Vikan - 08.06.1939, Page 15

Nr. 23, 1939
VIKAN
15
r
i
Jolán Földes:
Það, sem komið er af sög'unni:
Barabás loðskinnaskraddari flytur búferlum frá
Budapest til Parísar og hafnar með fjölskyldu
flína, konu og þrjú böm, í Veiðikattarstræti. —
Fyrsta fólkið, sem þessir nýju Parísarbúar kynn-
ast, eru tveir útlendir flóttamenn, þeir Liiv og
Bardichinov. Er annar Rússi, en hinn Júgoslavi.
Þeir eru bamgóðir og rabbsamir karlar, er öllum
vilja vel. — Ett kvöldið bætist grískur flóttamað-
ur í hópinn, Papadakis að nafni. Síðar bætast
tveir menn enn i hópinn, Vassja, sem öllum hjálp-
ar, og Anna verður ástfangin af, og Fedor. —
Vassja smitar alla af starfsgleði. — Anna þrá-
biður pabba sinn og Bardichinov um að lofa sér
að læra eitthvað. En skyndilega syrtir að. Vassja
verður fyrir bílslysi og deyr. Þegar búið er að
jarða Vassja, flytjast allir úr veitingahúsinu.
Barabásfjölskyldan flytzt í aðra íbúð í Veiðikatt-
arstræti. — Anna fékk ósk sína uppfyllta um að
læra eitthvað. Hún er nú orðin útlærð sauma-
kona. — István er Ungverji. Hann hefir ráð undir
hverju rifi um að verða sér úti um atvinnuleysis-
styrki og stundar það. — Hann býr að heita
hjá Barabásfjölskyldunni og reynir að koma sér í
mjúkinn hjá Önnu. — Nú koma alltaf nýir og
nýir Ungverjar til Parísar. Þar á meðal er Peter
Hallay, sem ætlar að setja upp næturskemmti-
stað, og hefir István með sér í ráðum. — Jani
verður fyrstur manna til að segja önnu, að ávís-
anafölsun hafi komizt upp í einhverjum banka.
Þeim líður illa. Þau vita, að þar hefir István ver-
ið að verki. Nöfn eru ekki nefnd í blöðunum, fyrr
on næsta dag. István hefir verið tekinn fastur.
Feðginin, Anna og Barabás, fara til Suður-Ame-
riku í von um betri kjör, en í fyrstu höfn er
Barabás bitinn i fótinn af skaðlegri flugutegund.
Hann leggst veikur. — Jani er orðinn ástfang-
inn af stúlku, sem Albertine heitir og er fiðlu-
leikari. — Barabás og Anna fara heim til París-
ar. Anna fær vinnu aftur á saumastofunni. Nú
er Barabásfjölskyldan hamingjusöm, þó að ekki
sé nema svolitla stund. — Anna hittir Pia Monica
stundum á saumastofunni, en þær eru alltaf jafn
vandræðalegar, þegar þær tala saman. — Nú
hefir Barabás líka fengið vinnu. — Loksins
heimsækir Albertine Barabásfjölskylduna. — Nú
streyma Þjóðverjar til Parísar. Cathrina kynnist
einum þeirra Gunther Volkmar, docent. Hún býð-
ur honum til Barabásfjölskyldunnar, eingöngu til
að kynna hann og Önnu.
— Hverskonar náungi er þetta, Anna?
spyr Bardichinov ákafur.
— Hann er ákaflega sætur og góður!
Anna skrökvar þessu, en er ákveðin í mál-
róminum til að ginna þá. Hún hefir tekið
ákveðna afstöðu. Héðan í frá lítur hún
svo á, að Cathrina og Volkmar séu ákveð-
in hvort fyrir annað, og það ,er ekki hægt
að gera við því.
Hópurinn fer af stað til að athuga ná-
ungann. Liiv finnst hann þolanlegur,
Maura leiðinlegur og Bardichinov finnst
hann skemmtilegur. Barabás skiptir sér
alls ekkert af honum. En síðar láta þau
hann, alltaf þegar þau geta, vera einan
með Önnu og gæta þess, að þau séu látin
í friði, eins og þegar hæna gætir kjúklinga
sinna. Þetta er ákaflega óþægilegt.
En síðan dó móðir Pia Monica, og þá
gleyma allir Þjóðverjunum.
Hin kuldalega, ljóshærða fegurðargyðja
dó jafn tignarlega og hún hafði hfað. Hún
lá aldrei á sjúkrahúsi. Hún vildi varla, að
til sín kæmi læknir. Frá hennar hálfu var
það í rauninni rólegt og lítið áberandi
hungurverkfall. Hún hafði blátt áfram
aldrei matarlyst. Þessari metorðagjörnu
miðstéttarkonu leiddist þetta líf í útlönd-
um. Henni var engin huggun í hinum gam-
ansömu athugasemdum manns síns, að hér
byggju einnig konungar, sem hefðu verið
settir frá völdum. Hún hafði horazt eftir
því sem árin liðu, síðan kom inflúenzufar-
aldur eitt vorið, og þá var því lokið.
1 verzluninni var boðskapnum tekið með
samúðarkenndu handtaki. Öllum þótti
vænt um Pia. Ósamkomulag hennar við
Gretl hafði aðeins aukið hylli hennar.
