Sjómannadagsblaðið - 08.06.1941, Blaðsíða 46

2
S J ÓTH A N N A D A (3 S B L X Ð I »
sjómennskunnar er ekki aðeirts, fólgin í 'því, að
hún hefir meiri hættnr í för með sér en flest
önnur störf, heldur líka í .því, að við þessari
hættu má alitaf búast, þegar minnst varir,
»Maður heldur áfram að sigla hérna út fyrir«,
sagði austfirzkur sjómaður, »þangað til einhrvern
góðan veðurdag, að maður kemur ekki aftur«,
— 1 hvert sinn, sem sjómannskonan tekur á
móti manni sinum, finnst he-nni sem hún hafi
heimt hann úr helju, Þetta á sér ekki sízt stað
á ófricartímum sem þessum. Dánarskrár
drukknaðra sjómanna sýna aðeins lítinn þátt
þeirrar harmsögu, sem gerst hefir við strendur
Islands eða í nágrremni, þess. Milli iínanna eru
aðrar sögur skráðar, og sumar dásamlega fagr-
ar. Þær eru um hetjuskap, karlmennsku, bróð-
urhug, hjálpfýsi, fórnarlund. Sumar eru um þá
manndáð, þrek og þrótt, sem konur ogböm sýndu
á sorgþrungnum dögum og nóttum. Ég vildi geta
sagt við vini mína, sjómennina; »Það má mikið
vera, ef þið eruð yfirleitt meiri hetjur á sjónum
en konur yðar eru á landi, þegar í harðbakkann
slær. Ég þekki yoar hetjulund af afspurn, en
staða mín og starf befir oft gefið mér tækifæri
til að dást að hetjunum heima«„
Sjómennskan, eins og önnur störf, s,etur sitt
mófc á skapgerð og hugarfar manna. I ýmsu,
verða þeir líkir hafinu sjálfu, með hvikulum
bárum á yfirborðinu, en kyrrlátum undirdjúp-
um. Hið reikula líf, órói og útþrá, margbreytt-
ar stemningar frá degi til dags, og óvissan
um endi hverrar ferðar, — allt þetta setur sinn
blæ á tal og framferði sjómannsins. Flestir sjó-
menn eru giaðlyndir og fjörugir í sínum hóp,
spaugsamir og hláturmildir, Á þeim dögum,
þegar áhyggjurnar eru litlar á yfirborðinu, en
máklar undir niðri, er skammt skrefið frá létt-
lyndi yfir í léttúð,
Þrátt fyrir glaoVærð og óróa sjómannsiund-
arinnar er það eftirtektarvert, að flestir sjó-
menn eru viðkvæmir alvörumenn undir niðri.
Eg minnist oft orða Þórólfs Beck skipstjóra,
móðurbróður míns, er hann sagði: »Við sjómenn-
frnir hljótum að verða trúmenn. Það er svo oft
sem við getum ekki meira, og þá verður ann,-
ar að taka við stjórn«. Mér fann,st það einhvern-
veginn á málrómi frænda míns, að hann mundi
sam!t <ekki sleppa stjórnartaumnum svo lengí
sem hann gæti eitthvað, og er það vel. En þá
fannst mér ég líka skilja, hver nauðsyn sjó-
mönnunum er á því að geta treyst æðstu öflum
þeirrar tilveru, sem þeir lifa og hrærast í. Það
ier slíkt traust, — bjartsýn, heilbrigð lífsskcið-
un, — sem skapar kjark og rósemi í öllum hætt-
um og öllu starfi. Af viðkynningu minni við sjó-
menn frá því ég var barn, hefir mér ofr fundizt
ég verða var við„ að jafnvel gamanið væri stund-
um gríma utan yfir alvöru og viökvæmni, sem
þeir kærðu sig ekki um að láta bera of mikið
á. Þessa alvöru elur hafið upp i börnurn sín-
um, og hún er meiri nú en oftast endranær.
Þess vegna hefir sjómönnunum sjálfum, og okk-
ur, sem sitjum á ströndinni, sjaldan verið meiri
jjörf en nú á því trausti,, sem lýsti sér í orð-
um frænda míns, — eins af beztu sjómönnum
þessarar þjóðar, og eins, af beztu mönnunum,
sem ég hefi kynnzt
Á Sjómannadaginn sameinast allir í því að
óska sjómannastéttinni heilla og hamingju og
þakka henni fyrir starf hennar og fórnir. Gef-
um áhugamálum stéttarinnar gaum og sýnum
í verki, að vér metum velferð hennar einhvers,
oftar en á Sjómannadaginn. Margs er þörf. Það
er talað urn, að byggja þurfi nýjan sjómanna-
skóla. Það er gott, að sú hugsun er vakin og að
henni unnið. öllum ætti líka að vera ljóp þörf-
in á sjómannastofu og öðrum stofnunum, er
hjálpa pjómanninum til að verja tómstundum
og landteppudögum sér til menningar. Það hefn-
ir sín á allri þjóðinni, ef einhver stétt hennar
er van,metin„og þó er þúsund sinnum ver farið,
ef stéttin vanmetur sig sjálf. Þess vegna þarf
það að vera hugsjón sjómannanna sjálfra, að
stétt þeirra verði fyrirmynd að allri menningu,
bæði, á sjó og landi. Hvert skip, ,sem siglir;
hver bátur, sem lætur úr vör við strendur þessa
lands, á að vera eftirsóitt menningarstofnun,
að s',nu, leyti ens og litið hefir verið á gott
heimili við framleiðslustörf í gveit. Að þessu
ber að keppa.
Guð blessi yður, sjómenn, skip yðar og heim-
ili.