Nýjar kvöldvökur - 01.10.1914, Blaðsíða 7

SMARAODA
273
'nn, þegar þessi svokallaði eldsvoði varð slökt-
ur svona fljótt. Hann heimtaði skýrslu, og yfir-
maður Kustanyis, yfirbrunaliðsstjórinn, sem á
hjá Kustanyi, tók það ráð að segja að Kustanyi
hefði staðið sig eins og hetja. Auðvitað. Pann-
ig var heiðri brunaliðsins og brunaliðsstjórans
borgið, soldán var ánægður og Kustanyi gat
borgað skuldina. Og því ánægðari er soldán,
sem það var höll híns armenska æðsta prests,
sem bjargað var. Rá geta ekki sendiherrarnir
sagt, að fólkið hafi brent hana.«
Það er ágætt, það er afbragð. Og svo ætl-
ið þér að fara með okkur og yfirgefa Kon-
stantínópel, sem þér unnið þó svo mjög.«
»Eg ann henni ekki lengur. Nei, þessir
síðustu viðburðir hafa komið inn hjá mér óbeit
á bænum.«
»Og ætlið þér nú til Vínarborgar?«
»Til Vínar? Nei, ekki til Vínar og ekki til
neinnar af þessum vel skipuðu, tárhreinu og
dygðumprýddu borgum á meginlandinu. Pér
horfið á mig hjssa — en eg gæti alls ekki lifað
þar. Eg mundi altaf, ef eg væri heima, heyra
gjallandi dauðaóp Armenanna óma í eyrum mér,
°g gæti ómögulega felt mig við þessi letilegu
loforð og særi um að kristnum mönnum skuli
vera óhætt og meira en það í austuríöndum.
Eg gæti ekki með rósemi lesið allar þessar
leiðandi greinar blaðanna um veraldarfriðinn
°g framrás menningarinnar í heiminum. Eg ætla
bl Aþenu. Þar ætla eg að setjast að fyrst um
sinn.«
»Þér talið eins og þér Iesið upp úr sálu
nhnni. Eg fer til Englands. En ekki til að lifa
í makindum. Eg get gert meira fyrir Armena
þar en hér. Eg ætla að láta eigin reynslu mína
birtast þar í Lundúnanefndinni. Móðir mín fer
með mér. Hún hugsar hið sama og eg. Hún
snýr ekki aftur til Kairó; hún vill fá stærri
verkahring. Hún ætlar að helga líf sitt að fullu
hinum undirokuðu kristnu þjóðum.«
Hugh talaði í fullri alvöru, en þegar hann
hætti, kom þunglyndisblærinn aftur yfir hann.
Hann gekk til móðursinnar; hún sat þar hugs-
andi og horfði inn til bæjarins, sem var meir
meir að hverfa.
»Rú ert með hrygðarsvip, barn mitt,«
sagði hún.
»Æ, móðir mín, eg er líka hryggur.*
»Af hverju?«
»Hvaða gagn geri eg í lífinu? Hvaða lið
er í mér? Hverju getegáorkað? Eg er hrædd-
ur um að eg sé óhagsýnn og gagnslaus maður.«
»Er það v?st?«j
»Hvað er eg? Ekkert. Eg hef orðið að
hverfa frá stjórnmálastöðu. Eg fæ líklega aldrei
framar embætti, þar sem eg get orðið Englandi
til gagns. Og sannast að segja langar mig
ekkert til að fást við stjórnmálastöff framar. Eg
er búinn að fá nóg af því.«
Lafði Isabella strauk þýðlega um enni hon-
um, eins og vildi hún slétta úr áhyggjuhrukk-
unum og brosti við. Svo opnaði hún litlu leð-
urtöskuna sína og tók úr henni bréf.
»Hérna er bréf sem eg fékk frá Gladstone
sama daginn, sem eg fór frá Kairó. Eg var
fullráðinn í að fara áður en það kom. Þú hefur
haldið í fávizku þinni og barnaskap, að eg tryði
sögunum þínum. Eins og eg sæi ekki að þú
varst veikur á því, hvað þú varst skjálfhentur
á skriftinni.«
Hugh kysti hönd móður sinnar.
»Hvaðr bréf er það frá Gladstone?« sagði
hann.
»Hann er og verður altaf »the grand old
man« (gamla mikilmennið). Hann skrifar og
segir, að hann sé alveg samdóma gerðum þfn-
um, og skilji þær mjög vel. Hann heldur að
þú getir rótað upp í samvizkum manna þegar
þú kemur til Englands. Hann ætlar sjálfur að
vitna með í næstu ræðu sinni. Og seinast skrif-
ar hann þessi orð: »Öll Evrópupólitíkin er
tómur bjánaskapur«.«
»Já, hann er mikilmenni,« hrópaði Hugh.
Hann segir það, hann, sem hefir stýrt stjórn-
arfleyi Breta, og sem stjórnarvaldamaður hins
stærsta ríkis í heimi, veit hann vel hvað póli-
tík er.«