Verði ljós - 01.01.1897, Qupperneq 12
8
svo þróttlaust og sofandi? Hvað veldur þessari vöutuu á iifandi
kristindómi ?
Ef einhver vina kirkjuunar hjer heiina hefði komið fram og
beðið um nýja konnimenn, fullkomnari unglingafræðara og ötulli
sálusorgara, í stað als hins, sem vjer þegar höfum nefnt, þá hefðu
ef til vill margir orðið hissa fyrst í stað og fundizt krafan harla
merkileg, já margir ef til vill brugðizt reiðir við og þótt slíkt ó-
viturlega mælt og af miður vinsamlegum hug, — en vjer getum
ekki neitað því, að oss virðist, að slík beiðni hefði þó að minsta
kosti borið vott um, að maðurinn sá þekti vor kirkjulegu mein og
leitaði orsakanna á rjettum stað. Hann leitaði þeirra á sama stað
og L. Kr. Miiller forðum og sjera Jón Bjarnason á síðustu árum
hafa leitað þeirra, — og vjer getum ekki betur sjeð en að þeir
hafi báðir leitað þeirra á rjettum stað. En af öllum þeim, sem
hjer heima hafa talað opinberlega um þessi efni, síðan menn tóku
að rumska og sansast á þvi, að voru kirkjulega lífi væri í
mörgu ábótavant, hefir enginn, það vjer vitum til, komið fram og
heimtað nýja presta í þeirri von, að með því yrði bót ráðin á vorum
kirkjulegu meinuin; cnginn þeirra hefir sett nútíðarástand kirkju
vorrar í beint samband við starfsménn hennar. En þetta er ofur
eðlilegt. Flestir þeirra, sem talað hafa í þessu máli, hafa sjálfir
verið prestar. Yjer efum það ekki, að einhvorn þoirra hafi rent
grun í það, að orsakanna væri ef til vill að leita fyrst og fremst
hjá prestastjettinni, cn þéir hafa þá líka kinokað sjer við að draga
það opinberlega fram. Og slíkt er aldrei nema mannlegur
breyskleiki, sem loðað hefir við oss mennina frá alda öðli.
En það er jafnframt mjög svo viðsjárverður brcyskleiki og
kemur sjer mjög illa hjer, þegar er að ræða um að vinna bug
á vorum kirkjulegu meinum.
En er það þá rjctt að setja vort kirkjulega ástand, vorkirkju-
legu nútíðarmein í samband við starfsmenn hinnar íslenzku kirkju?
Vjer fáum ekki betur sjeð en að það sje alveg rjett. Auðvit-
að væri það mesta ranglæti, að skella allri skuldinni á hina ís-
lenzku prestastjett, því það liggur í hlutarins eðli, að hjer standa
floiri samverkandi orsakir á bak við, en aðalorsakanna viljum vjer
þó leita einmitt hjá prostunum. Og sömuleiðis væri það ranglátt, að
vilja láta nútíðarprostana íslenzku bera ábyrgðina á nútíðarmoin-
unum; nútíðarástand kirkjunnar stendur í oðlilegu aflciðingarsam-
bandi við hið andlega ástand starfsmanna kirkjunnar á liðnum ára-
tugum, vjer uppskcrum nú það sem þeir niðursáðu og, hvað mein-