Ægir - 01.11.1907, Blaðsíða 16

52
ÆGIR.
fyrirkomulag á klakstöðvum fyrir þessa
íiska. Var til þess fenginn danskur maður
Arthur Feddersen, og laxaklak var sett á
stofn á Reynivöllum og Hjarðarholti í Döl-
um og silungaklak á Þingvöllum eins og
kunnugt er. Hin ritgerðin er »Um sild og
sildarveiðar« í sama tímariti, IV. árg. 1883.
í henni ljTsir hann síldinni og lífsháttum
liennar eins og þeir þá voru kunnir orðnir
og gefur ýmsar upplýsingar um göngur
síldar hér við land, sérstaklega við Faxa-
ílóa, en einkum lýsir hann síldarveiðum
annara þjóða, sérstaklega reknetaveiðum
Englendinga, Hollendinga og Skota, verk-
un á síldinni, meðferð á netum o. 11. Sýnir
hann svo fram á með góðum rökum, að
hér muni eins vel mega veiða síld úti á
rúmsjó, eins og í Norðursjónum og nefnir
ýmis síldarsvæði og hvetur landsmenn til
að leggja meira kapp á síldarveiðar en áður
og sérstaklega til að taka upp reknetaveiði.
Sést þar bezt, hve víðsýnn hann hefir ver-
ið, einmitt á þeim tíma, er innfjarðaveiði
Norðmanna stóð hér í mestum hlóma og
menn sáu í henni framtíðar-síldveiðar vorar.
En framkvæmdir manna urðu ekki mild-
ar, enda munu líklega margir hafa hugs-
að sem svo, að þetta væri ritað af manni,
er enga reynslu hefði í íiskiveiðum og því
væri ekki vert að breyta frá þeirri aðferð,
er reyndir norskir íiskimenn hefðu. Samt
auðnaðist landfógetanum sál. að lifa það,
að rekneta- (og snyrpinótar)veiðin komst
á hér við land og sjá hana ryðja sér svo
til rúms, að hún má nú álítast framtíðar-
síldarveiðiaðferðin hér, aðferð, er gefur af
sér miljónir króna, sem reyndar því mið-
ur fara að miklu leyti í útlendinga, enn
sem komið er.
Árni sál. ritaði einnig töluvert í útlend
(dönsk og norsk) fiskiveiðablöð um ís-
lenzkar fiskiveiðar, var mest af því lagt
út á ensku í fiskiveiðaritum Bandaríkja-
manna. — Hann var því víða kunnur sem
fiskifróður maður. Hann var lengi heið-
ursfélagi (Overordentligt Medlem) í Dansk
Fiskeriforening.
Þess má nærri gela, að hann á sínum
langa þingmensku-tíma muni oft hafa orð-
ið fiskiveiðamálum vorum að liði á þingi.
Fiskimannastétt vor má því minnast
Árna sál. landfógeta með þakklæti og
söknuði. B. Sœm.
Guðlax
(Lampris Guttatus)
rak 19. okt. í haust í Kollafirði í Kjósar-
sýslu. Var hann því sem næst óskemdur
þegar liann rak og var seldur hingað á
Náttúrugripasafnið, og þar eð hann var
glænýr á fiskinn, var hann etinn af ýms-
um hér og þótti bezti matur, svipaður feitu
heilagliski með keimi af laxi og rauðmaga.
Þó mun fiskurinn innan skams sjást i heilu
líki á Náttúrugripasafninu, þegar Ólafur
hefir vakið hann upp.
Af þyí að mörgum mun vera forvitni á
að vita eitthvað meira um þennan und-
urfagra og tilkomumikla fisk senr líklega
mun vera fegurstur allra stærri fiska hér í
norðurhöfum, þá ætla ég að bæta við
nokkrum upplýsingum um liann.
Guðlaxinn er úthafsfiskur og á heima i
Norður-Allandshafinu austanverðu. En
stundum slangrar hann upp að ströndum,
oft svo nærri landi, að undan honum fjar-
ar með útfalli eða hann hrekst fyrir storm-
um. Tíðast rekur hann við Norveg, og er
þar nefndur Laxestörje, sjaldan við Jót-
land (Glansíisk), oft við Bretlandseyjar
(Sunfish) og enda stundum við Holland
og Frakkland og einnig í Miðjarðarhafinu.
Hér við land rekur hann alloft. Síðan 1845
hefir, það ég veit til, horið eitthvað 23
fiska að landi og 16 af þeim síðan 1879,
eða rúmlega einn annaðhvort ár. Alla nema