Vikan - 17.08.1939, Blaðsíða 9
Nr. 33, 1939
«
VIK AN
9
FLUGAN.
Smásaga eftir Katherine Mansfield.
að er. notalegt og skemmtilegt hérna
hjá þér, sagði Woodifield og horfði
píreygður upp úr stóra, græna leðurstóln-
um við skrifborð vinar síns og húsbónda,
eins og ungbarn, sem horfir upp úr vöggu
sinni. Samtahnu var lokið og kominn tími
til að fara. En hann kærði sig ekki um að
fara. Síðan hann hafði hætt störfum, síð-
an hann fékk . . . slagið, höfðu konan hans
og dætur haldið honum heima alla daga
vikunnar, nema þriðjudaga. Á þriðjudög-
um var hann klæddur í betri fötin, þveginn
og strokinn, og leyft að fara inn í borg-
ina. En hvað hann var að gera þangað,
gátu konan hans og dætur ekki ímyndað
sér. Það var ekki til annars en ama og
leiðinda fyrir vini hans og kunningja . . .
Nú, það gat vel verið. En við höldum nú
einu sinni dauðahaldi í okkar síðustu
ánægju, eins og tréð heldur dauðahaldi í
síðustu blöðin. Og þarna sat þá Woodifield
gamli, reykti vindil og starði næstum gráð-
ugum -augum á húsbónda sinn, þar sem
hann sat makindalega í skrifstofustólnum,
feitur og blómlegur, fimm árum eldri en
hann, og enn í fullu f jöri. Það var ánægju-
legt að sjá hann þannig.
— Já, það er svei mér notalegt hérna
hjá þér, sagði hann aftur með löngunar-
og aðdáunarhreim í skjálfandi röddinni.
— Já, það er viðkunnanlegt, sagði hús-
bóndinn og skar upp úr „Fjármálatíðind-
um“ með pappírshnífnum. Hann var hreyk-
inn af skrifstofunni sinni, og honum þótti
gaman að heyra aðra dást að henni, eink-
um þó Woodifield gamla. Það fyllti hann
djúpri og innilegri ánægju að sitja þarna,
í þessu umhverfi, fyrir augum þessa hrör-
lega gamalmennis með stóra hálsklútinn.
— Ég er nýbúinn að láta endurbæta
hana, sagði hann til skýringar, eins og svo
oft áður undanfarnar vikur. — Nýtt vegg-
fóður, hann benti á ljósrautt veggfóðrið
með stórum, hvítum hringum. — Ný hús-
gögn, hann kinkaði kolli í áttina til stóra
bókaskápsins og borðsins með útskornu
fótunum. — Rafmagnsupphitun! Hann
benti hreykinn á fimm gagnsæja, sívala
vindinga, sem glóðu mildu, rauðu skini í
hvelfdri koparpönnu.
En hann dró ekki athygli Woodifields
gaml'a að Ijósmyndinni, sem stóð á skrif-
borðinu. Hún var af alvörugefnum ung-
lingi í einkennisbúningi, með draugalegum
trjám og stormþrungnum skýjum ljós-
myndatjaldsins að baki. Það var ekki nýtt.
Það hafði staðið þarna í sex ár.
— Það var eitthvað, sem ég ætlaði að
segja, sagði Woodifield gamli. Svipurinn
var hugsandi. — Hvað var það nú? Ég
mundi það, þegar ég fór að heiman í morg-
un. Hendur hans fóru að skjálfa, og dílar
komu í ljós fyrir ofan skeggið.
Karlanginn er genginn í barndóm, hugs-
aði húsbóndinn, og skyndilega gripinn
óvæntri góðvild, bandaði hann með hend-
inni til gamla mannsins og sagði kankvís-
lega: — Bíddu bara við. Ég á hérna svo-
lítið tár á glasi til að styrkja þig á, áður en
þú ferð út í kuldann. Það er indælis dropi.
Hreinasti barnadrykkur. Hann tók lykil,
sem hékk við úrfestina, opnaði skáphurð-
ina undir skrifborðinu og dró fram svarta,
vambmikla flösku. — Þetta er lyfið, sagði
hann. — Og maðurinn, sem ég fékk það
hjá, sagði mér í trúnaði, að það kæmi úr
kjallara Windsorhallarinnar.
Neðri skolturinn á Woodifield gamla
féll máttlaus niður, þegar hann sá flösk-
una. Hann hefði ekki getað orðið meira
undrandi, þó að húsbóndinn hefði dregið
fram rauðan kött.
— Það er whisky, eða hvað ? sagði hann
og rýndi sljóum augunum í flöskuna.
Húsbóndinn sneri flöskunni og sýndi
honum flöskumiðann. Það var whisky.
— Trúirðu því, sagði hann og horfði
með aðdáunaraugum á húsbóndann, — þær
vilja ekki lofa mér að snerta það heima.
Það leit út fyrir, að hann ætlaði að fara að
gráta.
