Heima er bezt - 01.04.1978, Síða 20

Akureyri fyrir aldamót. Ljósm. H.
Schiöth. Takið éftir farmskipinu sem
liggur á Pollinum. Eign Minjasafnsins
áAkureyri.
Sýslumaður fær því til leiðar komið
að reynt skuli til þrautar um sættir í
þessu máli og var honum „gefin full-
makt“ til að koma þeim á. Hann
heldur svo sáttafund 23, mars 1866 og
þar náðist samkomulag um að bæjar-
sjóður. greiði erfingjum „mad. sál. G.
Thorarensen 150 rd. af fé Jóhanns
Mohr, móti því að skuldabréf erfingj-
anna að upphæð 263 rd. og 10 sk„
uppá Mohr sáluga, verði úr þessu eign
Akureyrarkaupstaðar." Sættargerð
þessi var svo staðfest á fundi bæjar-
stjórnarinnar 31. mars 1866 og ávísun
að upphæð 150 rbd. reidd af hendi á
þessum sama fundi, en afgangur af
arfahluta J. Mohr settur í sérstakan
sjóð í vörslu bæjarstjórnar.
Klemens Jónsson getur ekki Jó-
hanns Jacobs Mohr að miklu, sem
heldur er varla von, jafnmikill vand-
ræðagripur sem hann reyndist sam-
tímanum.
Þó var það nú svo, og jaðrar við
fullkomið harmskop, að arfur þessa
manns bjargaði bæjarstjórn Akureyr-
ar, og reyndar bæjarbúum öllum, frá
þeirri skömm að kirkja bæjarins yrði
boðin upp fyrir byggingar- og við-
haldskostnaði.
Rúmlega fjórum árum eftir dauða
Mohrs eru þessi orð skráð í fundar-
gerð bæjarstjórnar Akureyrar:
„1. fundur 20. júní, fardagaárið
1870/71. — Miðvikudagurinn 29.
þ.m. var ákveðinn til að jafna niður
útsvörum. Af því umsjónamaður Ak-
ureyrarkirkju ekki kvaðst geta lagt út
100 rd„ þá er fengnir höfðu verið að
láni hjá Möðruvallarkirkju, þá þótti
tiltækilegast að fá þá að láni hjá arfi
Jóhanns sál. Mohr, en til þess að fá því
framgengt, þótti nauðsynlegt að fá
samþykki allra bæjarbúa og var því
ákveðið að kveðja til fundar næst-
komandi fimmtudag til þess að leita
álits og samþykkis bæjarbúa um
þetta.“
Almennur borgarafundur var svo
haldinn út af máli þessu og þar var
þessi málsmeðferð bæjarstjómar
samþykkt einróma.
Engin vitneskja liggur fyrir um
það hvort nokkur fundarmanna hafi
hugsað hlýtt til Jóhanns Jacobs Mohr
fyrir að hafa forðað þeim frá auknum
útsvarsálögum sem þeim fundust
ærnar fyrir.
Enn síður liggur vitneskja fyrir um
það að nokkur fundarmanna hafi leitt
hugann að því að eftir allt sem á und-
an var gengið hafi þessi ólánssama
niðurseta í raun og veru bjargað
guðskristni á Akureyri frá annáls-
verðri hneisu, ef guðshúsið sjálft hefði
verið boðið upp hæstbjóðanda vegna
skulda.
Einu sinni enn sönnuðust hér orð
hinnar helgu bókar að hinir síðustu
urðu að lokum fyrstir.
[37] Árferðislýsing blaðsins Norðra 1859 skrif-
að af ritstjóranum Sveini Skúlasyni. — Úr
blöðum Jóns Borgfirðings. Finnur Sig-
mundsson bjó til prentunar, bls. 36-37
Rvík 1946.
[38] Klemens Jónsson segir í Akureyrarsög-
unni að Jóhann Jacob Mohr hafi „verið
sendur heim á sveit sína um 1860“. (bls.
45). Fundargerðarbækur Hrafnagils-
hrepps segja hann hafa komið síðsumars
1859. Og í úttektabókum Gudmanns-
verslunar má sjá að hann byrjar að taka út
í reikning G. Thorarensen á allra fyrstu
dögum ársins 1860. Víða í bók Klemensar
má sjá álíka ónákvæmni sem bendir til
þess að hann hafi skrifað eftir minni
fremur en handbærum gögnum sem hann
þó áreiðanlega hefur haft aðgang að á
meðan hann var bæjarfógeti á Akureyri og
vitað um að til voru.
Aðrar heimildir í þessum kafla eru ýmist
tilgreindar í lesmáli eða stuðst er við
fundargerðarbækur Hrafnagilshrepps og
síðar bæjarstjómar Akureyrar sem og
Ministerialbækur Hrafnagilshrepps
1713-1868. — Héraðsskjalasafnið á Akur-
eyri og í Eyjafjarðarsýslu. Amtbókasafnið
á Akureyri.
Pi^amhald;
128 Heima er bezl