Ægir - 01.03.1983, Blaðsíða 11

- + sí e8urinn iq#7 .. O
sjávarútvegurinn 1982 + sjávarútvegurinn 1982 + sjávarútvegurinn 1982 + sjávarútvegurinn + sjávarútvegurinn 1982 + sjávarútvegurinn 1982
siávarútveeurinn 1982 + siávarútveeu
Þorsteinn Gíslason, fiskimálastjóri:
Við áramót
Aldrei hafa aflatölur
breyst jafnmikið og milli
áranna 1981 og 1982.
Alls veiddust 784 þús.
lestir á árinu á móti 1.435
þús. lestum árið 1981 og
1.508 þús. lestum árið
1980.
Þessu veldur að mestu
loðnuveiðin, því loðnu-
aflinn s.l. ár var aðeins
13 þús. lestir á móti 641
þús. lestum árið 1981 og 760 þús. lestum 1980.
Það er allfróðlegt að rifja upp þróun i veiðum
helstu tegunda botnfiska og heildaraflans s.l. 10 ár
og er það gert í töflu 1.
Sú spurning vaknar hvort of seint hafi verið
gripið í taumana með virkum
stjórnunaraðgerðum til að
minnka álagið á þorskstofnin
með kvótasetningu og að
beina sérstaklega togurum í
stofna sem taldir voru van-
nýttir. Þessari spurningu
svara að hluta aflabrögð
næstu mánaða. En það sem
þyngst vegur í svarinu verður
að sjálfsögðu náttúran sjálf,
þ.e. þau skilyrði sem hún býr
hverjum stofni til vaxtar og
viðgangs. Það sýnir og sannar
sagan okkur með sveiflum í
hinum ýmsu fiskstofnum og
ekki hvað sist hvað varðar
þorskinn. * Bráðabirgðatölur.
Ástand loðnustofnsins olli miklum vonbrigðu'j1
árið 1981. S.l. ár urðu vonbrigðin ennþá me>j!'
Samningar tókust á árinu um loðnuveiðar mih' ls
lendinga, Norðmanna og EBE aðila um skynsa111,
lega nýtingu stofnsins, eftir að reynt hafði verið
þrjú ár að fá bandalagið til að fallast á ákvör
unarrétt okkar til að ákveða hámarksafla á ut
breiðslusvæði íslensku loðnunnar á sama hátt og
Norðmenn hafa gert, svo og um skiptingu á ha
marksafla.
í viðræðunum s.l. sumar settu fulltrúar
fram þá kröfu að loðnuveiðar yrðu bannaðar fr£!
júlí 1982 til jafnlengdar 1983. Þessari kröfu mó1
mæltu fulltrúar okkar á þeirri forsendu að ásta11
stofnsins að loknum rannsóknarleiðangri íslen
inga og Norðmanna í okt. s.l. yrði að skera úr UIlt
þetta atriði.
Eftir mikið þjark náðist samkomulag um ^
banna loðnuveiðar fram í nóvember og alveg á ver
tíðinni, ef hrygningarstofn loðnunnar reynm
minni en 400 þús. lestir. Aftur á móti ef Islen
ingar fengju að veiða s.l. haust eða í vetur var san1
ið um að EBE skip fengju að veiða kolmunna V1
ísland og Jan Mayen næsta sumar. í staðin1)
fengju íslendingar leyfi til að veiða kolmunna
miðum EBE.
Tafla 1.
Heildarafli eftir helstu tegunduin (þús.lestir)
eptjr ^nn voru ánægðir að ná loksins samningum
að h ^118- ^ðf' nn liefur það aftur á móti gerst
þús r.y8ningarstofn loðnunnar er ekki nema 220
bað v6Stlr að ððmi fiskifræðinga. Þess vegna er
á haA e^Ur slcaði ekki tókst né látið e.t.v. reyna
Urn , ,tli hlítar að fá leyfi til veiða á nokkrum tug-
ef h US *eSta af loðnu °2 kolmunna til manneldis,
þettr^®n’nSarst°fninn næði ekki 400 þús. lestum.