— Það berum við nú betur skynbragð
á en kvenfólkið, sagði húsbóndinn og sótti
tvö ölglös, sem stóðu á borðinu með vatns-
könnunni og hellti drjúgri lögg í bæði glös-
in. — Súptu það í einum teyg. Það er
styrkjandi, og settu ekkert vatn út í það.
Það er vanhelgun, að blanda vatnssulli í
slíkan dánudrykk. — Ah! Hann tæmdi sitt
glas, dró upp vasaklútinn, þurrkaði yfir-
skeggið og deplaði augunum til Woodifield
gamla.
Gamli maðurinn svolgraði úr sínu glasi,
þagði andartak og sagði svo: — Það
krassar!
Það velgdi honum, streymdi upp í heil-
ann, gamlan og kaldan — nú mundi hann
það.
— Nú man ég það, sagði hann og reis
með erfiðismunum upp úr stólnum. — Ég
hélt kannske, að þig langaði til að vita það.
Telpurnar fóru til Belgíu í vikunni sem leið,
til þess að líta eftir leiðinu hans Reggies
litla, og þá rákust þær á leiði sonar þíns.
Það var rétt hjá.
Woodifield gamli þagnaði, en húsbónd-
inn svaraði ekki. Aðeins örlítill titringur
á augnalokunum sýndi, að hann hafði
heyrt, hvað sagt var.
— Telpurnar voru ánægðar yfir því,
hvað leiðunum var vel við haldið, sagði
gamli maðurinn. — Það er vel hugsað um
þau. Það gæti ekki verið betra, þó að þau
væru heima. Hefirðu komið þangað?
— Nei, nei! Það voru ýmsar ástæður
fyrir því.
— Það eru mílnalangar breiður af þeim,
sagði Woodifield gamli skjálfraddaður, —
og öll snotur garður. Það vaxa blóm á
hverju leiði. Breiðir, fallegir gangstígar á
milli. Það var auðheyrt á röddinni, hve
breiðu, fallegu gangstígarnir voru honum
hugstæðir.
Það varð aftur þögn. Allt í einu lifnaði
yfir gamla manninum.
— Veiztu, hvað telpurnar urðu að borga
fyrir glasið af ávaxtamaukinu á gistihús-
inu? Tíu franka! Ég kalla það okur. Og
það var lítið glas, sagði Gertrude, ekki
stærra en tveggjakrónu peningur. Hún var
ekki búin að fá sér meira en eina matskeið,
þegar þeir komu og kröfðu hana um tíu
franka. Gertrude tók með sér glasið, þeim
til áminningar. Það var alveg rétt af henni.
Þetta er að gera sér tilfinningar okkar að
féþúfu. Þeir halda, að af því að við séum
í þessum erindum, séum við reiðubúin til
að borga hvað sem er. Svona er það. Hann
sneri sér í áttina til dyranna.
— Alveg rétt, alveg rétt! sagði hús-
bóndinn, en hvað það var, sem var alveg
rétt, hafði hann ekki hugmynd um. Hann
stóð upp frá skrifborðinu, opnaði dyrnar
fyrir gamla manninum, og hjálpaði honum
út. Woodifield var farinn.
Lengi stóð húsbóndinn hreyfingarlaus
og starði út í bláinn, á meðan gráhærði
skrifstofusendillinn var sífellt að reka
hausinn inn um lúgugatið og horfði á hann
eftirvæntingarfullur, eins og hundur, sem
á von á að verða tekinn út í gönguför.
— Ég vil ekki heyra neinn eða sjá í hálf-
tíma, Macey, sagði húsbóndinn. — Skil-
urðu það? Ekki neinn.
— Já, herra.
Hann lokaði hurðinni, gekk þungum,
föstum skrefum yfir ljóst gólfteppið, sett-
ist þunglamalega í fjaðrastólinn, hallaði
sér fram á skrifborðið og huldi andlitið í
höndum sér. Hann langaði til, hann ætlaði,
hann hafði búið sig undir að gráta . . . .
Honum hafði brugðið ákaflega, þegar
Woodifield gamli hafði minnzt á gröf
drengsins. Það var eins og jörðin hefði
opnazt, og hann hefði séð drenginn hggja
þar, og dætur Woodifield starandi á hann.
Það var undarlegt. Þó að sex ár væru liðin,
hugsaði húsbóndinn aldrei um drenginn
öðruvísi en liggjandi, óbreyttan, í hreinum
einkennisbúningnum, sofandi svefninum
eilífa. — Sonur minn! stundi hann. En það
komu engin tár. Áður fyrr, fyrstu mán-
uðina og jafnvel fyrstu árin eftir dauða
drengsins, hafði hann aðeins þurft að segja
þessi orð, til þess að verða svo yfirkominn
af sorg, að ekkert nema grátur gat læknað
hann. Tíminn hafði þar engin áhrif, hafði
hann þá sagt öllum. Aðrir gætu ef til vill
gleymt með tímanum, en hann aldrei.
Hvernig gat það orðið? Drengurinn hans
var einkabarn. Alltaf, frá því hann fædd-
Framh. á bls. 21.