Heima er bezt - 01.06.1957, Page 24
1
Lárusi dylst ekki, að lífsgleði er hin bezta gjöf þeim,
sem á við andstreymi og fátækt að stríða. Honum fer
því sem Oddi Hjaltalín, hann byggði „sér hlátraheim/
þá heimur grætti“.
Lífið þrátt mig leikur grátt,
lít því sáttur hinztu nátt.
Þó að máttur bregðist brátt,
betra er fátt en hlæja dátt.
íslenzkur alþýðumaður hefur verið svo lánssamur að
geta hafið sig yfir dagsins strit og stríð, þótt eklci eigi
hann málungi matar, hefur honum safnazt mikill and-
legur auður, sem enginn frá honum tekur, og hann
nýtur þess að geta litið smáum augum á þá, sem finna
fullnægju „í þeim fríðindum, sem stundar hagsæld
geyma“. Á afmælisdaginn gerir hagyrðingurinn upp
reikningana við sjálfan sig og tilveruna. Hér eru þrjú
erindi reikningsskilanna:
Það er ekki margt í sögu minni
markvert, því að lítill safnast auður.
Ég held ég verði ekki einu sinni
efni í smágrein, þegar ég er dauður.
Ég hef aldrei óskir mínar bundið
við auðsins stærð, á hagfræðinnar kvarða,
og ekki lífsins gildi getað fundið
gulls í hrúgum, efnis-minnisvarða.
Þegar andinn fullnægingu finnur
í fríðindum, er stundar hagsæld geyma,
lægri bekkinn sjálfum sér hann vinnur,
sitt um eðli’ ei þreytir sig að dreyma.
Ég minntist áðan á kvæði það, er Lárus orti, er hvað
ákafast var rætt um, að íslenzka þjóðarbrotið ætti að
sameinast enska þjóðarhafinu sem fyrst og gerst. Lárus
var að sjálfsögðu andstæðingur þessa, enda orti hann
þessa vísu til íslands:
Þó nemi kraftur nokkuð stutt
og nái ei þínum fundum.
Hugurinn hefur fjöllin flutt
og firðina til mín — stundum.
En hér kemur kvæðið, sem heitir
LÆKURINN
Þar sem fjallahnjúkar háir
hyljast alda jökulfönnum,
þar sem klettar gnæfa gráir,
geigvænlegir ferðamönnum,
þar sem Kári í ofsaæði
yfir þýtur klakað hauður,
þar sem Frosti, ef fengi næði,
feikilegur safnast auður.
Þarna undir eldur brennur,
upp úr jörðu gjósa logar.
Þarna hraunið heita rennur,
helft af jökli með sér togar.
Þarna myndast lítill lækur,
lifnar hann við ís og funa,
niður stall af stalli sprækur
streymir út í tilveruna.
Veit sín örlög — út í hafið
eigi hann að renna um síðir,
veit þar nafn sitt gleymt og grafið.
Gegn þeim dómi öruggt stríðir.
Finnur enga fremd né sóma
frá sér kasta ættarmóti.
Annan svip og aðra hljóma
eignast mundi í hafsins róti.
Stytzta veg sér velur eigi,
verða að lúta hafsins bárum.
Leið sér brýtur dag frá degi,
dagar verða svo að árum.
Gegnum urðir, grýttar brautir,
gegnum skriður, björg og hjalla,
iðnin vinnur allar þrautir.
Ekki er mókið hent til fjalla.
Fram úr gljúfrum fær hann brotizt,
fyrir liggja auðnir tómar.
Góður þarna gæti hlotizt
róður, sem af fegurð ljómar.
fórum sínum frjómagn hafði
flutt í gegnum aldaraðir.
Gráa sanda grasi vafði,
græddir voru hrjósturstaðir.
Þegar loks er leiðin þrýtur,
langt í burt þar hafið blánar.
Launa sinna lækur nýtur.
Launin verða ei til smánar.
Grös á engi, á bökkum blómin
brosa í dal og út til strandar.
Mynd sú, harða mýkir dóminn.
— Málum hana, kæru landar.
LEIÐRÉTTIN G
í grein Davíðs Stefánssonar skálds um Pál ísólfsson í síð-
asta hefti „Heima er bezt" hafa því miður slæðzt nokkrar
meinlegar prentvillur, sem hér eru leiðréttar. Biðjum vér
höfundinn afsökunar á að svo óheppilega skyldi til takast.
Bls. 160, aftari dálkur: 21. lína a. o. himinn, les himin.
Bls. 161, fremri dálkur, 19. 1. a. o. organleikari, les orgel-
leikari; 22. 1. a. o.: Erfðahlutur hans voru, les: Erfða-
hlutur hans var; 2. 1. a. n. hlotnast, les hlotnazt; aftari
dálkur: 10. 1. a. n. Strauba, les Straube; 9. 1. a. n. Se-
pastian, les Sebastian.
216
Heima er bezt