Bjarmi - 01.03.1997, Side 5
sem talið var reimt, enda tók ýmislegt
undarlegt að gerast, þegar hún ílutti þar
inn. Húsgögn voru færð til, rúmin hrist-
ust og stanslaus högg heyrðust. Ein af
dætrunum, Kate, sem þá var 11 ára,
reyndi að ná sambandi við það afl, sem
stóð að baki þessum reimleikum, og
tókst henni það með þvi að spyrja, hvort
það gæti barið högg í réttu hlutfalli við
það, hvemig hún smellti saman flngur-
gómum sínum. Fregnin um þetta barst
skjótt um bæinn og þusti fólk að til að
verða vitni að þessum fyrirbærum.
Frekari eftirgrennslan leiddi í ljós, að
andinn sagðist vera framliðinn farands-
sali, sem hefði verið myrtur nokkrum
ámm áður og graflnn í kjallara hússins.
Ekkert lík fannst hins vegar i húsinu
fyrr en 56 árum síðar og þá á öðrum
stað en andinn hafði sagt til um.
Systurnar Kate, Margaret og Leah.
Fox-fjölskyldan fluttist fljótlega út úr
húsinu, en höggin fylgdu henni engu að
síður eftir. Smám saman tókst systr-
unum, Kate, Margaret og Leah, að ná
betra sambandi við andana og gerðust
þær miðlar og nutu mikilla vinsælda
sem slíkar. Ýmsum nefndum var komið
á fót til að rannsaka þessi fyrirbæri og
úrskurða um hvort svik væm í tafli, en
margir sannfærðust um áreiðanleika
þeirra, og var fyrsti sameiginlegi fundur
spíritista haldinn síðla árs 1849 í Roch-
ester. Árið 1857 snerist Margaret hins
vegar óvænt gegn spíritismanum, þegar
hún gerðist rómversk-kaþólsk, en Fox-
fjölskyldan hafði tilheyrt meþódistum.
Ekki leið þó á löngu þar til hún tók upp
fyrri iðju á ný. Síðar varð Margaret upp-
vís að svikum á miðilsfundi í New York,
en hún hélt því fram, að henni hefði verið
borgað fyrir það af andstæðingum spírit-
ista, enda í mikilli fjárþörf. Þar sem bæði
Margaret og Kate hneigðust til mikillar
drykkju, reyndi elsta systirin, Leah, að
láta taka böm þeirra frá þeim, en það
leiddi til mikillar óvildar þeirra í garð
hennar og annarra, sem að málinu
komu.2
Þrátt fyrir þessi vandamál kom fljót-
lega fram mikill ijöldi alls kyns miðla,
ekki aðeins í Bandaríkjunum, heldur
einnig um allan heim, því hreyfingin
breiddist hratt út. Engu að síður deildu
menn hart um gildi spíritismans, enda
töldu margir hann vera hrein hindur-
vitni og kukl. Aðrir bentu hins vegar á,
að kenningar spíritista ættu ekkert skylt
við kristna trú, en fyrir vikið sögðu marg-
ir spíritistar skilið við kirkjur sínar og
stofnuðu nýjar, sjálfstæðar, spíritískar
kirkjur. Auk þess er svo til fjöldi sálar-
rannsóknarfélaga um allan heim, sem
leitast hafa við að rannsaka fyrirbærin
með visindalegum aðferðum, enda þótt
þeim hafl mörgum hveijum hætt til að
gera hina spíritisku hugmyndafræði að
heilögum sannleik og því fengið á sig
trúarlegan blæ.3
Spíritisminn til íslands
Talið er að spíritisminn hafi fyrst borist
hingað til lands árið 1904, þegar Einar
H. Kvaran rithöfundur, sem þá var rit-
stjóri blaðsins Norðurlands á Akureyri,