Vikan - 04.02.1943, Blaðsíða 13

VIKAN, nr. 5, 1943
í“........"""... ..
| Dægrastytting |
Snjallt bragð.
Hér er bragð, sem er ótrúlegt, en mjög snjallt.
Veðjið við einhvem kunningja yðar um það, að
þér getið stillt honum þannig upp við vegg, að
hann geti alls ekki hreyft hægri fótinn upp eða
niður eða í neina aðra átt; geti sem sagt alls
ekkert hreyft fótinn. Þegar búið er að veðja,
skulið þér segja viðkomandi aðila að standa
þannig upp við vegg í herberginu, að vinstri fótur
hans, mjöðm og öxl snerti vegginn. Segið honum
nú að hreyfa hægri fótinn á,n þess að hreyfa
vinstri fót, mjöðm eða öxl frá veggnum. Á meðan
vinstri fótur hans, mjöðm og öxl snerta vegginn,
er hægri fótur hans gagnslaus, og hann getur
ekki hreyft hann í neina átt.
Risaleikur.
Einn leikmanna er risi, annar kóngur. Hinir
eru menn kóngs. Risinn tekur sér stöðu all-langt
frá kóngi og mönnum hans. Kóngur sendir einn
af mönnum sínum með bréf til risa. Risinn krýp-
ur á annað hnéð, þegar bréfberinn. kemur til
hans, og vill hann eflaust votta lotningu sína við
kóng með því. Sendimaður kastar kveðju á risann,
tekur í sleikifingur á honum, stígur öðrum fæti
A tá honum og segir: „Kóngur sendir risa bréf
og segist skuli láta hengja hann, ef hann heyi
aokkurn ófrið í landinu." Að svo mæltu biður
sendimaður ekki boðanna og tekur á rás til kóngs
sem mest hann má, en risinn hleypur á eftir
kóngsmanni og reynir til að ná honum, áður en
hann kemst yfir mark það, sem greinir lönd
þeirra kóngs, þvi að yfir það má hann eklci fara.
iÞá er hann brenndur. Ef sendimaður sleppur úr
greipum risans, sendir kóngur annan og fer allt
á sömu leið sem áður. Ef risinn nær kóngsmanni,
er hann skyldur að ná með honum það sem eftir
er leiksins. Kóngsmenn þeir, sem risi hefír náð,
Framhald af bls. 4.
„Við erum komnir til þees að taka öll
auka-matvæli, sem eru hér í höllinni,"
eagði feiti maðurinn. „Föðurlandsvinirnir
pvelta og vilja ekki lengur sætta sig við,
að hinir ríku vaði í mat og víni.“
„Þið skulið fá það, sem hér er til af
matvælum,“ sagði Henri.
Aftur kváðu við húrraóp og „föður-
landsvinirnir" þustu inn í garðinn, þar sem
búið var að láta á borðin. Félagar þeirra,
þeir, sem komu í gegnum lystigarðinn, sáu,
að allt gekk friðsamlega fyrir sig og flýttu
sér að sameinast þeim.
Henri lét þjónana bera ríkulega á borð
af mat og víni, og borgararnir undu sér
betur og betur.
„Heyrðu, borgari,“ sagði feiti maðurinn
allt í einu, „í Limoges sögðu menn, að þú
værir mesti maurapúki og þrælmenni, sem
til væri; en mér geðjast nú ágætlega að
þér. Komdu, við skulum skála saman.“
Hénri lyfti glasi sínu.
„Skál fyrir heiðri og gæfu Frakklands,"
sagði feiti maðurinn.
„Þessa skál er ég fús að drekka.“
„Og niður með réttittdi aðalsins.“
mega ekki heldur fara inn fyrir landamerki kóngs,
eftir að þeir hafa gengið á vald risanum. Þegar
risinn hefir náð öllum kóngsmönnum, fer kóngur
sjálfur af stað og glímir við risann. Glmurna láta
menn risa hlutlausa. Sá þeirra verður kóngur
næst, sem ber hærra hlut.
Getið er um annan risaleik og er hann öðru
nafni nefndur skessuleikur. Segir kóngur þar við
menn sína: „út, út, allir mínir menn“ og hlaupi
þeir þá að marki þvi, sem skilur lönd risa. Þá
segir kóngur: „inn, inn, allir mínir menn“; hlaupi
þeir þá til hans, en risinn á eftir og reyni að ná
þeim á heimleiðinni. Þetta gengur þangað til ris-
inn hefir náð öllum eða gefizt upp.
(Islenzkar skemmtanir.)
Álfakýrin.
Oft hafa sézt kýr í fjósum, sem huldufólk hefir
átt, og á stundum margar. Það var einu sinni,
að bóndi fór í fjós sitt á einum bæ, er ég eigi
man nafn á, en þetta var á Vestfjörðum. Þá hann
kom í fjósið, sá hann, að grá kýr stóð á flómum;
hann sá, að hann átti ekki kúna. Bítur hann þá
í eyrað á henni, svo úr blæðir; varð kýrin svo
hans, því að hún fór eigi burt úr fjósinu.
Um nóttina dreymdi konu hans, að henni þótti
koma til sin kona og segja: „Illa gerði bóndi þinn,
að marka kú mina sér til eignar, þar ég er nú
bjargarlaus fyrir mig og böm min, þar sem ég
átti ei aðra kú, er mjólkað hefði í vetur, en þín
skal hann þó njóta, þó með því móti, að hann
gefi mér einn hlut af skipi sínu í vetur, hvert
sinn er hann rær, til krossmessu, og láti hann
vera út af fyrir sig óslægðan, en ég skal láta
sækja hann.“ Þessu játaði konan. „Líka vil ég
fá kálfinn undan kúnni, þá hún ber,“ segir huldu-
konan; því játar og hin; fer hún síðan í burt.
