Heima er bezt - 01.07.1995, Blaðsíða 45

svarta sandauðnina, og yfir öllu ber
hvíta jökla við himinn.
Svo er farið að lesa vegabækur og
kort. A meðan geng ég að brúnni, þar
eru miklar uppfyllingar og hægt um
vik að skoða þetta allt, því að vegur
er undir brúnni nær landi. Allt er
þetta gott og merkilegt.
Svo er ferðinni haldið áfram. Ekið
er yfir brýrnar, fram hjá smekklegum
húsum, sem eru í nánd við rætur
jökla og veita ferðafólki þjónustu.
Bílnum er lagt á plani við rætur
skógarjaðars, sem þekur hér allar
brekkur.
I fallegu rjóðri er borð með bekkj-
um. Þar fáum við okkur sæti, og nesti
er tekið fram. Það er komið langt
fram á dag og við erum komin í
Skaftafell. Úti á planinu eru bílar og
fólk. Við sitjum góða stund og njót-
um matarins í þessu friðsæla skógar-
rjóðri, þar sem grænt laufið myndar
þak.
Svo vilja þær mæðgur, Anna og
Dísa, fara að skoða sig um, en ég kýs
að sitja hér lengur og horfa á mann-
lífið líða hjá. Mannlífið er stórt og
vekur hinar eilífu spurningar nú og
ætíð.
Til hvers er þetta allt?
Bærinn og önnur hús í Skaftafelli
standa á hárri brekkubrún. Vingjarn-
legur skógur, tún og annar gróður eru
hér á afmörkuðu svæði. Olgandi jök-
ulvötn byltast fram svarta sanda á haf
út, en að baki eru himingnæfandi
jöklar. Sá gróður, sem hér má sjá,
virðist þroskast vel í skjóli þeirra.
Eg stend upp og hef alla mína
hentisemi. Vegur er upp að bæjarhús-
um í allnokkrum bratta. Bílum má
ekki aka hér upp nema kannski með
sérstöku leyfi. Hægum skrefum legg
ég á brattann. Eg hef ekki lengi farið,
þegar kemur bíll, en það er raunar
umsjónarmaður staðarins, og mér
finnst einhver angurværð í svip hans.
Eg kanna ýmsa stíga, sem ferða-
fólk hefur troðið, og ég mæti konu og
karli, sem leiðast og eru ástfangin.
Sólin skín og það er heitt í veðri.
Samt þokast för mín áfram með þeim
árangri, að brátt er ég kominn heim í
tún. Hér mun hafa verið stundaður
búskapur frá landnámstíð, en svo er
ekki lengur. Hinir gömlu ábúendur
hljóta að vera fluttir burt, því að ekki
verður séð, að hér sé stundaður hey-
skapur af þörf. Víða má sjá óslegna
túnbletti og mikið og sölnað gras.
Svo er ég kominn í hlað. Hér
standa fornlegar byggingar hlið við
hlið. A hlaðinu er traustur ferðabíll
og nokkrir fransmenn að brasa sér
mat og eru glaðir.
I hlaðvarpanum eru tvö börn að
leik. Ung kona er í sólbaði út undir
vegg. Hún býður góðan dag.
Eg geng meðfram gömlum skemm-
um og öðrum útihúsum. Yfir öllu er
hvíldarleg stemmning. Hér má sjá
hverfistein, orf, gamlar hrífur og
önnur amboð, og í kassa er safn af
fallegum steinum.
Svo er ekki meira að skoða í bili,
og ég fer að þoka mér sömu leið til
baka. Þegar ég kem að bílnum, er
engan að sjá. Eg legg mig því þarna í
skógarrjóðri og er næstum sofnaður,
en ekki lengi. Hinar frómu konur eru
mættar og bíllinn er knúinn af stað.
Þegar komið er móts við Svínafell,
blasir við röð mikilla bygginga.
„Flosi bjó á Svínafelli og var höfð-
ingi mikill. Þegar Flosi hafði fregnað
víg Höskuldar Hvítanesgoða mælti
hann:
- Það hefur nú víst að höndum bor-
ið, að ég myndi gefa til mína eigu, að
það hefði eigifram komið. “
Eins og við vitum er Njála mikið
og sársaukafullt verk. Eg tel að dokt-
or Einar Olafur Sveinsson hafi gefið
þjóð sinni mikið, þegar hann las
Njálu í útvarpið. Allur textinn var
lesinn af svo heitum þunga og snilld,
að áheyrandinn fann klökkva fyrir
brjósti.
Það er numið staðar á Fagurhóls-
mýri. Hér er veitingaskáli við veginn,
og við fáum okkur hressingu. Nú er
aðeins kominn þokuslæðingur yfír
jöklum og smágustur frá hafi. Við
sitjum hér smástund, og lítil minning
líður gegnum hugann.
Fyrir ótal árum var ég í smábréfa-
sambandi við unga stúlku hér. Hún
sagði í bréfi, að sér fyndist að í mín-
um huga væri of mikið af óraunhæf-
um draumórum og benti mér á að
gerast prestur. Gott hjá henni.
Hinn ötuli bflstjóri heldur svo
áfram að leggja kflómetrana að baki.
Við rætur Breiðamerkurjökuls er vítt
og voldugt náttúru-undur sett á svið.
Við stöndum við Breiðalón. Hér fell-
ur fram mikill skriðjökull og jakar
eru út um allt í köldu jökulvatni. Sér-
kennilegur blámi er yfir öllu, þegar
fjær dregur. Stórfengleg sjón....
Jökulsárlón er nokkru austar og
mun stærra. Breiður og úfinn skrið-
jökull er svo langt sem séð verður og
engu er líkara en hafísjakar séu
strandaðir vítt og breitt um þetta
stóra lón. Þarna má sjá litla hraðbáta
á glæstum þeytingi, og virðulegt skip
er til staðar handa þeim fullhugum,
sem vilja taka sér far.
Það er mjög áhrifamikið og stór-
brotið að horfa á þetta allt, en tíminn
nemur ei staðar, þó að maður óski
þess stundum.
,,A þjóðveginum líður líf vort
skjótt. “
Við erum komin á móts við Hala í
Suðursveit. Þar leit Þórbergur Þórð-
arson fyrst dagsins ljós. Þar tók hann
fyrstu sporin og þarna tók umhverfi
og fólk að hafa mótandi áhrif á lítinn
dreng.
Undir hlíðum háum
hafði ég skjól í œsku.
Þar sem brekkur blíðar
breiða skrúð mót sólu.
Þar sem lœkir léttir
líða að Ránarfalli
og jökultindar tærir
teygjast móti sólu.
Þ.Þ.
Við rætur Steinafjalls stend ég og
stari. Mér sýnist þetta fjall ekki fært
nokkrum manni, en þama var Þór-
bergur samt á sveimi með áttavita
sinn og önnur tæki, mælandi veður-
far, átök storma, þyngdarlögmál og
Heima er bezt 261