Kirkjuritið - 01.05.1939, Qupperneq 25

Kirkjurilið.
Fylling tímans.
199
raunverulega fullnaður, þ. e. a. s. saga þjóðanna og þró-
un var einmitt á þessum tíma komin á það stig, sem hún
þurfti að vera, til þess að tímamótin miklu gætu komið.
Þessari fylling tímans hefir oft verið lýst. Henni er lýst
meira og minna í upphafi hverrar kirkjusögu, því að upp-
runi kristninnar verður með engu móti skilinn, nema gera
sér þetta ljóst. Það getur að vísu vel verið, að upptök og
vöxtur kristninnar verði aldrei skilinn né skýrður til fulls,
en það er þó lielzt með þvi að sigla eftir þessum leiðar-
steini.
Ég liefi í bók minni um Pál postula og frumkristnmá
um daga lians dregið upp mynd af því umhverfi, sem
kristnin kom inn i, og þeim akri, sem hún féll í, en það
er mynd af Gyðingdómi þeirra tíma og Rómverska rikinu.
Gyðingdómurinn, eins og hann var, gefur lielzt möguleik-
ann til þess að skilja, hvernig slík lireyfing gat liaíist.
En Rómverska ríkið, með öllum þess einkennum, starfi
og menningu, getur hclzt gefið skýringu á því, hvernig
þessi hreyfing náði svo skjótri úthreiðslu.
Það er vitanlega frágangssök að draga þessa mynd upp
í svo afarstuttu máli, sem hér er kostur á. En ég get nefnt
aðeins dæmi, til þess að sýna, hvað ég á við.
Slik koma sem Jesú Krists, og' með þann hoðskap, sem
hann kom, var ólmgsandi nema með þjóð, sem um alda-
raðir hafði verið undir sérstakri guðlegri handleiðslu.
Það er sagt, að allir mestu menn tónlistarinnar séu upp
i'unnir í gömlum tónlistaættum. Og þessar tónlistaættir
eru lielzl með þeim þjóðum, sem liæði eru að eðlisfari
lónhneigðar og hafa öldum saman lagt rækt við tónlist,
éannsakað hana og fengist við iiana af lífi og sál. Þannig
er það vafalaust á hverju einstöku sviði snildarinnar, ef
fullkomnum rannsóknum yrði við komið. Og þannig er
það og á sviði trúarbragðanna. Ilinn mannlegi hoðberi
æðslu opinherunar Guðs lilaut að koma fram með þeirri
þjóðinni, sem langdjúpsæust er í trúarefnum allra þeirra
þjóða, sem nálægt vorri menningu búa, en það eru Gyð-