Konan segir manni sinum frá samtali huldukon-
unnar og sín í svefninum, og biður hann, að
bregða ei út af þvi, er hún sagðist lofað hafa,
„að hún skyldi hafa einn hlutinn hjá þér, þegar
þú rerir, til krossmessu, óslægðan." Bóndi lofar
þessu.
„Ég hefi heldur ekkert á móti þessu,“
svaraði Henri og tæmdi glasið.
„Þá ert þú okkar maður, borgari. Og í
þakklætisskyni fyrir þessar góðu móttökur
ætlum við ekki að brenna kassann ofan af
höfðinu á þér, eins og við ætluðum okkar,
þegar við komum. En nú skulum við sjá,
hvað hér.er að fá af matvælum, og láttu
svo beita fyrir nokkra vagna, svo að við
getum ekið þeim til Limoges.“
Henri sýndi þeim fúslega allt það, sem
til var af korni og öðrum matvælum. Hann
vissi, að birgðirnar voru ekki miklar sem
stóð og hann tók það ekki nærri sér, þótt
frændi hans yrði fyrir smávegis tapi.
Loks var allt komið í vagnana og hópur-
inn bjó sig undir að leggja af stað með
ópum og söngi.
„Heyrðu, borgari,“ sagði mjög drukk-
inn járnsmiður og sló á öxl Henri, „það
var skolli gott vín, þetta sem þú gafst
okkur, — það hlýtur að vera meira til af
því niður í kjallara, og þú vilt auðvitað
ekki, að föðurlandsvinirnir séu þyrstir,
þegar þeir koma heim.“
Nú fyrst varð Henri hálf óttasleginn, en
hann fór samt mótmælalaust með hópinn
niður í kjallarann, sem var undir öllu hús-
inu. Það var niðamyrkur í kjallaranum,
eina ljósið, sem þeir höfðu, var lítið ljós-
13
En þegar kýrin bar, hvarf kálfurinn þegar á
burt; konan lét allan veturinn annars máls mjólk
kýrinnar á afvikinn stað; það var ávallt kveld-
mjólkin. En á morgnana var hún alltaf í burtu
úr fötunni. Kýrin komst í 18 merkur, og hélt þvi
vel á sér; undan þessari kú voru aldar margar
kýr, og urðu flestar vænar; lifa og kýr af því
kyni, að sögn manna, þar vestra.
Bóndinn fiskaði vel, þá hann reri, um veturinn
og vorið, svo ei hafði hann í annan tíma betur
fiskað. Lét hann ávallt skiphlutinn afsíðis óslægð-
an á kveldin, þá hann var búinn að skipta; en á
morgnana var hann burtu; gekk svo til kross-
messu. Daginn eftir krossmessu reri hann, og
fiskaði vel; lét hann þá skiphlutinn óslægðan á
sama stað, er hann var vanur að láta hann. En
um morguninn var hann kyrr, eins og hann hafði
við hann skilið um kveldið, tók hann þá hlutinn
til sin, og svo úr þvi.
Nú var úti sá tími, er huldukonan tiltók að
hafa hlutinn, enda vitjaði hún hans ekki framar,
og þótt hún hafi séð hann í sama stað látinn, sem
áður hafði gert verið, og vitað, að hann væri sér
ætlaður, þá vildi hún ekki snerta hann, þar eð sá
timi var endaður, er hún hafði tiltekið að mega
njóta hans.
(J. Á.: Isl. þjóðsögur og ævintýri).
Orðaþraut.
ÓM AR
ARM A
S K A R
EKUR
AUM A
SNAR
OKIÐ
ATIÐ
RÓMA
ELUR
SKAR
Fyrir framan hvert þessara orða skal setja
einn staf þannig, að ný orð myndist. Séu þeir
stafir lesnir að ofan frá og niður, myndast nýtt
orð, sem er nafn á götu í Reykjavík.
Sjá svar á bls. 14.
ker, er Henri bar. Og hann tók eftir þvi,
að myrkrið hafði áhrif á mennina. Þeir
urðu þögulir, flestir tóku upp hnífa sína
og skimuðu í allar áttir. „Nú engin brögð,
borgari," var sagt. á bak við hann, „þá
verður þú drepinn.“
Þeir komust slysalaust í gegnum stóra
kjallarann. Þar voru nokkur vínföt, og feiti
maðurinn var að gefa skipun um að bera
þau burt, er einhver ságði:
„Hvert liggja þessar dyr, borgari?“
„Að minni kjallara, en hann er tómur,“
svaraði Henri.
„Hvaða vitleysa,“ sagði einhver, „þar
geymirðu náttúrlega beztu vínin. Opnaðu
hann strax.“
Henri gekk að dyrunum. Á leiðinni lét
hann frá sér Ijóskerið á tunnu, sem var
nokkuð langt frá hurðinni, til þess að
hreyfingar hans sæust ekki of greinilega.
Hann reyndi ákaft að finna eitthvert ráð.
Ef hópurinn sæi gamla markgreifann
skjálfandi of hræðslu og uppgötvaði að
hann, eigandi hallarinnar, hefði falið sig,
mundu þeir líta á það, sem sönnun fyrir
sekt hans og eflaust myrða hann, sérstak-
lega, er þeir kæmust að því, að þeir hefðu
verið blekktir og talið annan mann eig-
anda hallarinnar. Hvað átti hann að gera ?
Önnur hönd hans hvíldi á sverðinu, og