrarnir séu ánægðir með sinn
hlut og þeir, sem taka á móti, telji
sig hafa gert, eins og vera bar.
Barnið sjálft á rétt á því, að það sé
meðhöndlað á manneskjulegan
hátt og fái meðbyr út í lífið.
K.H.
Guðjón Guðnason og Hulda Jensdóttir.
Guðjón kvaðst hafa orðið fyrir
talsverðri andspyrnu starfsbræðra
sinna, og einn þeirra hefði raunar
verið meira en lítið stórorður og
spurt, hvort hann væri alveg
orðinn vitlaus. Einkum var það
birtan, sem hann gagnrýndi, og
ennfremur, hvernig skilið væri á
milli. Í franskri fæðingu er barnið
þegar látið upp á kvið móður
sinnar og ekki skilið á milli, fyrr en
eftiru.þ.b. 10 mínútur, þegartalið
er, að lungun séu búin að taka við
hlutverki öndunarkerfisins í nafla-
strengnum. Andmælendur þess-
arar aðferðar telja, að við þetta
renni blóðið aftur inn í móðurina
og álíta það hið mesta glapræöi.
Hulda og Guðjón voru sammála
um, að engin minnsta hætta
væri samfara frönsku aðferðinni,
þegar um eðlilega fæðingu er að
ræða. Flestar fæðingar eru sem
betur fer eðlifegar, en sé einhver
hætta á ferðum er það oftast vitað
fyrirfram. Auk þess er ekkert því til
fyrirstöðu, ef eitthvað óeðlilegt
kemur upp á, að mæta því á réttan
hátt, því vitanlega er allt slíkt til
staðar eftirsem áður, öll nauðsyn-
leg áhöld, lífgunarborð, súrefnis-
kassi og meiri birta.
Hulda gat ekki stillt sig um að
minnast með ánægju þeirra daga
fyrir u.þ.b. 25 árum, þegar hún
gegndi Ijósmóðurstörfum í heima-
húsum. — Það eru yndislegustu
fæðingar, sem ég hef verið
viðstödd, allt miklu rólegra og af-
slappaðra, mildari birta og elsku-
legt andrúmsloft. Þó var eitt, sem
ég furðaði mig alltaf á, að
venjulega forðaði eiginmaðurinn
sér um leið og ég birtist. Mér
fannst eitthvað óeðlilegt við þetta,
og þegar ég fór að spyrjast fyrir
um þetta, uröu menn undrandi og
spurðu á móti, hvort þetta væri
ekki venjan, hvort þetta ætti ekki
að vera svona.
Af sögn Huldu og Guðjóns
heyrir það nú fremur til undan-
tekninga, ef faðirinn er ekki
viðstaddur, sé hann yfirleitt fyrir
hendi.
Og það þarf ekki mörg orð um
46. TBL.VIKAN 17