Heima er bezt - 01.05.1995, Blaðsíða 6

r
fardögum 1928 settust hjónin Sigmundur Sig-
urðsson frá Miklholti á Mýrum og Anna Jóhann-
esdóttir frá Fremri-Fitjum í Miðfirði að í Syðra-
Langholti. Sigmundur hafði árið þar á undan starfað við
plægingar vítt um breitt um Suðurland á vegum Búnaðar-
sambands Suðurlands og séð þá, að möguleikar til bú-
skapar þar voru stórum betri en til dæmis á æskuslóðum
hans á Mýrum. Hann einsetti sér því fljótt að hefja bú-
skap sunnanlands og fór talsvert um til að leita sér jarð-
næðis, en aldrei fann hann réttu jörðina. Veturinn 1927-
1928 var hann vinnumaður á Kirkjubóli í Laugarnesi í
Reykjavík samtíða Einari Sigurfinnssyni, föður Sigur-
bjarnar Einarssonar biskups, og síðari konu hans, Ragn-
heiði Guðmundsdóttur, sem var einmitt frá Syðra-Lang-
holti. Þannig fékk Sigmundur veður af því, að jörðin gæti
verið föl, og reyndist svo vera. Síðla vetrar 1928 gekk
hann frá kaupsamningi við umboðsmann þáverandi eig-
enda, Eldeyjar-Hjalta. Nokkrir fjármunir voru greiddir út
í hönd við kaupin, en talsvert vantaði þó upp á. Sagði
Sigmundur Hjalta, að því miður gæti hann engar trygg-
ingar boðið, en tryggingu og það góða sá Hjalti og sagði,
að engin betri trygging fyrir skilvísum greiðslum væri til
en ungur, drífandi og bjartsýnn maður. Með það voru
kaupin handsöluð.
Eftir þetta hafa Sigmundur og Anna og síðar afkom-
endur þeirra búið í austurbænum í Syðra-Langholti, sem
er að allra dómi vildisjörð. Bærinn stendur sunnan undir
Langholtsfjalli, og þar sést vel yfir sléttur Suðurlands,
sem hafa svo margt ungum drífandi mönnum að bjóða,
og í sinni Jóhannesar má finna landnámshug - hann trúir
og treystir á landið, Island.
Hæstur á landsprófi
Jóhannes Sigmundsson er fæddur 18. nóvember 1931.
Hann er annar í röð sex systkina, en Alda systir hans lést
úr lungnabólgu á öðru ári, einmitt daginn sem Jóhannes
fæddist. „Eg er uppalinn hér í Syðra-Langholti, og æska
mín hér hefur sjálfsagt ekki verið í neinu frábrugðin því,
sem gerðist og gekk. Ég fékk bamaskólagöngu mína í
Flúðaskóla, þar sem ég var þrjá vetur,“ segir Jóhannes í
upphafi þeirrar venjubundnu yfirheyrslu, sem blaðamenn
biðja viðmælendur sína jafnan um. Hann heldur áfram:
„Sextán ára gamall, haustið 1948, fór ég í Héraðsskól-
ann að Laugarvatni til Bjarna Bjamasonar. Landspróf tók
ég vorið 1950 og varð hæstur þeirra sextíu unglinga, sem
það þreyttu. Fyrsta bekk í menntaskóla las ég síðan
heima - og þá var í félagi með mér Eysteinn Þorvaldsson
frá Syðri-Gróf í Villingaholtshreppi, nú dósent í íslensku
við Kennaraháskóla íslands. Vorið 1951 fórum við svo
saman út að Laugarvatni og tókum próf, sem við náðum.
Við hófum svo eðlilegt nám í menntaskólanum um haust-
ið, en skólinn hafði hafið starfsemi sína nokkrum misser-
um áður, en var þó fyrst í stað rekinn sem útibú frá Hér-
Fyrr á árum. Jóhannes og Hrafnhildur með tvo elstu syni
sína. Sigmundur er í skímarkjól, en Jóhannes heldur á
Hilmari, sem á þessari mynd er tveggja ára gamall.
aðsskólanum og í allnokkrum tengslum við Menntaskól-
ann í Reykjavík. Hann var í fyrstu nefndur Skálholts-
deild, en hugsun Bjarna skólastjóra með því var að skír-
skota þannig nokkuð til hins forna Skálholtsskóla. Vorið
1954 útskrifaðist ég svo frá Menntaskólanum að Laugar-
vatni og var í hópi 10 fyrstu stúdentanna sem voru út-
skrifaðir þaðan.”
Þjóðvarnarmaður með skáldagrillur!
Ekki er laust við, að nokkurt blik megi greina í augum
Jóhannesar, þegar hann rifjar upp hin sælu menntaskólaár.
Hann segir samstúdenta sína hafa verið vel skipaðan hóp.
„Menn gengu með skáldagrillur á þessum árum, við
ortum og höfðum með okkur bókmenntaklúbb. Stjóm-
málaskoðanir okkar á þessum tíma voru einnig nokkuð
róttækar og drógu sjálfsagt einhvern dám af tíðaranda
kalda stríðsins. Ég nefni það síðan hér til gaman, að eftir
stúdentspróf lét ég til málamynda skrá mig til náms í lög-
fræði við Háskólann. Það gerði ég aðallega til að geta
kosið í stúdentaráðskosningum. Þá var ég Þjóðvarnar-
150 Heima er bezt