Ægir - 15.02.1975, Blaðsíða 8

Hans G. Andersen:
Landgrunnið
Ræða flutt í 2. nefnd 30. júlí á
Hafréttarráðstefnunni í Caracas 1974
Herra formaður.
Þar sem landgrunnsmál eru nú hér til um-
ræðu vil ég minnast þess að þegar árið 1948
voru sett lög á íslandi þess efnis að allt land-
grunnssvæðið væri ein efnahagsleg heild, sem
ætti að vera undir yfirráðum íslendinga. Rík-
isstjórn Islands hefur leitast við að fram-
kvæma þessa meginstefnu smá saman síðan
1948. Eins og vinur minn, háttvirtur fulltrúi
Trinidad og Tobago, sagði í gær hér í nefnd-
inni, lýsir náttúran sér með undursamlegum
hætti. Eftir því sem best er vitað eru engin
náttúruauðæfi í landgrunninu við ísland.
Hinsvegar skapar landgrunnið afar hentugt
umhverfi fyrir hrygningarstöðvar og uppeld-
issvæði fyrir nytjafiska, sem halda sig að
mestu á landgrunnssvæðinu og er jafnframt
þýðingarmikið forðabúr fæðu fyrir þessa fisk-
stofna.
Oft hefur verið á það bent, og verið stað-
fest margsinnis af Allsherjarþingi Sameinuðu
þjóðanna, að hin ýmsu atriði hafréttarins séu
í nánum tengslum og að nauðsynlegt sé að
fjalla um þau öll samtímis. Þetta sjónarmið
er auðvitað öllum nefndarmönnum hér ljóst.
Með hliðsjón af þessu vil ég nú segja nokk-
ur orð um tillögu þá sem flutt er á þingskjali
62/L.4 og sendinefnd íslands er meðflutnings-
aðili að.
í yfirlitsræðu íslensku sendinefndarinnar á
Allsherjarfundi hinn 8. júlí 1974 eru taldir
þeir þættir, sem við álítum nauðsynlega ef
takast á að finna heildarlausn á þessari ráð-
stefnu. Ráðstefnan hefur nú notað meir en
helminginn af þeim tíma sem henni er ætlaður
að þessu sinni. Nauðsyn ber nú til þess að
einbeita athyglinni að grundvallaratriðum til
að tryggja það, að áþreifanlegur árangur verði
áður en þessum fundum lýkur.
Sendinefnd íslands hefur haft samráð við
aðrar sendinefndir og það er álit okkar, að
grundvallaratriði þeirrar tillögu, sem nú er
hér til umræðu gætu leitt hugann að höfuð-
sjónarmiðum, sem ættu að auðvelda umræður
á jákvæðan hátt og skapa grundvöll fyrir al-
mennu samkomulagi.
Grundvallaratriði tillögunnar eru, í fyrsta
lagi, landhelgi allt að 12 mílum frá viðeigandi
grunnlínum og sérreglum um eyjaklasa, í
öðru lagi efnahagslögsaga allt að 200 mílum
þar sem gert er ráð fyrir sanngjörnum rétt-
indum landluktra þróunarríkja og þróunar-
ríkja sem eru landfræðilega miður sett og í
þriðja lagi réttindi strandríkisins yfir fram-
lengingu landsvæðisins þar sem hún nær
lengra en 200 mílur, og er þá gert ráð fyrir
að nánari afmörkun í því efni yrði rædd síð-
ar.
Að okkar áliti eru aðalatriði heildarlausnar
þau sem nú voru talin. Að sjálfsögðu yrði að
bæta við greinum varðandi önnur atriði smám
saman svo sem greinum um siglingar innan
landhelgi, umferð um sund, mengun sjávar,
vísindalegar rannsóknir. verndun og hagnýt-
ingu fiskstofna o. s. frv. Um öll þessi at-
riði er nú fjallað í nefnd. En eins og ég
sagði áðan er tími sannarlega kominn til þess
að leggja grundvöllinn og beina athyglinni að
helstu atriðunum. í því skyni er tillaga þessi
lögð fram og sendinefnd íslands vonar að
42 — Æ GIR