efði haldið við mörkuðum og létt undir
vin 8| ttUm vanda þeirra sem byggja á veiðum og
bejtaS ,U *°ðnu til manneldis, og fyrir vikið verða að
st0fn °unubátum sínum meira í ofveiddan þorsk-
i°ðn :loðlluf,resturinn er alvarlegt mál, t.d. nam
ia Ualinn tim einum fjórða heildarverðmætis
Ef , SfÍSkafla árið 1978'
arafl U’ð er a töflu 1 sem sýnir botnfisk- og heild-
n£estb Seinasta aratug kemur í ljós að árið 1982 er
veldu 6St *- sögunni itvað botnfiskafla snertir og
karfQr ^vi að sjálfsögðu aukinn ýsu-, ufsa-,
1979 UÍn ’. k^rfustofninn hefur farið vaxandi frá
^ð að^ Veiclclust lf5 t>us- iestir a árinu 1982. Má
hefUr sjalfsögðu rekja til þess að frá miðju því ári
jöfnu V6rið greidd 25°7o verðuppbót úr verð-
^rna^h^^1^ ^fj^tryggingasjóðs. Hætt er við að
ingar afl sðlcnin orðið of mikil, því fiskifræð-
verið 'TæltU með Þus' lesta veiði. Því hefur
aramót Veðið að iækka þessa uppbót um 10% við
1(os
1982 * 1981 1980 J/' % 1977 1976 1975 1974 1973
% % % |3l9 7 % % % % %
Þorskur ... 382,0 48,7 460,6 32,1 428,3 28,3 !»•; 2-f 20,5 2,6 329,7 24,1 284,0 29,0 265,8 26,9 241,1 25,6 236,6 26,2
Ýsa . .. 66,8 8,5 61,0 4,2 47,9 3,2 3,8 35,4 2,6 34,9 3,6 36,7 3,7 34,4 4,6 34,6 3,8
Ufsi ... 65,1 8,3 54,9 3,8 52,4 3,5 2,1 47,0 3,4 56,8 5,8 61,4 6,2 65,2 6,9 56,6 6,3
Karfi ... 115,0 14,7 93,3 6,9 69,9 4,6 62,3 0,7 28,2 2,1 41,4 4,2 38,3 3,9 37,6 4,0 28,6 3,2
Steinbítur 8,3 1,1 8,2 0,5 8,5 0,6 >0’3 111: 1,1 10,4 0,8 11,1 1,1 11,0 1,1 12,0 1,4 10,6 1,2
Flatfiskur ... 35,9 4,6 20,4 1,4 34,3 2,3 23,1 |+-+í 0,9 17,2 1,2 8,6 0,9 6,9 0,7 8,0 0,8 7,6 0,9
Annað ... 15,7 2,0 17,0 1,1 17,2 1,1 12^ 477j$~- ~~30^~ 11,3 0,8 11,6 1,2 8,4 0,8 9,9 1,1 15,2 1,7
Botnfiskur alls .... ... 688,8 87,9 715,4 49,9 658,5 43,7 S667 479,2 35,0 448,4 45,8 428,5 43,4 408,2 43,4 389,8 43,2
Loðna ... 13,2 1,7 640,6 44,6 759,5 50,4 »•; 61,9 2,4 812,7 59,4 458,8 46,9 501,1 50,7 462,2 49,1 441,5 48,9
Sild ... 56,0 7,1 39,5 2,7 53,3 3,5 45,1 í’* 0,1 28,9 2,1 30,0 3,1 33,4 3,4 40,5 4,3 43,6 4,8
Humar 2,6 0,3 2,5 0,2 2,4 0,2 i’o 8 7 0,5 2,7 0,2 2,9 0,3 2,4 0,2 2,0 0,2 2,8 0,3
Rækja 9,2 1,2 8,1 0,5 10,0 0,7 ft-i 0,5 7,1 0,5 6,8 0,7 4,9 0,5 6,5 0,7 7,3 0,8
Hörpudiskur ... 11,5 1,5 10,2 0,7 9,1 0,6 7,® LO1 4,4 4,4 0,3 3,7 0,4 2,8 0,3 2,9 0,3 4,8 0,5
Annað 2,5 0,3 18,3 1,3 15,3 1,0 36+^ “2,1 100 jj,8 2,5 28,0 2,8 15,4 1,6 18,9 2,0 12,3 1,4
Heildarafli ... 783,8 100 1.434,6 100 1.508,1 100 1.640,7 >■368,8 100 978,6 100 988,5 100 941,2 100 902,2 100
Bæði á grunn- og djúpslóð voru rækjuveiðar
með svipuðu sniði og undanfarin ár, nema á
Dohrnbankasvæðinu, sem lítt var sótt í s.l. sumar.
Það er blóðugt að þurfa að horfa á aðrar þjóðir
mokveiða verðmætustu rækjuna í augsýn skammt
vestan við miðlínu íslands og Grænlands. Væri því
verðugt verkefni í framtíðinni að leita eftir
sveigjanleika á miðlínu við Grænlendinga. Erfitt er
að trúa að við eigum ekki víðar möguleika á stórri
rækju en á þessum takmarkaða bletti. Þess vegna
má ekki dragast lengur að djúpkantar miðanna
verði betur kannaðir og það af þeim sem náð hafa
bestum tökum á þeirri veiðitækni sem til þarf.
Síldveiðarnar voru með nokkuð öðrum hætti en
áður. Vegna loðnuveiðibanns var ákveðið að veita
loðnubátunum leyfi til síldveiða. Til að auka afla-
möguleika skipa var valin sú leið að leyfa helming
hringnótabátanna veiðar og hinum helmingnum á
næsta ári. Aftur á móti óskuðu eigendur rekneta-
báta eftir að fá að stunda veiðarnar án skiptingar.
Miðað við viðbrögð manna má ætla að þessi
ákvörðun hafi tekist allvel a.m.k. er varðar nóta-
bátana. Nótaveiði var leyfð frá 20. sept. 76 skip
fengu leyfi til að veiða 450 lestir hvert. Reknet voru
leyfð frá 15. sept. 54 skip (stærri en 50 brl.) fengu
leyfi til að veiða 450 lestir hvert. Lagnet voru leyfð
frá 10. ágúst og fengu 236 bátar leyfi til að veiða
samtals 1.500 lestir.
Á árinu hófst útgerð
tveggja verksmiðju-
skipa þ.e. ,,Örvars“ og
,,Eldborgar“. Lofar ár-
angur beggja góðu, og
greinilega skiptir þar
sköpum hve fáum
höndum tekst að koma
fersku hráefni í afurð á
skömmum tíma.
Árangur útgerðar
,,Örvars“ vekur um-
hugsun um hvort
aðstaðan við móttöku
og vinnslu fisks í landi
hafi dregist aftur úr
114 — ÆGIR
ÆGIR — 115