Ægir - 01.03.1930, Blaðsíða 13

ÆGIR
63
aðinn um þær en gert er. ÞaS er „magnet-
an“ (kveikjan). Áhald þetta gefur frá sér
rafmagnsneistann, sem kveikir í brenslu-
nevtinu. Þetta er viðkvæmt áliald. En
meðferðin á því er slæm. En þar er nokk-
ur vorkunn. Sumir skrumauglýsendur
gefa það út, að kveikjurnar séu vatnsþétt-
ar. En reynslan hefir sýnt að svo er ekki.
Þær liafa, sumar að minsta kosti, orðið ó-
áreiðanlegar (ónýtar þangað til þær hafa
verið „undir kúr“ hjá fagmönnum) við
það að fara í sjó (allar — eða í kaf —) og
þó að reynt hafi verið að þrífa þær og
þurka á heitum ofnum o. s. frv., þá liafa
þær reynst gallagrgipir, sem enginn ætti
að reiða lif sitt eða annara á.
Það sem Joh. Svensson vélfræðingur
og vélasali i Sala, Svíþjóð, skrifar um
þessar kveikjur, bendir á, að þessarar
reynslu beri að taka tillit til. Hann segir i
Hók sinni „Om moderna bátmotorer“:
•,Verndið hana (þ. e. kveikjuna) svo vel,
sem frekast er auðið, fyrir vatni, olíu og
óhreinindum“. Þó stendur í pésum hans
Um vélarnar: „.... forsjmet med Bosh
vattentátta högspannings magnet“. Og
þetta segja margir seljendur. Hvers vcgna
l>arf að vernda það áhald fjTrir vætu, sem
alveg er vatnsþétt? — Því sumir segja:
•,fullstándigt vattentátt —. Af því að það
er það ekki — þess vegna þarf að verja
það vatni.
Það mun nú svo vera, að of viða sé um
vanþekkingu að ræða á þessum lilutum,
°g er það slæmt, en verra er það, að þar
sem þekkingin er til, að hún skuli ekki
vera notuð. Það er of mikið hugsunar-
leysi.
Það verður að gera vélarrúmin í þeim
fiskibátum, opnum, sem rafkveikjuvél er
h algerlega vatnsþétt. Svo þétt að neðan og
°fan, að sjór geti ekki komist í þau, svo
iengi sem báturinn er ofansjávar.
Að búa svo um vélarrúm, að sjór kom-
ist ekki í það, þegar bátur sekkur, eins og
kemur fyrir undir legufærum, er senni-
lega nokkuð dýrt, cn að afstýra því, að vél
þagni sökum sjógangs eða að kveikjan
skemmist við það að bát fylli, það er ó-
dýrt og þarf ekki að þrengja neitt fyrir í
bátnum fram yfir það, sein þessi óþéttu
hús, sem nú tíðkast, en sem eru ekki til
annars gagns en þess, að verja slettum
ofan frá og eru því ónóg í þessu áminsta
tilliti. Það mun kannske sagt verða, að
það sé vani að ausa, þegar sjór slettist i
hát. .Tú, það er vani. En hvar á að ausa,
þcgar öll rúm eru orðin full af fiski,
lóðahjóðum, hólfærum og uppihöldum?
Með einni dælu, og lienni máske lélegri
eða litt nýtri? Nei, ekkert dugir annað en
að qera húsin alveq þéfl. Sé það gert, þarf
ekki — eða, þá er ekki hægt að kenna sér
sjálfum eða öðrum um trassaskap á þessu
sviði — þó að illa fari. En vitanlega girðir
jjetta ekki fyrir allar hættur, sem opnir
hátar eru frekar undirorpnir en lokaðir,
og mun síðar á það atriði minst. Til þess
að benda á, live lítinn kostnað þetta — að
gera vélaliúsin þétt — hefir í för með sér,
skal ég levfa mér að skýra frá hvernig það
er framkvæmt í bát, sem hér er verið að
gera þessa umbót á, og sést þá um leið, að
svona vélarhús þrengir ekki meira fyrir í
hátnum en liin áður áminstu húsin.
Bæði þverskilrúmin — fyrir aftan og
framan vélina, sem nú eru alment gisnar
„fiskifjalir“ -— eru gerð vatnsþétt. Sitt
langskilrúmið hvorum megin vélarinnar;
langgskilrúm eru fekl þétt við þverskil-
rúm; ofan á undirlögin undir vélinni er
gerður pallur frá hvoru langskilrúmi og
út í súð hátsins, sömuleiðis vatnsfeldir við
súð og langskilrúm. Við þetta myndast 2
stíur, sín hvorum megin við vélarhúsið,
cn til ])ess að sjór sitji ekki í þeim, eru
gerð göt á þverskilrúm fvrir ofan pallana,
svo að sjórinn renni úr stíunum fram fyr-