Ægir - 01.10.1965, Blaðsíða 9

Æ G I R
275
þorra og kringdi um allt land, hann rak of-
an fyrir Reykjanesröst og um voga og
fyrir öll Suðurnes.
1625. Svellavetur. Þá var mikill fellir
víðast um ísland, dó allt kvikfé manna, er
ei hafði hey, færleikar átu veggi og velli,
hræ og hauga, stoðir og stokka. Kom ís á
góu og lá til alþingis.
1633. . . . Is kom á þorra og lá allan vet-
urinn og nærri fram á Jónsmessu, enginn
afli var neins staðar á ísnum. I annarri
viku þorra kom svo mikill snjór, að hesta
kaffennti á sléttum velli. Bæ fenti vestur
á ströndum, svo að ekki fannst fyrr en um
vorið, og var þar allt fólk inni andvana.
1692. Þá kól marga menn til dauða á
ýmsum stöðum, hross og sauðir frusu víða
til bana, t. d. í Lundareykjadal og í Bisk-
upstungum, álftir láu dauðar við sjávar-
víkur. . . . óvíða varð róið um veturinn
sakir ísa, og á páskum var nær enginn
fiskur fenginn syðra, . . .
1695. . . . Is rak um veturinn upp að
Norðurlandi og lá hann fram um þing, . . .
°g sunnudaginn fyrstan í sumri (14. apríl)
i'ak hann fyrir Reykjanes og Garð og inn
ú fiskileitin Seltirninga og að iokum að
Hvalseyjum og í Hítárós, fór hann inn á
hverja vík, . . . Að vestan kom ís fyrir
Látrabjarg, en norðanlands mátti ríða og
venna fyrir hvern fjörð um vorkrossmessu.
tsinn gekk sums staðar upp á land og varð
að setjá báta upp lengra en vandi var til.
Nyrðra sást eigi út yfir ísinn af hæstu
t j öllum, syðra sást út yfir hann og kaup-
skipin fyrir utan, sem hvergi komust að
landi, og eigi varð heldur komizt til þeirra
°§' komust menn í mikla þröng af siglinga-
leysinu, . . .
1696. Þessi vetur var fellingsvetur mik-
ill um allt land, . . . Varð þá hinn mesti
fellir á hestum og fé og liross drápust,
jafnvel þó þau hefðu nokkur jarðsnöp, . . .
þá var og um vorið fiskleysi og litlir hlut-
ji', en matbrestur til landsins, útigangs-
hestar átu stalla og stoðir, sem þeir náðu
tiþ hrís og staura, hár og tögl hver af öðr-
um, líka hár og eyru af þeim, sem dauðir
voru.
1697. . . . lá ís við land, kom á þorra
fyrir norðan og var þá hvít storka yfir
landi og sæ, svo selir gengu víða upp, þar
sem slétt var, og voru drepnir á landi, varð
og víða vart við birni á ísnum. Þessi vet-
ur var af mörgum kallaður vatnsleysu-
vetur, því vatn þraut fyrir frostum víða
um sveitir, höfðu margir af því þungar
þrautir. Þá var 11 vikna illviðri á Strönd-
um, svo fé gaf ei út á jörð, en 14 vikur
hafði þar jafnillt verið hið fyrra árið.
1699. Þá lagði Hvalfjörð . . . og sá eigi
heldur auðan sjó af Skaga á Akranesi, . . .
Þá var riðið inn á Vatnsleysuströnd, en
álftir og sjófuglar lágu í hrönnum við sjó-
inn frosnir til bana. . . .
1821. Hinn 7. apríl varð hvalveiðiskip
frá Gluckstad fast í ísnum á 68° norður-
breiddar og 2° vesturlengdar. Skipið
fannst mannlaust í mynni Seyðisfjarðar
á miðju sumri. (Skipshöfnin hafði bjarg-
að sér til Norðurlands á ísnum.)
1859. Skip, sem fór til Austurlands um
vorið, mætti hafís miðleiðis milli Færeyja
og Islands.
1882. Skip hitti hafísröndina á 6514°
norðurbreiddar og 9° 33' vesturlengdar.
Um árið 1888 segir, að í júníbyrjun hafi
rekís fyllt höfnina í Vestmannaeyjum og
hafi hann náð þangað, norðan og austan
um land, frá Látrabjargi.
1891. . . . í byrjun júnímánaðar sögðu
selfangarar samfasta ísrönd frá Jan May-
en til Langaness.
Af því, sem hér hefur verið stiklað á, má
nokkuð ráða, hvernig hafísinn hefur ver-
ið hér við land og hvaða áhrif hann hefur
haft. I þessum útdrætti ber mest á vissum
tímabilum, en þau hafa verið valin hér
vegna þess að þau gefa fjölbreyttari mynd
af því, sem einnig hefur skeð á öðrum
tímabilum, og er þó langt frá því að öll
atriði séu dregin fram.
Þorvaldur Thoroddsen tekur það fram
að annálar fyrri alda séu mjög óglöggi