Vikan - 04.02.1943, Blaðsíða 4

4
VIKAN, nr. 5, 1943
Heimsókn
HENRI D’ARGENTAN hafði nú brátt
dvalið í hálft ár í höll de Granville
frænda síns nálægt Limoges.
Hann dvaldi eiginlega ekki þar sér til
ánægju. Honum fannst það á engan hátt
skemmtilegt að heyra þær athugasemdir,
er frændi hans lét falla um letilíf það,
sem hann lifði. En hann hafði ákveðið að
skella skolleyrum við því. Það var ekki
nema sanngjamt, að þessi frændi, sem var
eini ættingi hans, leyfði honum að taka
þátt í auðævum þeim, sem hann gat alls
ekki eytt öllum sjálfur. Og hvað letilífið
snerti — hafði frændinn sjálfur nokkm
sinni hreyft hina tignu hönd sína til
nokkurrar vinnu ?
Henri d’Argentan var í þeirri verstu að-
stöðu, sem hægt var að hugsa sér meðg.1
Bourbonnanna í Frakklandi. Hann var
aðalsmaður, en fátækur, og það sem verra
var, án nokkurs sambands við hirðina.
Sem aðalsmaður gat hann einungis orðið
eitt: liðsforingi, en þar sem hann vantaði
sambönd, var hækkun í tigninni útilokuð.
Loks var hann orðinn svo leiður á til-
vemnni sem liðsforingi án nokkurrar von-
ar um hækkun, að hann gekk úr hemum
og fór til frænda síns, sem varð kulda-
legri með hverjum deginum sem leið.
Sennilega hefði heimsókn hans ekki
orðið til langframa, hefði Adéle frænka
hans ekki verið þar. En hennar vegna var
hann kyrr, og í hvert skipti sem hann sá
hana, fannst honum hann aldrei mundi
geta farið.
Þeim var báðum fyrir löngu orðið Ijóst,
að þau elskuðu hvort annað. En þau vissu
einnig, að gamli markgreifinn mundi aldrei
,gefa samþykki sitt.
Og þannig gekk lífið sinn venjulega
gang í höllinni Saint Hugues, á meðan
óróin breiddi um sig í Frakklandi eftir því
sem á leið hið minnisstæða ár, 1789.
Morgun einn kallaði markgreifinn Henri
til sín.
„Kæri frændi minn,“ sagði hann kulda-
lega eins og hans var vandi. „Eins og þú
veizt, tel ég það skyldu mína sem
fransks aðalsmanns, að sýna öllum
gestrisni. Þetta á einnig við um þig. En
það geta komið fyrir þau atvik, að maður
verði að brjóta hinar föstu reglur, og það
hefir einmitt átt sér stað nú. Ég hefi heyrt
það af vörum þjóna minna, að þú eltir
dóttur mína með ástaratlotum. Er það
satt?“
Henri roðnaði af gremju, en hann stillti
sig og sagði rólega:
„Við Adéle elskum hvort annað.“
„Einmitt það!“ Rödd markgreifans varð
enn kuldalegri. „Þá munt þú geta skilið
það, Henri, að ég bið þig að yfirgefa hús
mitt.“
Henri hneigði sig kurteislega.
„Ákvörðun þinni get ég ekki breytt,
frændi. Það óréttlæti, sem þú nú beitir
mig, mun koma niður á þér sjálfum. Eg
verð farinn eftir nokkra klukkutíma."
En er Henri um miðdegisleytið kom inn
í sal markgreifans til þess að kveðja hann,
gekk hann þar um gólf og var í mikilli
geðshræringu.
Smásaga
eftir Helmer Rossfelt
„Hvað, ætlarðu að yfirgefa mig núna,
— núna, þegar ég er illa staddur," sagði
hann og reif í hið þunna, hvíta hár sitt,
hárkollunni hafði hann gleymt.
„Ert þú illa staddur — hvað er að?“
spurði Henri og gleymdi naístum reiði sinni,
er hann sá hið áhyggjufulla andht gamla
mannsins.
„Ó, það er þessi hræðllegi lýður, sem
verður frekari með hverjum deginum, sem
líður. Einmitt nú komu fréttir um það, að
hópur þorpara frá Limoges hafi komið
til hallarinnar Vancressin, — þeir eyði-
lögðu þar alla innanstokksmuni, drukku
eða helltu niður öllu víninu, drápu yfír- •
þjóninn og fóru svo illa með baróninn, að
hann nær sér aldrei aftur. Þetta er alveg
hræðilegt!" Og gamli maðurinn lét fallast
niður í stól. En þaut strax á fætur aftur.
