Bjarmi - 01.06.1997, Blaðsíða 9
Ég tel að kirkjan geti haft meiri áhrifd gang pjód-
málaumræðunnar með pví að koma með vandlega
undirbúin innlegg.
Ég ræki trúna með bæn og lestri
Biblíunnar en jafnframt með mjög mikl-
um lestri guðfræðilegra bókmennta.
Prédikunin kostar mig alltaf mikla yfir-
legu og athuganir á textanum. Við Anna
höfum einnig sótt ráðstefnur og fundi
erlendis með vinum okkar á hinu guð-
fræðilega sviði eins og það hentar okk-
ur. Einnig höfum við stundum dvalist
um skeið í klaustrum erlendis og tekið
þátt í helgihaldinu. Slík uppbygging er
öllum mikilvæg sem vilja þroskast í
trúnni.“
Hvenær og hvers vegnafórstu að sinna
kirkjulegum málefnum?
„Líklega ekki fyrr en í Háskólanum, þá
fór ég hægt og sígandi að sinna kirkju-
legum málefnum. Ég kynntist sumar-
búðastarfi kirkjunnar og var sumar-
búðastjóri á hennar vegum þegar ég var
í guðfræðideildinni. Ég varð fyrir kirkju-
legu afturhvarfi ef svo má að orði kom-
ast þegar ég var starfsmaður á alls-
heijarþingi Alkirkjuráðsins í Uppsölum
sumarið 1968, þá sá ég hvað kirkjan er
litrikt og skapandi samfélag þegar hún
er eins og hún á að vera. Þetta þing er í
mínum huga eins konar markmið fyrir
það sem stefna ætti að í kirkjulífi. Ég
hef einnig oft sótt þýsku kirkjudagana
sem grundvallast á svipuðum kirkju-
skilningi og réð í Uppsölum.“
Hvers vegna gefurðu kost á þér til
hicin i nsembættis?
„Allmargir prestar og leikmenn, bæði
fólk sem er starfandi í kirkjunni og aðr-
ir, hvöttu mig eindregið til að gefa kost
á mér og ég lét til leiðast. Það er ekki
vegna þess að ég hafi einhveija sérstaka
löngun til að setjast í biskupsstól held-
ur snýst málið um að hafa áhrif, koma
nútímalegum skoðunum í guðfræði og
kirkjustarfi á framfæri í okkar kirkju."
Kirkjan endurheimti
stöðu sína sem
menningarstofnun
Hvað á að einkenna góðan biskup og
hvert er meginhlutverk hans að þínu
mati?
„Þegar litið er til sögunnar virðist mér
sem góðir biskupar geti verið af ýmsu
tagi. Það eru tímarnir sem kalla á
ákveðna kosti biskups. Á okkar tímum,
eins og alltaf, þarf biskup að skynja
tímanna tákn og vera næmur á hina
trúarlegu þörf samtímans. Ég tel að
hún snúist um leit að tilgangi og inni-
haldi lífsins. Það eru rótttækar spum-
ingar af því tagi sem halda vöku fyrir
mörgum og birtast m.a. í tómhyggju og
lífsleiða. Þarna verður biskup að geta
lifað sig inn í aðstæður fólks eigi hann
að geta talað af viti og stýrt kirkjunni í
rétta átt. Hann þarf einnig að kunna að
stjóma með lipurð og hógværð og fá fólk
til samstarfs. Biskup i nútímakirkju
þarf að deila valdinu og fylgjast með því
að hjólin snúist sem víðast og kunna að
vera sjálfur að baki.“
Hvaða málum vilt þú helst vinna
brautargengi ef þú verður biskup og
hvemig ætlarðu að koma þeimfram?
„Ég mun stefna að því að kirkjan endur-
heimti stöðu sína í íslensku samfélagi
sem menningarstofnun sem telur sig
hafa skyldur við þjóðina á því sviði.
Okkar kirkja var alhliða menningar-
stofnun um aldir en það má færa að því
rök að hún hafi visvitandi dregið sig inn
í skelina á seinni hluta þessarar aldar.
