Nýjar kvöldvökur - 01.07.1914, Blaðsíða 16

160
NYJAR KVÖLDVÖKUR.
hvílíkur Ieikhnöttur líkami og skilningarvit mann-
anna getur orðið fyrir mætti hugsunarinriar, þeg-
ar svona er í garðinn búið. Ef maður kann
nú að hugsa skarpt og ljóst, þá getur maður
líka þvíngað menn til að hlýða valdi hugsun-
arinnar án þess að beita dáleiðslu. Því að þýð-
ing dásvefnsins er ekki önnur en sú, eins og
áður er sagt, að útiloka hinn dásvæfða frá
öllum aðkomandi hugsunum öðrum en þeim,
sem dávaldurinn undirstingur hann með.
Nú skal eg víkja að öðrutn reynslutilraun-
um, sem þykja ef til vill enn þá merkilegri.
Allir hafa að líkindum heyrt um töfralistir þær,
sem indverskir loddarar eða sjónhverfingamenn
hafa í frammi og vekja að jafnaði hina mestu
furðu. Stundum heyrum vér að töfraleikarar í
Norðurálfu segja: »Vlð getum gert alveg það
sama.« Að vísu; en munurinn er sá, að hin-
ir finmstu þeirra í Norðurálfu geta leikið þær
eftir, að minsta kosti að nokkru leyti, aðeins
á sérstöku leiksviði, sem þeir eiga sjálfir, með
' margbrotnum útbúnaði og frammi fyrir áhorf-
endum, sem sitja í nokkurri fjarlægð frá leik-
sviðinu. Indverjinn aftur gengur til okkar nak-
inn að mestu og hefur ekki annað meðferðis
en belti yfir um sig og vanalega tágakörfu á
baki, allstóra. Körfuna setur hann frá sér, og
vér fáum að horfa á hana og skoða hana svo
vandlega seni vér viljum. Hann biður oss að
setjast niður í hring í veröndinni hjá okkur, og
það í hring utan um sig og barnið sem með
sér sé. Svo sjáum vér að hann lætur barn
ofan í körfuna, bregður síðan sverði sínu og
rekur það hingað og þangað þvers í gegn um
körfuna; vér heyrum sárt vein og sjáum blóð
sitra út úr körfunni. En svo koma eitt, tvö,
þrjú börn hoppandi inn í veröndina einhversstað-
ar utan úr buskanum. Vér tökum opna körfuna,
og þá er hún tóm. Hvað hefur nú farið fram ?
Eingöngu vanaleg skynvilling, sjónhverfing, dá-
svæfis-loddarabragð, — og ekkert annað. Töfra-
maðurinn gerir þetta ekki tvisvar hvað ofan í
annað. Hann fer burt og segir: »Ekki oftar í
dag, á morgun skal eg koma og gera það aftur.*
Ef við gætum nú vandlega að, hvernig mað-
urinn ber sig til, þá tökum vér eftir því, að
þegar hann er seztur mitt á meðal okkar, smá-
raular hann undarlegt vísuerindi, ákaflega til-
breytingalaust, og margtekur upp sömu Ijóð-
liðina; vér verðum þess ekki vör, en með þessu
tilbreytingalausa söngli lamar hann hægt og
hægt heila vorn og skilningarvit. Hann gerir
alveg hið sama og dávaldurinn, þegar hann
lamar heila þess, sem hann á við; en hann
gerir hinar svonefndu víðtæku sjónhverfingar,
D: hann undirstingur ekki einn, heldur alla í einu,
sem í kring sitja. Pað, sem vér þykjumst sjá,
er það, sem hann beinir hugsun sína fastast á
— það sem hann vill að vér sjáum. — Sams-
konar er hin orðlagða tilraun með reipið, sem
er algengt að gera út á strætum. Vér sjáum
það glögl, hvernig Indverjinn rekur reipið utan
af mitti sér og kastar því í loft upp; hvernig
reipið fer hátt, hátt í loft upp; hvernig dreng-
ur klifrar upp eftir því og hverfur upp í loft-
ið ; hvernig maðurinn les sig upp á eftir honum
og hverfur lika. Stundum sjáum vér svo, að
limirnir af drengnurn koma í slitrum ofan úr
háa lofti á jörð niður — og svo koma þeir
báðir, maðurinn og drengurinn ofan eftir reip-
inu ofan í fólksþvöguna, báðir bráðlifandi, vefja
upp reipið og fara leiðar sinnar. Eintóm dá-
svæfing. Ljósmyndavél festir enga mynd af þessu
á plötu sína.
Alt þetta sýnir það glögglega, hvað hugs-
unin getur, þegar hún vill villa fyrir mönn-
um. Og ef hægt er að villa svona fyrir glað-
vakandi fólki — þá er ekki gott að neita því,
að hér opnast ótal undarlegir vegir til þess að
vinna með mætti hugsunarinnar. Vér höfum
sanufærzt um, að það er hægt að fá fólk til
þess að sjá og heyra hvað sem menn vilja; og
meira að segja, framleiða sár og skemdir á lík-
ömum manna, ef menn hafa hörku í sér til
þess. Rað eru því engin undur, þó menn geti
beitt sama hugsunarkrafti í aðrar áttir, eytt sjúk-
dómum og skapað heilsu, læknað í stað þess
að sýkja, gert gott í stað þess að gera ilt.
Ra-na er undirstaðan fyrir þvi, sem vér höfum
heyrt um lækningar fyrir trúna, Christian-Science