„Þeir geta komið hingað til Saint Hugu-
es, hvenær sem vera skal!“ hrópaði hann
hræddur. „Ég verð að flýja strax, Henri.
Þú ætlar að hjálpa mér, ekki satt? Við
skulum safna saman öllu því verðmætasta
og fara í burtu.“
„Hvar er Adéle?“ spurði Henri.
„Hún fpr í gær til fíænku sinnar á Saint
Adhémar."
Vitiðþér það?
1. Hvaöa maður fann holdsveikisýkilimj ? I
2. Hvaða ár var Friðriki III. Danakon- I
ungi svarinn hollusta í Kópavogi?
3. Hver var mesti gamanleikarinn á tím- |
um þöglu kvikmyndanna?
4. Hver kom fyrstur með kenninguna um i
ofurmennið ?
5. Hvaða þýzk prinsessa varð rússnesk \
keisarafrú ? |
6. Hvenær var Gissur Þorvaldsson skip- |
aður jarl yfir Islandi?
7. Hvenær hlaut Franklin D. Roosevelt 1
Eandaríkjaforseti fyrst kosningu?
8. Hvenær var Búastríðið?
9. Hve iangt er frá Reykjavik til Eyrar- i
bakka ?
10. Hver var móðir Elízabethar Englands- =
drottningar ?
Sjá svör á bls. 14.
uiiiiiiimiiitiiiiiiiimiimiiiiiiiniiiiimiiiiuiiiiiMiiniMiMHiaiinMiiimniHnini*
„Einmitt það. Þú hefir sennilega komið
því þannig fyrir, svo að ég gæti ekki kvatt
hana. En nú er ekki tími til að ræða það.
HVers vegna eigum við að flýja, fyrst hún
er örugg? Það væri fallegt, ef tveir aðals-
menn flýðu höllina fyrir nokkrum óeirðar-
seggjum."
„Hvaða vitleysa er þetta!“ sagði mark-‘
greifinn óþolinmóður, „þeir eru mörg
hundruð og þeir eru drukknir. Þeir gætu
myrt mig!“
Henri leit út um gluggann, svo tók hann
fram byssurnar og fór að athuga þær.
„Ég er hræddur um, að það sé of seint,“
sagði hann rólega, „mér sýnist þeir þegar
vera að koma þarna niður trjágöngin.“
Markgreifinn fölnaði ennþá meir.
„Þá verðum við að komast syðri veginn
bak við lystigarðinn."
I sömu svipan voru dyrnar rifnar upp á
gátt, og skelfingu lostinn þjónn kom þjót-
andi inn.
„Náðugi herra, það er hópur óeirðar-
seggja að koma eftir Limoges-veginum, og
annar hópur er þegar kominn í lystigarð-
inn.“
Markgreifinn var næstum því fallinn í
yfirlið af hræðslu.
Henri horfði á hann með fyrirlitningu.
„Og þetta kallast aðalsraaður,“ tautaði
hann.
,,Henri!“ stundi markgreifinn, ,3enri,
bjargaðu mér. Þá skal ég ekki neita þér
um neitt, ekki heldur Adéle.“
„Ég hefði nú gert það, sem ég gat, án
þessa loforðs," svaraði Henri.
,,Jean,“ sagði hann við þjóninn, „farið
með markgreifann niður í innsta vínkjall-
arann, læsið hurðinni og færið mér lykil-
inn, en verið fljótur."
Bæði þjónninn og markgreifinn hlýddu
strax, og nokkrum mínútum seinna gekk
Henri með lykilinn í vasanum að hallar-
múmum. Er hann kom að hliðinu, sá hann,
að hópurinn var rétt kominn að hliðinu.
Þetta var ægilegt samsafn tötralegra óg
villtra manna, og hin hásu óp þeirra gáfu
til kynna, að þeir væru þegar orðnir þétt-
drukknir.
Hár og feitur maður, sem var betur bú-
inn en hinir, gekk á undan og virtist vera
foringinn. Henri gekk á móti honum og
hneigði sig kurteislega.
„Þið komið nokkuð óvænt, borgarar, en
þið eruð velkomnir og ykkur stendur til
boða allt það, sem til er í húsinu. Mér datt
í hug, að þið væruð svangir og þyrstir,
þess vegna lét ég bera á borð í garðinum
og maturinn verður bráðum tilbúinn.“
Hópurinn starði dálitla stund undrandi
á hann, þessum móttökum höfðu þeir ekki
búizt við. En þær virtust hafa góð áhrif
á mennina, því að nokkrir þeirra tóku að
hrópa húrra og hinir tóku brátt allir úndir.
Frainhald á bls. 13.