Annað er þessu skylt og það er ábyrgð
hennar á þjóðmálasviðinu. Ég tel að
kirkjan geti haft meiri áhrif á gang þjóð-
málaumræðunnar með því að koma
með vandlega undirbúin innlegg. Þetta
gera aðrar kirkjudeildir víða um heim
eins og við heyrum iðulega í fréttum.
Hér hef ég lagt til að stofnað verði
þjóðmálaráð kirkjunnar eða þjóðmála-
stofnun sem hafi slíkt hlutverk með
höndum. í þriðja lagi vil ég koma nýju
lífi í helgihald kirkjunnar."
Kristinn maður er
kallaður til að ganga
sömu leið og Jesús
Hver er kjami kristinnar trúar að þínum
skilningi?
„Kjarni trúarinnar felst að mínu viti í
hugtakinu samliðun. Það hugtak
grundvallast á því sem Lúther kallaði
guðfræði krossins og vísar í senn til lífs,
starfs og dauða Jesú Krists en jafnframt
til lífsviðhorfs og breytni kristins manns,
hann er kallaður til að ganga sömu leið
og Jesús, leið samlíðunar með öðrum;
að vera reiðubúinn til sjálfsafneitunar
fyrir þá sem þjást. Kirkjan er skjól
þeirra og vörður, en hún á erindi til alls
samfélagsins með boðskap um réttlæti
og samlíðun. Þessi samlíðun, sem er í
eðli sínu altæk krafa, á sér einnig fyrir-
heiti og von sem birtist í upprisu Jesú
Krists. í honum er lífið sjálft fólgið og öll
sú von sem maðurinn þarfnast og þráir
og gefur lífi hans inntak og merkingu."
Hvert er kennivald Biblíunnar í trúar- og
siðferðisefnum að þínu áliti?
Að mínu áliti er kennivald Biblíunnar
mikið í þessum efnum; hún er grund-
vallarbók okkar kristinna manna. En
hún er ekki lögbók enda setti Jesús
sjálfur kærleikann ofar lögmálinu og má
í því sambandi minna á tvöfalda kær-
leiksboðorðið. Jesús Kristur sjálfur er
það eina kennivald sem við kristnir
menn tökum gilt og þá er ekki nóg að
líta á einstakar ritningargreinar heldur
á málstað hans í heild og boðskap hans
í samhengi. Sama máli gegnir um
kennivald Biblíunnar í trúarefnum, þar
er Jesús Kristur sjálfur sú viðmiðun
sem viðhorf okkar eiga að byggjast á.
Jesús kom til að frelsa fólk, það skulum
við taka alvarlega."
Jesús ságði að hann væri vegurinn,
sannleikurinn og líjið og að enginn kæmi
tiljöðurins nemajyrir hann. Em Jleiri
leiðir til hjálpræðis en trúin á hann?
Hvað um önnur trúarbrögð?
„Ég tel að Guði sé ekkert ómögulegt í
þessum efnum. Hvers vegna skyldi
hann ekki geta notað önnur trúarbrögð
til þess að leiða fólk til samfélags við
sig? Það er oft stutt í hroka í trú okkar
kristinna manna og við gleymum oft að
hugsa um ímynd okkar í augum fólks af
öðrum trúarbrögðum. Reyndar er ég
ekki viss um að ég vilji flokka kristna
trú með trúarbrögðum. Ég tek undir
með svissneska guðfræðingnum Karli
Barth sem neitaði þvi að kristin trú væri
trúarbrögð. Það er því ekki auðvelt um
samanburð. Ég er sannfærður um að
kristin trú er leiðin að markinu en það
truflar mig ekki þótt fleiri slíkar leiðir
séu til eða hafi verið til áður en Jesús
Kristur fæddist á þessari jörð. Kirkjan á
að boða Jesú Krist í auðmýkt en hún á
einnig að boða þann Guð sem er æðri
öllum trúarbrögðum."
^7