Heima er bezt - 01.04.1959, Side 23

uð að þeirrar tíðar mati, fögur og göfug í hugsun. Er
hún höfð til sýnis og sölu á torgum og í tjöldum, og
hún verður fyrir svo sárbeittum móðgunum, að hún
tekur þann kostinn að gerast ómála. Þannig fannst henni
léttara að bera þrautir sínar og særðan metnað.
Vafalaust hefur hinn fagurskapaði, bráðgjörvi sveinn
verið henni nokkur raunaléttir, og í móðurgleði sinni
gleymir hún ásetningi sínum og svarar hjali sonar síns.
Lækjarbrekkan á Höskuldsstöðum var skjólrík og
hlý, en ómurinn af ástarorðum hinnar sorgmæddu móð-
ur barst þaðan út í morgunkyrrðina, og þannig komst
leyndarihálið upp.
Þennan sögulega stað á að virða og vernda.
Nokkru eftir að þessi atburður varð, fór Melkorka
alfarin frá Höskuldsstöðum, og féklt Höskuldur henni
bústað annars staðar í dalnum.
„Fær Höskuldur þar til bús allt það, er þurfti, og fór
Ólafur sonur þeirra með henni,“ segir Laxdæla.
Var Ólafur síðan með móður sinni, þar til hann var
sjö vetra, en þá bauðst honum fóstur hjá ríkum, öldnum
bónda á Goddastöðum þar í dalnum. Tók Höskuldur
því boði, án þess að ráðgast um það við Melkorku, og
þótti henni það mjög miður en lét þó kyrrt vera.
Sást það fljótt, að Ólafur myndi verða afbragð ann-
arra manna. Hann var fríður og fagurlega vaxinn, og
hlaut hann snemma kenningarnafn og var nefndur pá,
sem merkir líklega hinn fagri.
Er Ólafur var fullvaxinn, fór hann utan á fund afa
síns og hafði í fórum sínum gripi þá frá móður sinni,
er sönnuðu frændsemi hans við Mýrkjartan konung.
Kannaðist konungur við Ólaf og gerði för hans góða.
Þegar Ólafur pá kom úr utanför þessari, þótti hann
bera af öllum ungum mönnum í Dölum vestur.
Skömmu fyrir alþing um sumarið kom Elöskuldur
að máli við son sinn og taldi, að hann ætti að fara að
gifta sig. Sagðist hann hafa hugsað sér konuefni fyrir
hann. Væri það Þorgerður Egilsdóttir að Borg á Mýr-
um. Ólafur bað hann ráða þessu.
Á alþingi ber Höskuldur upp bónorðið við Egil á
Borg Skalla-Grímsson. Hann kvaðst skyldu ræða þetta
mál við Þorgerði dóttur sína, „því að það er engum
manni fært að fá Þorgerðar án hennar vilja,“ sagði Egill.
En Þorgerður tekur þessu máli fálega og undrast það,
að Egill faðir hennar skuli vilja gifta hana ambáttarsyni.
Þetta fréttir Ólafur og þykir sér óvirðing ger og tekur
nú til sinna ráða. Hann gengur rakleitt til búðar Egils.
Sér hann þá hvar kona, fyrirmannleg og vel búin, situr á
palli. Þykist hann vita, að það sé Þorgerður dóttir Egils,
en ekki hafði hann séð hana áður.
Ólafur gengur nú innar eftir búðinni og sezt niður á
pallinn hjá Þorgerði. Segir hann henni nafn sitt og föð-
ur síns og bætir við: „Mun þér þykja djarfur gerast
ambáttarsonurinn, er hann þorir að sitja hjá þér og ætl-
ar að tala við þig.“
Þorgerður kvað hann myndi hafa gert meiri þoran-
raun en að tala við konur.
Sælingsdalslaug.
Þau taka nú tal saman og tala þann dag allan.
Voru síðan feður þeirra til kallaðir, Höskuldur og
Egill, og féll nú allt í ljúfa löð, og var brúðkaupið
ákveðið að Höskuldsstöðum á því sama sumri.
Þau reistu síðan bæ norðan megin Laxár, gegnt Hös-
kuldsstöðum. Fer þar saman fallegt bæjarnafn og fagurt
bæjarstæði.
Þau Ólafur og Þorgerður áttu margt barna, en þekkt-
astur af sonum þeirra er Kjartan sá, er sundið þreytti
við Ólaf konung Tryggvason.
Frændi Kjartans og fóstbróðir ólst upp í Hjarðarholti,
er Bolli hét Þorleiksson. Þessir sveinar tveir, Kjartan og
Bolli, þóttu bera af öðrum jafnöldrum sínum, en þó
bar Kjartan af Bolla í öllum íþróttum. Var Kjartan allra
manna fríðastur, glæsilegur á velli, afbragðs sundmaður
og snjall í öllum íþróttum. (Framhald).

^ v4 Hr