Í uppnámi - 20.03.1901, Blaðsíða 7

Í uppnámi - 20.03.1901, Blaðsíða 7
15 Svía, er héldu tryggð sinni við hann, einréði hann að fara hvergi, en falla þar, ef svo bæri undir. Var nú Tyrkjum nauðugur einn kosturinn að láta hann á hörðu kenna. A útlegðarárum Karls konungs var engin sú skemmtun, er hann gaf sig að með. líkri ástundun og ákafa og skáktafi. Eins og flestir herstjórnendur, allt frá dögum Tímúrs hins mikla og til Napóleons, sem var enn meira mikilmenni, hafði norræna hetjan lagt ástríki mikið á þessa eptirmynd hernaðarins. Hann tefldi optast við hinn hrausta og trausta Pólverja, snyrtimennið Stanislaus Poniatovski, og við Svíann Christian Albert Grothusen, göfuglyndan, gáfaðan og drottinhollan mann, en lét sér þó stundum lynda að tefla við suma af tyrknesku liðsforingjunum, er með honum voru. Voltaire minnist á nokkrar af skákraunum hans og Grothusens, en um tafl hans við Poniatovski vita menn ekki annað en það, sem stendur hjá sænska sagnaritaranum Fryxell. Oss hefur ekki tekizt að finna uppruna hinnar hlægilegu sagnar, að Karl konungur hafi vanalega tapað í skáktafli, vegna þess að hann lék konungi of fljótt út .á borðið, þar eð hann hafði mjög öfgamiklar hugmyndir um þýðingu þjóðhöfðingja. En saga sú, sem hér er sögð, og er sönn, sýnir það berlega að hann var allt of göður taflmaður til þess að leika svo heimskulega. Fortjald tímans er nú dregið upp, og vér sjáum Karl konung og Grothusen sitja að tafli síðla dags í síðari hluta janúarmánaðar 1713. Um morguninn höfðu þeir riðið fram og aptur um víggirðingarnar, en í kring um þær sátu nú þrjátíu þúsundir Tyrkja og Tartara f her- búðum sínum. Enn voru Tyrkir ekki hyrjaðir á hinum áköfu á- hlaupum, er hófust nokkrum dögum síðar, en þeir sýndu konunginum umsetna við hverju hann mætti búast, með því' að skjóta við og við fallbyssu- eða byssukúlum, sem þutu hvínandi yfir hús það, er kon- ungur var í, og stundum gegnum það. Nú var liðið á taflið, og hjá Karli konungi, sem lék hvítu mönn- unum, stöð taflið miklu betur. Hann starði lengi á taflstöðuna með hinni aðdáanlegu ró, sem hann kunni svo vel að bregða á sig, þegar hann var f hættu staddur; loksins boðaði hann mát í þrem leikum. Hann var varla búinn að sleppa orðinu, þegar kúla mölvaði rúðu í glugganum og endaði rás sína með því að taka af borðinu og mola í smátt hvíta

x

Í uppnámi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Í uppnámi
https://timarit.is/publication/436

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.