Nýjar kvöldvökur - 01.01.1953, Blaðsíða 44

36
ÍSLENZKAR SAGNIR
N. Kv.
„Hervítis lygi er það. Ekki skipaði eg
henni það, heldur bað eg hana um það.“
Sagt er, að prestur hafi ekki getað varizt
brosi og að þar með hafi dregizt broddurinn
af strangleik áminningarinnar.
Jóhannes varð gamall maður. Hann dó á
Bessastöðum árið 1894, 86 ára að aldri.
SIGURÐUR MAGNÚSSON.
(Að mestu eftir frásögn Dómhildar Haraldsdótt-
ur Briem. — Handrit Halldórs Stefánssonar).
Á árabilinu 1890—1900, þegar foreldrar
mínir bjuggu á Búlandsnesi, var hjá þeim
vinnumaður, sem Sigurður hét Magnússon,
skaftfellskur að ætt. Hann var meinhægðar-
maðnr, en þótti fremur fákænn, sem eftir-
farandi frásagnir votta.
Sigurður hafði fyrir nokkrum árum
kvænzt búandi ekkju, Guðrúnu Jónsdóttur
í Smiðjunesi í Lóni. Hún var þá nær hálf-
fimmtug að aldri en hann um þrítugsaldur.
Átti hún tvö börn af fyrra hjónabandi sínu,
og var sagt, að þau hefðu verið mjög mót-
fallin endurgiftingu móður sinnar.
Þau Sigurður og Guðrún bjuggu fá ár í
Smiðjunesi, en síðan nokkur ár í Hvammi í
Lóni. Heldur var talin óhæg sambúð Jreirra
og lauk með því, að þau brugðu búskapn-
um og skildu að samvistum. Hún fékk hús-
mennskuvist á einliverjum bæ Jrar í Lóninu,
en hann réðst í vist á Búlandsnesi, svo sem
sagt var. Engin börn höfðu Jrau átt saman.
Sigurði þótti sárt, hvernig farið hafði um
búskapinn og sambtiðina, en huggaði sig
við það, að hann myndi erfa konu sína, þar
sent hún var um hálfum öðrum áratug eldri
en hann.
Sigurði Jrótti dragast, að fréttist lát Guð-
rúnar. Það varð Jrá vani hans að spyrja gesti,
sem að Búlandsnesi komu sunnan að:
„Hvað er í fréttum — hefur enginn dáið
í Lóninu?“ Og þegar svo hafði ekki verið,
var hann vanur að bæta við: „Aldrei getur
nein kerling dáið í Lóninu.“
Þegar Sigurður frétti lát Helgu, ekkju
Magnúsar ríka á Bragðavöllum, varð honum
að orði:
„Guð friði sálu hennar. Mikið má henni
bregða við, að fara úr rólegheitunum á
Bragðavöllum til himnaríkis, þar sem ægir
saman öllum ójrjóðalýð, frönskum, enskum
og dönskum. Eg vildi ekki vera þar fremst-
ur á pallskörinni í þrengslunum og detta
fram af.“
NIKULÁS í HÓLKOTI OG SÉRA
ÞÓRÐUR Á ÞRASTARHÓLI.
(Sögn Davíðs Sigurðssonar, trésmíðameistara.
Handrit Halldórs Stefánssonar.)
Á hreppaskilaþingi eitt sinn í Skriðu-
hreppi hinum forna var hreppsómagi, sem
enginn vildi taka, settur niður á Nikulás
bónda Halldórsson í Hólkoti,*) að honum
fjarverandi. Hreppstjóri sveitarinnar, eða
ráðamaður um þessa ráðstöfun, var séra
Þórður Þórðarson á Þrastarhóli.**) Þegar
Nikulás frétti þetta, brást hann við á fund
séra Þórðar og afsagði ómagann með öllu.
Séra Þórður tók því þvert og sagði m. a.: „Eg
segi eins og Pílatus: Það sem eg hef skrifað,
Jrað hef eg skrifað.“ — „Já,“ Pílatus,“ anzaði
Nikulás. „Hvað sagði hann, sem ekki var til
háborinnar helvítis skammar?“
Skiptum Jreirra lauk með Jdví, að prestur
sjálfur sat uppi með ómagann.
*) Dáinn 1876 nál. sextugur að aldri.
**)Fékk Möðruvallaklaustur 1856.