Ægir - 01.08.1930, Blaðsíða 19

ÆGIR
185
Þorskur
gengur milli Grænlands og íslands.
Almenningi hér, fiskimönnum að minsta
kosti, mun kunnugt um það, að um
langt skeið, eða síðan 1904, hefir verið
merkt öðru hvoru hér við land all-margt
af þorski, í þeim tilgangi, að fá einhverj-
ar upplýsingar um göngur þessa fisks,
og þá líka um það, hvort hann mundi
fara héðan til annara landa. Merkingar
þessar hafa verið framkvæmdar af Dön-
um, eða að þeirra tilhlutun (á »Þór«),
eins og liður i samþjóða fiskirannsókn-
um þeim sem þeim var falið að gera
hér við land, þegar þessar rannsóknir
komust í framkvæmd (1903) og fram-
kvæmdastjóri þeirra hefir ávalt verið
Johannes Schmidt, prófessor, forstöðu-
maður Carlsbergs-rannsóknarstofunnar í
Kaupmannahöfn. Nokkur þúsund þorska
hafa verið merkt og allmargir þeirra
endurveiðst, en enginn fyrir utan íslenzk-
ar fiskileitir, eða við nágrannalöndin, svo
að menn viti.
Jafnframt þessu tóku Danir að merkja
þorsk við Grænland; fyrst sumarið 1924
og svo öðru hvoru síðan, alls nálega 2000
fiska, í sama augnamiði og hér við land,
°g hafa nokkurir þeirra endurveiðst.
Fyrstu árin veiddust þeir að eins í nánd
við staðina þar sem þeim var slept, en
það var SV-strönd Grænlands milli 60.
°g 65. breiddarstigs. En 23. marz 1927
gerðist sá merkisviðburður, að fiskur
weð merki, sem sett hafði verið á hann
við Sukkertoppen (65°) sumarið 1924,
veiddist á Köntunum í Faxaflóa á skip-
inu »NamdaI«, Skipstjóri Stefán Jóhanns-
son. En þar sem svo leið Iangur tími,
að ekki fengust fleiri merki frá Græn-
landi, þótti ekki rétt að birta neitt um
Það, því hugsanlegt var, að einhver mis-
gáningur værj um þetta. En í vetur og
vor er leið er tekinn af allur efi um það,
að þorskur frá Grænlandi liefir heimsótt
íslenzkar fiskileitir, þvi að fimm þorskar,
merktir við Grænland, einn 1928 og fjór-
ir 1929 hafa veiðst á íslenzkum skipum
við vestur- og Norðurland, á svæðinu
frá Barða að Gjögurtá, eins og Schmidt
hefir skýrt frá í síðasta (7.) tbl. Ægis
þ. á., bls. 165—66, og siðan bætst við
einn, merktur 1926 við Godthaab og
veiddur hér í Víkurál út af Patreksfirði
8. maí s. 1.
Mér er ekki kunnugt um, hve margir
fiskar voru merktir við Grænland 1929,
en þeir hafa varla verið yfir eitt þúsund,
af þeim hafa 4 veiðst hér, og sennilega
hafa fleiri merktir verið á terðinni, en
þeir sem veiddust. Ennfremur er senni-
legt, að eitthvað, ef til vill miklu fleira,
hafi verið með af ómerktum fiski vest-
an að, þvi að gera má ráð fyrir þvi, að
þeir þúsund fiskar eða hve margir þeir
nú voru, sem merktir voru 1929, hafi
að eins verið fæstir af þeim fiskum, sem
þar voru í sjónum. Það virðist því svo,
sem allmargt af fiski hafi farið milli
Grænlands og Islands, einhverntíma seint
á árinu 1929 eða snemma á árinu 1930,
og úr því þetta hefir gerst i þetta eða
þessi skifti, þá er liklegt, að það hafi
gerst eða gerist oftar og það jafnvel í
dálítið verulegum mæli, einkum í árum
eins og hinum síðustu, þegar hlýindi
voru óvenjumikil í sjónum, langt norð-
ur um höf og ís með minsta móti, þó
að ekkert sé reyndar enn auðið að segja
með vissu um það.
Schmidt getur þess til, að fiskur þessi
hafi gengið til hrygningar frá Grænlandi
til íslands, því að eftir stærðinni að dæma
hafa þeir allir getað verið æxlunarþrosk-
aðir, og má vel vera, að það hafi verið
erindi þeirra. En hvar hafa þeir þá ver-