Heima er bezt - 01.11.1971, Síða 28
um dyrnar á elliheimilinu, hófst pískrið að nýju.
Uti í garðinum hafði safnazt saman stór hópur, sem
þrengdi sér umhverfis gamla konu. Hún virtist not-
færa sér sem bezt og njóta þess, að það var hún, sem
gat frætt samvistarfólk sitt um það, að þessi ný-
komni öldungur væri enginn annar en Erlendur
Háberg útgerðarmaður. Hann var kunnur um allt
land fyrir störf sín að öryggismálum sjómanna, eftir
að einn af bátum hans fórst í fiskiróðri. Aðstand-
endum þeirra, sem fórust, hafði hann reynzt með
afbrigðum drengilega. Já, þetta var einmitt hann.
Einar forstjóri hafði sagt hinni fróðu þetta um
morguninn. Menn spurðu um fleiri upplýsingar.
Því miður voru þær ekki fyrir hendi. Þetta var líka
miklu betra en ekkert. Hópurinn smádreifðist. Aft-
ur var farið að rölta um garð og ganga, en farangri
hins nýkomna gefið hornauga, um leið og hlutimir
voru bornir inn í húsið. Ráðsmaðurinn og létta-
drengur voru komnir bifreiðarstjóranum til að-
stoðar.
Loks hafði farangurinn verið fjarlægður. Bif-
reiðarstjórinn ók burtu.
Koma gamla mannsins til FRIÐHEIMS virtist
smám saman hyljast móðu, önnur umræðuefni
verða skýrari.
Hann og farangur hans hurfu inn á herbergi
númer 37. Gamli maðurinn læsti dyrunum. Lítill
hópur gamalmenna hafði staulazt að setbekkjunum
í enda gangsins á annarri hæð, þar sem herbergi nr.
37 var. Þar var pískrað um stund, eftir að gamli
maðurinn hafði læst dyrunum.
Lítil, lotin, gráhærð kona ýtti við þreknum öld-
ungi, sem hjá henni stóð, skotraði augunum að
læstu dyrunum, og út milli tannlausra gómanna var
hvíslað:
„Sá ætlar víst ekki að láta troða sér um tær.“
Þrekni öldungurinn svaraði nokkru hærra:
„Sei, sei, nei. Svona háir herrar kæra sig víst ekki
um, að vesalingar eins og við og okkar líkar séum
að þvælast fyrir þeim — eða hvað?“
Snöggklæddur öldungur á alltof stórum inni-
skóm, með neftóbakstauma fyrir neðan nefið, eins
°g uppþornaða árfarvegi, hallaði sér að honum og
hvíslaði, að því er helzt mátti ætla, gegnum nefið:
„Ég met það mikils, að menn séu sjálfstæðir í
hugsun, orðum og athöfnum, þó að ellinni hafi
tekizt að gera mig að bjargarþrota betlimenni.“
Þessum orðum hans var ekki svarað. Hópurinn
dreifðist, þögull og hægfara. Öldungurinn á alltof
stóru inniskónum mjakaðist inn ganginn. Hreyf-
ingar hans voru stirðar og skórnir drógust eftir
óteppalögðu gólfinu, svo að strokhljóðið heyrðist
langa leið.
2. kafli.
Fyrstu kynnin.
Nýr dagur hefir numið nóttina á braut og sezt
bjartur og hýr í hennar sess.
Það eru sumir í FRIÐHEIMI snernma á fótum,
bæði vistfólk og starfslið. Aldraða fólkið er árrisult.
Því lærðist það á sínum yngri árum, að „morgun-
stund gefur gull í mund“, þó að það gull væri ekki
alltaf málmur. Nú fer þetta fólk að vísu ekki til
frjórra verka, en vaninn hefir mótað morgunvöku
þess.
Fleiri og fleiri af starfsliðinu fara um gangana,
meðal annarra læknir heimilisins, hár, grannur,
miðaldra maður í hvítum, hreinum og slettulausum
sloppi. Hann gengur hratt að einum dyrunum á
ganginum á fyrstu hæð og snarast inn, án þess að
knýja dyra. Það er horft á eftir honum. Hvislað er
á einum stað:
„Skyldi nú auminginn hún Þorgerður alveg vera
að gefa upp andann?“
Á öðrum stað er hvíslað með svipaðri rödd, að-
eins er vandlætingartónn í stað samúðar merkjan-
legur:
„Hann er ekki að banka á dymar, blessaður
læknirinn. Það er ekki kurteisinni fyrir að fara hjá
þeim, þessum lærðu mönnum."
Þessi aðfinnsluorð fá svar:
„Það er nú líklega betra fyrir lækni að tefja sig
ekki á einhverjum kurteisisreglum, þegar kannski
liggur líf manns við.“
Mál læknisins er þar með útrætt á þessum gangi.
En á annarri hæð hússins situr nýkomni öldung-
urinn á setbekk og virðir fyrir sér fólkið, sem fer
um ganginn. Það eru aðallega aldnir, sem fyrir augu
hans ber, en líka eru þarna ungar stúlkur úr starfs-
liði heimilisins, nema vikadrengurinn, sem alltaf
mætir á réttum tíma, raunar með aðstoð móður
sinnar, sem er uppalin í virðingu fyrir stundvísi og
starfi.
Gamli maðurinn situr svolítið álútur, því að
hann styður sig fram á silfurbúna stafinn sinn.
Þarna hefir hann setið öðru hvoru á hverjum degi,
síðan hann kom, en nú eru þeir bráðum orðnir
fjórir. Hann hefir ekki yrt á neinn og enginn hefir
enn tekið hann tali.
Tvær aldraðar konur koma upp þrepin, sem
liggja upp á gang gamla mannsins. Þær eru hressar
og ánægðar. Þær höfðu brugðið sér í eldhúsið og
fengið sér morgunsopa, heitt og hressandi kaffitár.
Þær þekktu eldhússtúlkuna, sem fyrst allra tók til
starfa í eldhúsinu á morgnana. Þessar þrjár voru
408 Heima er bezt