Vikan - 11.07.1940, Blaðsíða 6
6
VIKAN, nr. 28, 1940'
Hann klæddi sig eins og atvinnulausan sjómann,
kynnti sér lífið í fátækrahverfum Lundúna og
skrifaði átakanlega bók um það.
allt of svartsýnir. Við því verð ég að segja,
að ég er allra manna bjartsýnastur. Ég
sé fram á bjarta og gæfuríka framtíð fyr-
ir Englendinga, en ég fæ ekki betur séð,
en að það stjórnmálakerfi, sem nú ríkir
þar, hljóti að meira eða minna leyti, að
lenda í ruslakistunni.“
Á milli þess sem hann fór í þessa leið-
angra til Eastend, bjó hann hjá enskum
leynilögreglumanni, þar sem hann gat lif-
að eins og maður, fengið sér bað, skipt um
föt, lesið og skrifað, án þess að mæta stöð-
ugri tortryggni. Á þrem mánuðum hafði
hann farið í gegnum mörg hundruð bæk-
linga, bækur og stjórnarskýrslur, talað
við ótrúlegan fjölda manna og kvenna,
gengið tugi kílómetra um daunillar götur,
búið í fátækrahúsum, staðið í röðum fyrir
framan brauðsölubúðirnar, sofið í lysti-
görðum ásamt hinum nýju vinum sínum
og auk alls þessa lokið við að skrifa bók
Sóðalegt leiguhús í Whitechapel. 1 einu slíku bjó
Jack London, og það var hræðilegt, segir hann.
— einstakt dæmi um starfsorku hans,
skipulagningargáfu og ástríðuþrunginn
áhuga fyrir málefninu. Hann kom með
handritið til Néw York í nóvember..
Einn vinur hans, sem mætti honum víð
höfnina, skrifar: „Hann var í þvældum
léreftsjakka, með fulla vasana af bréfum
og blöðum. Buxurnar voru ópressaðar.
Hann var vestislaus og skyrtan var allt
annað en hrein. Hann notaði belti í stað
axlabanda og á höfðinu hafði hann lítið,
snoturt kaskeiti.“
George P. Brett vildi ólmur ná í hand-
rit Jacks. Honum fannst ,,í djúpum stór-
borgarinnar“ vera gott verk og samvizku-
samlega unnið, setti fram hvassa gagnrýni
á vissum atriðum, en tók bókina. Jack
sagði við hann: ,,Ég vil gjarnan losna við
Klondike. Ég hefi lokið námstíma mínum
með því að skrifa um lífið þar. Ég hefi
hugsað og lesið mikið síðan ég skrifaði
fyrstu skáldsögu mína og ég er viss um,
að ég get skrifað bækur, sem hafa varan-
legt gildi.“
Brett var jafn vongóður og féllst strax
á beiðni Jacks um, að ,,Macmillan“ borg-
uðu honum 150 dollara á mánuði í tvö ár.
Gegn því áttu þeir svo að gefa út allar
bækur, sem hann skrifaði á þeim tíma. Að
skilnaði gaf Brett honum þær ráðlegging-
ar, sem ef til vill voru þær beztu, sem hann
fékk bæði fyrr og síðar: ,,Ég vona, að
verk yðar beri héðan í frá vott um þá
framför, sem ég varð svo greinilega var
við í fyrstu bókum yðar, en sem ekki kem-
ur eins greinilega fram í tveim þeim síð-
ustu, af því að á þeim er nokkur hroð-
virknisblær. Heimurinn hefir ekki þörf
fyrir aðrar bókmenntir en þær beztu af
hendi sérhvers rithöfundar.“
Þessu svaraði Jack þannig: „Það er
von mín og ætlun, undir eins og ég er bú-
inn að koma fótunum undir mig aftur, að
skrifa ekki sérlega mikið, heldur gefa að-
eins út eina bók, eina góða bók á ári. Ég
er mjög seinn að skrifa. Ástæðan til að
ég hefi gefið svona mikið út er sú, að ég
hefi unnið sleitulaust, dag eftir dag, án
þess að unna mér nokkurrar hvíldar.
Undir eins og ég hefi losnað við þá þungu
kvöð, að þurfa að vinna baki brotnu í dag,
til að hafa ofan í mig á morgun, þegar ég
ekki þarf framar að eyða kröftum mínum í
alls konar ígripavinnu, er ég sannfærður
um, að ég á eftir að afreka mikið.“
1 lestinni á leiðinni heim lagði Jack
þrjár síðustu bækurnar sínar á bekkinn
andspænis sér í vagninum. Þær höfðu allar
komið út í október, hálfum mánuði áður
en hann kom til New York aftur. Hann
sá, að það var ekki einungis met, að gefa
út þrjár bækur á einum mánuði. Það var
hreinasta fífldirfska, sem Brett hafði með
réttu fundið að. Hann ákvað, að úr því
að hann væri nú búinn að binda sig einu
útgáfufélagi, skyldi hann héðan í frá fara
skynsamlegar að ráði sínu.
Þegar Jack kom til Piedmont, sá hann,
að Eliza hafði búið hjá Bessie í hálfan
annan mánuð og stillt til friðar á milli
Bessiear og Flóru. Hann byrjaði aftur á
að vinna 19 tíma í sólarhring. Einu hvíld-
arstundirnar voru miðvikudagarnir, þegar
gamlir og nýjir vinir hans komu í heim-
sókn, og hann spilaði við þá poker eða
skemmti sér við aðrar dægradvalir.
Rauður þráður.
Það er oft sagt, að eitthvað gangi eins
og rauður þráður í gegnum sögu, eða eitt-
hvað því um líkt. Orðtakið á ekki eins
skáldlegan uppruna og búast mætti við.
Enska flotastjórnin hefir lengi haft þann
sið, að spinna mjóan, rauðan þráð í alla
kaðla brezka flotans — ekki af neinum
fegurðarástæðum, heldur blátt áfram til
þess að gera þá auðþekktari, ef þeim væri
stolið.
Við útbýtingu Hjálpræðishersins á matvælakortum tók Jack sér einnig stöðu á meðal þeirra,
sem biðu. Hann kynnti sér af eigin reynslu líf það, sem öreigar Lundúnaborgar lifa og skrifaði
beizka ádeilu á það i bók sinni ,,t djúpum stórborgarinnar“.