Heima er bezt - 01.07.1995, Qupperneq 44

Svo sameinast þessi litli ferðahóp-
ur á ný, og fararstjórinn ekur bílnum
af stað. Brátt erum við aftur á þjóð-
vegi eitt og höldum til austurs. Sól er
í hádegisstað. Nú er Kirkjubæjar-
klaustur á vinstri hönd, vafið birtu
sólar. Það er tilkomumikið að horfa
þangað heim. A hægri hönd er Eld-
hraunið, og víða má sjá djúpar skál-
ar, sem hafa myndast þegar hraunið
rann. Þær virðast nú vaxnar grasi og
vera eftirsóttar sem tjaldstæði.
Það er heitt í veðri og fjallasýnin
tignarleg. Hvergi er ský að sjá. Mað-
ur verður gripinn þeirri kennd, að í
dag hafi allt umhverfið tekið sér
hvíld og geisli frá sér helgum áhrif-
um og að sá, sem hér er á ferð, eigi
að nema staðar og hugsa.
En fararstjórinn er í mikilli
stemmningu og ekur bílnum greitt.
Þetta er góður ferðabíll, Subaru skut-
bíll. Hann slær aldrei feilnótu, og
bílstjórinn ekur af miklu öryggi hlað-
inn orku og úthaldi, sem engin orð fá
lýst. En komi það fyrir, að lesa eigi á
vegakort, án þess að stöðva bílinn,
umturnast faðirinn af ómælanlegri
skelfingu.
Svo erum við komin að Fossi á
Síðu. Við örkum upp að þessum vin-
gjamlega fossi. Hér ríkir ljúf helgar-
og hádegisstemmning, eins og maður
fann svo oft í gamla daga í sambandi
við sunnudaga.
Á leið okkar upp að fossinum sjá-
um við hóp anda vera að baða sig af
mikilli innlifun við góðar aðstæður.
Einnig er þama hópur hænsna að
störfum, og þær eru ekki með neina
geðvonsku eða brellur. Halla bara
undir flatt, gefa okkur auga og em
hljóðar. Við erum smástund upp við
fossinn, því að fegurð þessa staðar
nýtur sín vel á þessum sólbjarta degi.
Frá veginum er mjög „staðarlegt“ að
horfa hingað heim.
Næsti áfangi er við Dverghamra.
Þar eru sérkennilega fallegir stuðla-
bergshamrar. Kannski búa dvergar á
þessum stað.
Það vekur kannski spurningar,
hvers vegna þessir klettar standa
þarna einir og sér. Þeir eru nú frið-
I Kerlingadal.
lýst náttúruvætti. Samtímis okkur er
hér mættur fjölmennur hópur ferða-
fólks, og allir storma inn á þetta af-
girta svæði. Gamall maður er þarna
eins og aðeins utan við takt hinna
ungu. Eg tek hann tali. Þetta er gam-
all bóndi með langa sögu að baki.
Við fáum okkur sæti. Hann segir mér
nöfn á bæjum og kennileitum, sem
duga mér þó ekki nógu vel nú, því að
ég skrifaði ekki neitt hjá mér.
En svo beinist tal okkar inn á aðrar
leiðir, til búnaðahátta hér frá löngu
liðnum tíma. Þegar engir voru vegir
eða brýr og handaflið það eina, sem
treysta varð á. Jú, oft var vinnudagur
langur, og útsjónarsemi og aðhald
gat ráðið úrslitum. Flest aðföng
þurfti að sækja um langar og torfarn-
ar leiðir. Þá var hesturinn sú líftaug,
sem leysti oftast alla þraut. Oft á
dimmum haustkvöldum í regni og
stormi var kvatt dyra, og úti stóð
hópur hesta og fólks, sem átti þá ósk
heitasta að komast í húsaskjól. Þá
eins og nú er fátt betra á lífsins
göngu en að hitta fyrir fólk, sem
tamið hefur sér hugsunargang mis-
kunnsama Samverjans.
Svo er fólkið farið að hópast að
rútunni. „Við erum héðan úr sveit-
inni,“ segir viðmælandi minn. „Við
erum á leið austur í Skaftafell.“
Hann kveður, og kannski hittumst
við aftur þar.
Það góða við að sitja í bíl, þegar
annar ekur, er að manni er frjálst að
horfa á umhverfið. Á vinstri hönd er
Fljótshérað, Núpur, Kálfafell og
Núpsstaður, blómleg býli að sjá.
Hrikalega hamra og tinda ber við loft
og Lómagnúpur, eitt hæsta standberg
landsins, gnæfir öllu ofar og gerir
mann gagntekinn af undrun. Jón
Helgason segir:
„Jötunninn stendur með járnstaf í
hendi
jafnan við Lómagnúp.
Kallar hann mig og kallar hann
þig...
kuldaleg rödd og djúp. “
Jökulvötnin á Suðurlandi og ekki
síst á Skeiðarársandi hafa gegnum
aldir verið mestu farartálmar og for-
öð, sem um getur á heimskringlunni.
Nú eru komnar hér brýr og miklir
varnargarðar. Við nemum aðeins
staðar á vegi, sem liggur eftir löng-
um varnargarði. Við horfum á vatns-
flauminn byltast fram og dreifast um
260 Heima er bezt