Vikan - 14.12.1939, Blaðsíða 14
14
VIKAN
Nr. 50, 1939
|\ Eftir frú Guðbjörgu Birkis.
Kartöflur og síld eru hvort tveggja íslenzkar fæðutegundir, sem báðar eru mjög
hollar og tiltölulega ódýrar miðað við margar eða flestar fæðutegundir, sem
við neytum daglega. I>að er því eðlilegt að við Islendingar borðum mikið af þessum
góðu fæðutegundum, bæði saman og hvorri út af fyrir sig. Kartöflur eru mikið borð-
aðar sem viðbót eða með öðrum mat svo sem fiski eða kjöti, en þær eru einnig ágætar
sem sjálfstæðir réttir í mörgum myndum eða með síld, sem þær eiga mjög vel við.
Hér á eftir fylgja nokkrar uppskriftir af sildarréttum.
Síldarrétti
Salt- eða kryddsild.
30 gr. smjörlíki.
30 gr. hveiti.
Rjómi og soð
eða 4 dl. mjólk.
Laukur og salt.
Smjörlíkið er linað svolítið og hveitinu
hrært saman við. Mjólkin er hituð, og þeg-
ar hún sýður er hveitið og smjörlíkið látið
út í og þeytt í, þar til það hefir jafnast vel
mjólkinni. Þá er laukurinn látinn í og salt-
ið. Laukinn verður fyrst að skera í þunnar
sneiðar. Þessi sósa er ágæt með síld og
heitum kartöflum.
Sé notuð saltsíld þarf
Steikt síld að afvatna hana vel.
með rófustöppu Síldin er flött, öll bein
tekin burt; einnig
roðið. Síldarhelmingamir em þerraðir og
velt upp úr rúgmjöli eða heilhveiti og
brúnaðir á pönnu við hægan eld. Borið á
borð með gulrófustöppu, og ef vill bræddu
smjöri. Þannig er ágætt að steikja nýja
síld.
2 síldar.
4 soðnar kartöflur.
1 laukur.
1 matskeið brauðmylsna
eða heilkveiti.
% matskeið kartöflumjöl.
Síldarnar em hreinsaðar og afvatnaðar,
þerraðar og saxaðar, ásamt lauknum og
kartöflunum, brauðmylsnan eða heilhveit-
ið og kartöflumjölið hrært saman við, og
úr deiginu eru búnar til bollur, sem brún-
aðar era á pönnu í dálítilli feiti við fremur
hægan hita.
1 matskeið af hveiti er hrærð út með
mjólk og vatni í þunnan jafning, nokkrir
dropar af sósulit settir saman við. Þessu
er hellt yfir bollumar á pönnunni, þegar
þær eru orðnar brúnar. Soðið nokkrar
mínútur. Bollumar era bomar fram í sós-
unni og heitar kartöflur með.
Sé afgangur af nýjum fiski má saxa
hann saman við síldina og kartöflumar.
1 salt- eða kryddsíld.
2 kartöflur.
Rauðrófur.
Soðið eða steikt kjöt.
1 harðsoðið egg.
% laukur.
1 matskeið smjörlíki.
1 matskeið hveiti.
2 dl. mjólk og rauðrófulögur.
2—3 matskeiðar salatolía.
Sykur.
Smjörlíkið er brætt, bakað upp með
hveiti; þynnt út með mjólkinni og rauð-
rófuleginum. 1 stað rauðrófnalögs má nota
mjólkursýra og nokkra dropa af rauðum
ávaxtalit. Þegar þessi jafningur er farinn
að kólna er 1 til 2 matskeiðum af salat-
olíu hrært smátt og smátt saman við,
krydduð með sítrónusafa og sykri.
I þennan jafning er svo hrært síldinni,
kartöflunum, rauðrófunum, kjötinu, egg-
inu og lauknum, öllu niðurskornu, annað
hvort í lengjur eða jafna bita.
Ef allar þessar tegundir, sem hér eru
nefndar, era ekki við hendina, má sleppa
einhverju af þeim. Þetta salat er borðað
með brauði.
Dr. ALF LORENTZ ÖRBECK:
Fegrun og snyrting
Frú Kristín Ólafsdóttir, læknir,
þýddi. — Útgefandi: H.f. Leiftur.
I-\etta er ein þeirra fáu bóka í mergð
^ „jólabókanna“, sem hefir hagnýtt gildi
fyrir eigandann, ekki aðeins við skjótan
yfirlestur, heldur til að fletta upp í og
Dr. Alf Lorentz örbeek.
leita ráðlegginga við ýmsum hversdags-
legum vandamálum varðandi almenna
líkamsrækt og heilbrigði. Það er því frem-
ur ástæða til að mæla með þessari bók, að
hún er skrifuð af sérfróðum lækni og því
hvergi hvarflað frá þeim grundvallaregl-
um, sem heilsufræðin setur. Jafn mikið og
fólk hugsar um líkamsfríðleik sinn, og þó
einkum um andlitið, verður hvergi nærri
sagt, að með samri umhyggju sé hugsað
um hollustu fegurðarmeðalanna og áhrif
þeirra á heilsu og varanlega fegurð þeirra,
sem snyrtilyfjanna neyta. Fram úr þess-
um vandræðum vill höfundur bókarinnar
ráða og leiðbeina, enda fylgir bókinni mik-
ið lyfseðlasafn. Og til skýringar efninu
fylgja bókinni margar myndir.
Þetta er nytsöm handbók á hverju
heimili og á alveg sérstaklega erindi til
þeirra, sem af lítilli forsjálni neyta mikilla
fegurðarlyfja.
Söd, með heit-
um kartöflum
og lauksósu.
Síldarbollur
í brúnni sósu
Síldarsalat.
Spikfeitt hangikjöt og grænar baunir
Alikálfakjöt, buff, gullasch, steik,
hakkbuff. Daglega nýtt.