Ægir - 01.05.1934, Blaðsíða 7
ÆGIR
113
hér einna lengst og er ekki aldauða enn.
Árið 1926 voru atvinnuhorfur þær, að
verzlun H. B. Stephensens & Co. hrundi,
og með henni útgerðar- og atvinnuhorfur.
Pá var ekki annað sýnna en að algert
atvinnuleysi vofði yfir þorpinu. En bjarg-
ráð Arnfirðinga voru ekki þrotin. Tvö
beztu skak-skipin voru keypt af íslands-
banka og gerð út nokkur næstu ár með
ágætum árangri. Yerzlunarfélag reis þá
upp og náði yfir allan fjörðinn. Ein-
stakir menn réðust þá í vélbáta-útgerð,
ýmist keyptu vélar í gömlu róðrarbátana
eða létu smíða nýja. Og svo ört óx þessi
trillu-floti, að 1929 munu hafa gengið
nær 40 bátar úr firðinum. Þetta kalla
ég að trúa á framfarir.
Margir lögðu þá allt sitt í þessar út-
gerðir og sumir lánsfé. Það fé situr nú
fast í eignum, sem ekki verða veðsettar
og trauðla seldar þó menn vildu losna
við þær, sem margir eru. Þess vegna
viljum við hafa skilyrði til að hagnýta
oss þessi nærtæku mið.
Nú eru nýir möguleikar að skapast
fyrir »trillurnar«. Hingað eru nú keyptir
tveir linu-gufubátar, og félögin sem eiga
þá, munu hafa hug á að hafa þá í för-
um til Englands að hausti komandi.
Enginn vafi er á því, að »trillurnar«
hefðu þá ærið að starfa, ef afli væri fyrir
hendi. Fái nú dragnótin að ganga ó-
hindruð yfir ýsumiðin, hvers er þá að
vænta fyrir þennan atvinnuveg? Og ég
vil í þessu sambandi hugga K. B. með
því, að þó að fjörðurinn yrði friðaður
nesjanna milli, þá er mikill hluti af kola-
og ýsu-miðunum fyrir utan þá línu, svo
að í raun og veru væri mikill minni
hluti þeirra friðaður. Dragnótin gæti allt
að einu sýnt yfirburði sina og komið
vitinu fyrir menn, ef þess verður auðið.
Höfundurinn segir í athugasemd sinni:
»En þess vegna sækja aðkomuskip þang-
að með veiðitæki þessi, að héraðsmenn
gera það ekki«. Jú, héraðsmenn sækja
mikið á þessar slóðir, þó ekki sé með
dragnót, þá með lóðum. Eg sagði í grein
minni, að ég teldi það verri leið fyrir
oss Arnfirðinga, að ráðast i stærri útgerð
til þess, að nolfæra þessi umræddu mið
með dragnót. Ég skal nú leiða nokkur
rök að þessu.
Flestir báta-eigendur hér við fjörðinn
eru fyrst og fremst bændur, sem aðeins
stunda róðra vor og haust (sbr. skýrslu
erindrekans í Vestfirðingafjórðungi sama
tbl. Ægis). Ef þeir verða að hætta þess-
um róðrum, myndu þeir blátt áfram,
sumir hverjir, ekki lifa af afrakstri búa
sinna. Þegar svo útgerðin bregst eins og
tvö undanfarin vor, þá er ástæða til að
afkoman sé rýr. Nei, þrátt fyrir allar
framfarirnar á voru landi, eiga þó róðr-
arnir á opnum bátum með haldfæri og
lóð, svo mikinn tilverurétt, að stjórnar-
völd verða að hlynna að þeim jafnt á
borði sem í orði. En bændurnir, sem
stunda róðra frá septemberlokum fram
á jólaföstu, þurfa þó í það minnsta að
geta byrjað útgerðina með von um afla,
en það geta þeir trauðla, ef þeir vita,
að dragnótin fær að skrapa botninn á
þessum litla bletti, sem þeir geta hag-
nýtt sér. Þetta er viðhorf mitt til drag-
nóta-málsins. Við vitum vel, að veiði-
tækið er gott (áður sagt), en við höfum
ekki tök á að hagnýta það, og þó svo
værí, þá mundi allur þorri manna hér
hafa þann drengskap, að viðurkenna rétt
smá-útgerðarinnar og nauðsyn friðlýs-
ingar fjarðarins nesja á milli.
Ég veit nú að grein mín hefur verið
meira töluð út frá brjósti vestfirzkra
sjómanna en mig óraði fyrir, þegar ég
reit hana. Svo að segja samtímis taka
Dýrfirðingar, Patreksfirðingar, Tálknfirð-
ingar höndum saman um »innilokunar-