Vikan - 11.07.1940, Blaðsíða 5

VIKAN, nr. 28, 1940
5
ann 21. júlí fékk Jack tilboð frá
„American Press“ um að fara til
Suður-Afríku og skrifa um Búastríðið.
Skuldir hans námu enn um þrjú þúsund
dollurum. Bessie var enn þá ófrísk og það
krafðist aukinna útgjalda. Æfintýrið kall-
aði, og einni klukkustund síðar hafði hann
svarað tilboðinu játandi, símleiðis.
Aftur kom hann til New York í miðjum
sumarhitunum. En í þetta sinn þurfti hann
ekki að betla sér peninga, til að kaupa eitt
glas af kældri mjólk eða fá sér skemmd
eintök af nýjustu bókunum, sem hann las
á meðan hann lá og bakaði sig í sólinni í
City Hall. 1 stað þess fór hann nú beint
til „Macmillan Company“, þar sem hann
fékk í fyrsta sinn tækifæri til að kynnast
útgáfustjóranum, George P. Brett,
persónulega. George P. Brett var slung-
inn útgefandi og hafði miklar mætur á
bókmenntum. En hann var líka tryggur
vinur, sem í framtíðinni átti eftir að reyn-
ast Jack sannkallaður verndarengill. Jack
hafði nauman tíma, því að hann þurfti að
ná í skipið til Evrópu, en þeir urðu þó
ásáttir um, að þegar Jack kæmi aftur frá
Suður-Afríku, skyldu þeir hef ja fasta sam-
vinnu, þannig að „Macmillan“ gæfi út all-
ar bækur hans. Jack sagði Brett frá
„Kempton-Wace bréfunum“, sem hann
strax lofaði að gefa út.
Þegar Jack kom til Englands beið hans
skeyti frá „American Press“, þar sem ferð-
in til Suður-Afríku var afturkölluð. Hann
hafði fengið borgaðan ferðakostnað fram
og aftur og örlitla fyrirframgreiðslu, sem
hann þegar var búinn að eyða. Þarna stóð
hann nú upp, meira en 10,000 kílómetra frá
heimili sínu og algerlega félaus.
Hann ákvað að reyna þó að hafa eitt-
hvað upp úr dvöl sinni og fór út í Eastend
í London, sem er eitt af alræmdustu fá-
tækrahverfum Evrópu, til að rannsaka
ástandið þar. Honum datt það alls ekki í
hug, að það væri djarft og erfitt verk fyrir
bráðókunnugan mann, sem ekki hafði ver-
ið á enskri grund nema í tvo sólarhringa,
að ætla sér að reyna að skilja og kryfja
til mergjar eitt af erfiðustu hagfræðilegu
vandamálum þjóðarinnar, og krefja hana
því næst til reikningsskapar.
Fyrsta smásögusafn hans var þegar
komið út í Englandi og hafði fengið ótrú-
lega góða dóma. Títgefendurnir voru hon-
um vqlviljaðir, og hann hefði getað dvalið
í góðu yfirlæti á meðal enskra rithöfunda
í tvær til þrjár vikur. I stað þess fór hann
inn í skranbúð í Petticoat Lane, keypti
þar gamlar buxur, slitinn jakka, sem að-
eins var eftir ein tala á, ramgerða verka-
mannaskó, sem sýnilegt var að einhver
kyndari hafði átt, og skítuga derhúfu.
Hann leigði sér herbergi í einu af þéttbýl-
ustu fátækrahverfunum og bjóst til þess
að kynnast fólkinu þar.
Jack var álitinn vera amerískur sjómað-
ur, sem hefði verið afskráður þar í höfn-
inni. Nú var hann aftur orðinn „Sjómanna-
Jack“, og hann féll svo auðveldlega inn í
hlutverkið, að það var eins og hann hefði
Steinbogamir undir stórbrúm Lundúna eru oft
á tiðum einu næturstaðirnir, sem margir af ör-
eigum borgarinnar eiga kost á. En jafnvel þar
var þeim meinað að vera, segir Jack.
IRVING STONE segir í
þessari grein frá því, er
Jack London fer til Evrópu
og skrifar bók um fátækra-
hverfi Lundúnaborgar, bók,
sem á sínum tíma vakti
geysimikla athygli.
aldrei verið annað. Hann var af þeirra
sauðahúsi, atvinnulaus sjómaður sem barð-
ist í bökkum. Eastendbúar báru traust til
hans og töluðu við hann. Það sem hann
þarna lærði um „sláturhús mannfélags-
ins“, varð að bók, sem hann kallaði „Úr
djúpum stórborgarinnar“, og er eitt af
hinum sígildu verkum heimsbókmennt-
anna um hina kúguðu og undirokuðu.
„Undirdjúp Lundúnaborgar eru eitt alls-
herjar sláturhús. Ömurlegri sjón er ekki
hægt að hugsa sér. Lífið er tilbreytingar-
laus endurspeglun vonleysis og örvænt-
ingar. Baðker þekkjast alls ekki, sérhver
tilraun til hreinlætis verður að hreinustu
skrípamynd. Allskonar ódaunn svífur um
loftið, og kæfandi deyfðardrungi leggst
eins og mara á mennina og gerir þá sljóa.
Ár eftir ár streymir kjarnmikil og lífsglöð
æska þangað úr sveitunum, en er orðin að
úrkynjuðum vesalingum eftir tvo til þrjá
ættliði.”
Á krýningardegi Játvarðar sjöunda fór
Jack inn á Trafalgar Square, til þess að
horfa á hina mikilfenglegu, fornhelgu
skrúðgöngu. Félagar hans á þessari göngu-
för voru ökumaður, smiður og sjómaður,
sem nú var orðinn gamall og atvinnulaus.
Hann tók eftir því, að þeir tíndu appel-
sínu- og eplabörk upp úr forugri götunni
og borðuðu hann. „Menn hafa fullyrt, að
dómar mínir um ástandið í Englandi séu
Gamlar konur, vafðar tötrum, sváfu á bekkjunum í lystigörðunum. Jack London fylltist réttlátri
reiði gegn því þjóðfélagi, sem bauð þegnum sínum slík lífskjör.