Muninn - 01.12.1961, Blaðsíða 14

I BANDARISKUM SKOLA
American Field Service heita samtök ein
í Bandaríkjunum, sem vinna að því að
bjóða ungu skólafólki af ýmsu þjóðerni til
náms og dvalar þar í iandi og að láta amer-
íska nemendur njóta sarns konar reynslu
víðsvegar um heim.
Með þeim gagnkvæmu kynnum og skiln-
ingi, sem á þennan hátt skapast, hyggja sam-
tökin, að friði í hinum róstuga heimi vor-
unt sé betur borgið en með rökræðum
stjórnspekingá og kjarnorkusprengjum. Ég
átti því láni að fagna að dveljast í Banda-
ríkjunum og stunda nám í skóla þar síðast-
liðið ár á vegum þessara samtaka.
Því hefur löngum verið lialdið fram hér
á landi, að amerískir framhaldsskólar standi
langt að baki og séu öllu léttari okkar
menntaskólum. Þess ber þó að gæta, að þess-
ir skólar gegna bæði hlutverki gagnfræðá-
skóla og menntaskóla í einu, þ. e. a. s. í þá
ganga allir, hvort sem þeir Iiyggja á háskóla-
menntun eða ekki, og í þá þarf ekkert próf,
sem hliðstætt gæti talizt okkar landsprófi.
Auðsætt er, að með slíku fyrirkomulagi sem
þessu, þar sem skólarnir eru opnir öllum
án tillits til frammistöðu, hljóta þeir að
verða léttari en menntaskólar hér á landi.
Aftur á móti, til þess að koma í veg fyrir, að
hinir tregari verði betra námsfólkinu til
trafala, er sá háttur hafður þar á, að reynt
er að skipta nemendum í deildir eftir
frammistöðu þeirra, þannig að allir geti not-
ið sín sem bezt.
í þeim skóla, sem ég sótti, voru aðeins
þrjár skyldunámsgreinar: enska, saga og
leikfimi. Um önnur fög, sem voru allt frá
latínu niður í bílaviðgerðir, gilti svo til al-
veg frjálst val. Þannig gátu nemendur lagt
stund á þær greinar, sem hugurinn beind-
ist helzt að, og jafnvel strax byrjað á því að
búa sig sérstaklega undir það lífsstarf, er
þeir áttu í værídum.
Af öllum fögum var mest áherzla lögð á
sögu. Sú námsgrein fjallaði minnst um lið-
inn tíma, eins og við eigum að venjast, held-
ur um ástandið í heiminum í dag. Hluti
livers sögutíma var helgaður lestri nýjustu
dagblaðanna, og varð þá sögubekkurinn
vettvangur frjálsra og fjörugra umræðna,
bæði út af heims- og innanlandsmálum.
Með þessum hætti verður skólafólkið þess
mjög vel meðvitandi, livað er á seyði í heirn-
inum í kringum það. Einnig var í sögunni
mikil stund lögð á efnahagsmál ogstarfsemi
hinna margvíslegu stofnana, er undir stjórn-
ina heyra. Til öflunar fróðlerks í þessa átt
var ekki eingöngu stuðzt við þurrar lær-
dómsbækur, lieldur viðuðu nemendur að
sér upplýsingum upp á eigin spýtur með
því að grúska í bókasöfnum og jafnvel með
viðtölum við sérfróða menn og miðluðu
síðar hver öðrum af þessu með fyrirlestrum
í sögutímunum. Þannig varð námið meira
lifandi og skemmtilegra en ella.
Mikið var notað af kennsluáhöldum í öll-
um námsgreinum, svo sem kvikmyndum og
skuggamyndum. Segulbönd og talplötur
voru óspart notuð við kennslu í tungumál-
um og mikið gert að því að æfa nemendur í
talmáli.
F.itt af því, sem mér fannst mjög athygl-
isvert, var, hve ríkan þátt nemendur tóku
sjálfir í stjórn skólans. Hið svokallaða nem-
endaráð, sem skipað var kosnum fulltrúum
úr hverri skólastofu og öllum klúbbum o?
samtökum, hafði mjög náið samstarf við
skólastjóra og kennara. Ráðið var vettvang-
ur fyrir margs konar tillögur og umkvart-
anir frá hendi nemenda og kom þannig til
leiðar mörgum breytingum til batnaðar,
bæði á fyrirkomulagi og stjórn skólans og í
sjálfu féjagslífinu. Við kosningar í nem-
endaráðið heyja frambjóðendur harðvítuga
baráttu sín á'milfi um atkvæði nemenda.
Þeir fá þannig ágætis æfirígu á sfjömmáia-
sviðinu, encla hefur það sýnt sig, að mestu
38 mcxi.w