Verði ljós - 01.12.1896, Blaðsíða 20
196
ur ogsvo fyrir Yðar Havelboriuheita svo eiginlcga, í því sem öðru
vottaða örlæti málsnildar og margskonar snoturra lærdómsgreina,
til uppvakningar og sannfæringar — ef guði þóknast — mínu
daufa hugskoti. Já í tilliti Yðar Hávelborinheita leyfi jeg mjer að
brúka hjer sömu orð, sem Lúther forðum í skriíi til þess lærða og
málsnotra Erasmusar af Rotterdam: „Fateor tu Magnus es, ct
multis, iisquc nobilissimis, dotibus a deo ornatus, ut alia taeeam,
ingcnio, eruditione, facundia111; en í tilliti til sjálfs mín það eptir-
fylgjandi: „Ego vero nihil habeo ct sum, nisi <[uod Christianum me
prope glorier.“ 2 Sannlega hcfl jeg mikið grætt af þessu Yðar
Hávelborinheita tilskrifi; já mikið þeirrar þekkingar, án hverrar
umgengni vor í þessum undra heimi yrði sjálfum oss og öðrum
til lítilla heilla, jog meina manneskjuþekkingar, svo vel í tilliti
manneskjuvcrka sem mannoskjugáfna og ályktaua. Já, af nýjum
kröptugum rökseindum, sem Yðar Hávelborinheita tilskrif í sjcr
geymir, hefi jeg áunnið cinn talsverðaú viðurauka þeirrar sannfær-
ingar, að öllu mahnlegu fylgi samsíðis full- og ófullkomleikar,
hvorra ýmsir mega betur, en leugst af ósýnt um, hvorir sigra
muni, uns sá eini alfullkomleiki gengur í lið mcð þeim fyrri og
skakkar lcikinn. Ekki er því um að kenna, að Yðar Hávelborin-
heit hafi ci gjört sitthið bezta, til að leiða liuga minn til nýrrar
sannfæringar um viss atriöi vors skáldskapar og einkum trúar-
bragða, og bent mjer til að skoða þessi frá öðru sjónarmiði, en
Yðar Hávelborinheit sýnast meina, aö jeg þau hingað til skoðað
hafi. Og að vísu vil jcg játa, að í tilliti hins fyrra hafaYðarHá-
velborinheit ekki aldeilis unnið fyrir gýg; en undireins er, í tilliti
hins síðara (nefnil. trúarbragðanna), öll fyrirhöfnin hrcint töpuð;
já svo gjörtöpuð, að mín gamla sannfæring or mun sterkari, eptir
en áður. Hvað mun því valda? Mun það kouia til af því, að
medicina milii jn'opi-nuta* sje annaðlivort respectu ingredientium,
compositionis eður veliicuW ekki svo dugs sem slcyldi? Onei, ekkert
eiginlega af öllu þossu! Ingredientia eru mörg kostulcga mergjuð;
compositio eptir konstnarinnar beztu reglurn og vehiculum lokkandi.
‘) Á íslenzku: Jeg játa að pft ert niikill [Magnus er auðsjáaulega mcð á-
settu ráði skrifað rneð stóruin staf], og mörgum og það kinum göfugustu gáfum
af guði ukroyttur, akarploika, lærdómi, mælsku, svo jog ekki nofni fleira.
a) „Bu jeg liefi ekkort og or ekkert, uema kvað jeg nærri ]iví krósa mjer af
því að vera kristinu.11
a) o: LæknÍBlyf það, eem mjer hefur verið gefið.
4) o: Með tilliti til efuanna, BaniBotningsius eða þess sem á að 1 jetta inutökuua.