Anna skilur ekki enn þann dag í dag,
hversvegna Gretl hataði hana. Ef til vill
af því, að Gretl var frá Dalmatíu, en Pia
frá ítalíu . . . Kynflokkunum er svo hræði-
lega illa hvorum við annan, og aðrar þjóð-
ir skilja það ekki. Verzlunin sendi þriggja
manna sendinefnd til að vera við jarðar-
förina. Þar á meðal var mademosielle Rose,
sem var fíkin í að vera viðstödd jarðar-
farir.
Auðvitað gat Anna, sem er contre-
maítresse á saumastofunni, ekki farið.
Eitt kvöldið fer hún í veitingahúsið í
Montparnasse. Hana langar svo til að taka
í hendina á litla, dökka manninum. Hárið
á Meneghetti er orðið hvítara. Hann er
orðinn rólegri, en samt leiftrar lífið og
skynsemin með logandi báli í svörtum aug-
um hans. Hann gerir henni heimsóknina
auðvelda: tekur þögull og innilega í hendi
hennar, og fer síðan að tala við hana um
einkisverð og hversdagsleg efni.
Þau ætla að flytja sig í veitingahúsið,
þar sem Bardichinov býr. Þau hefðu átt
að vera flutt fyrir löngu, því að þau höfðu
engin ráð á að búa í svo dýru húsnæði.
En það var ómögulegt að flytja veiku koh-
una í fátæklegra umhverfi. En hann og
Pia . . .
— Það verður þar að auki þægilegra
fyrir mig, segir Pia. — Það verður styttra
í verzlunina.
— Þið getið líka fylgzt að, segir dökk-
eygði maðurinn, og stúlkurnar horfa hálf-
flóttalega hvor á aðra.
Þau hafa flutt sig. — Bardichinov fer
með Meneghetti í veitingahúsið á kvöldin.
Það er Elárí að þakka, að Pia er boðin í
Veiðikattarstræti við og við. Anna sam-
þykkir það iðrandi. — Hún ætti að muna,
að Pia situr alein heima, og það eru að-
eins nokkrar vikur síðan móðir hennar dó.
En hvað það er kynlegt, að það skuh vera
Klárí, sem hugsar um þetta, Klárí, sem
skipti sér áður aldrei af nokkrum manni.
Hún virðist vera jafn kuldaleg og áður.
. . . Hún virðist vera niðursokkin í vinnu
sína. Hún les læknisfræði. Hún hefir mik-
ið að gera. Hún kennir líka og hefir lít-
inn frítíma. Samt sjá stóru, gráu augun
hennar allt. Það er undrunarvert, hvað þau
sjá mikið.
Það eru tvö augu önnur, sem fylgja
Önnu dyggilega. Þau fylgja Jani og Klárí
jafn dyggilega. Það eru hin ástúðlegu,
þreyttu, brúnu augu móður þeirra. Ef frú
Barabás leysti frá skjóðunni einn góðan
veðurdag, ef hún gæti sagt allt það, sem
hún veit um börn sín, með orðum á sinn
rólega, þunglyndislega hátt, — já, þá
myndu börnin hennar verða undrandi.
Þegar Anna situr við hliðina á Giinther
í borðstofunni, sjá þreyttu, brúnu augun
stundum inn um opnar eldhúsdyrnar, og
fyrir aftan opnu dyrnar í stofunni við hlið-
ina, líta stór, grá augu stundum upp úr
bók. Cathrina situr oftast í eldhúsinu, en
Jani sést hvergi. Jani er úti með stúlk-
unni sinni, ef til vill eru þau á tónleikum,
ef til vill hafa þau farið heim til Albertine.
En Pia kemur oft og er í stað þriðja barns-
ins við borðið. Brúnu og gráu augun horfa
éinnig á hana.
Brúnu og gráu augun hugsa það sama.
Það er ekki mikið sagt af því. Cathrina
hefir smitað þau, en því lengra sem líður,
því vonlausara er það. Samt kemur
Giinther á hverju kvöldi, og segir Önnu
með djúpri, rólegri röddu ýmislegt fróð-
legt. Hann hefir augun ekki af henni. —
Giinther hefir bitið á öngulinn, það er allt
í lagi með það.
En Anna, — það er ekki allt í lagi með
Önnu. Henni finnst þýzki docentinn ekki
lengur leiðinlegur. Gunther er einn af þeim
mönnum, sem maður verður að þekkja vel,
áður en maður kemst að raun um, hve
mikið þeir vita og hve skemmtilegir þeir
eru. Önnu er það ljóst, og henni geðjast
vel að Gúnther. Henni finnst hann vera
nokkurskonar vinur sinn, en hann er langt
í burtu og henni er sama um hann. Það
er verra en henni væri illa við hann, hugsa
frú Barabás og Klárí, og þykir miður.
Það er heldur ekki allt í lagi með Pia
eins og það ætti að vera, þó að það sé á
annan hátt. Pia gleypir í sig hvert orð af
vörum Þjóðverjans. Hún hlustar á hann,
full eftirtektar. Litla, hjartalagaða and-
litið hennar er hrifið og ákaft og með
hálfluktum munni sogar hún að sér hina
djúpu, karlmannlegu rödd. Cathrina ætl-
aðist alls ekki til þessa, og Gúnther lang-
aði heldur ekkert til þess. Honum þykir
vænt um, þegar Pia kemur ekki, og hann
getur verið einn með Önnu.