Ægir - 01.05.1983, Blaðsíða 22

Svœði VI—Norðurland-eystra—Ólafsfjörður/Þórshöfn:
Stærðarfl. Fjöldi Brúttól. Meðal- Meðal-
brl. aldur
Undir 12 brl. 57 458 8.0 16.1
13—25 — 13 254 19.5 15.3
26—50 — 22 773 35.1 10.5
51 — 100 — 13 872 67.1 22.4
101—150 — 5 715 143.0 17.4
151—200 — 3 517 172.3 20.0
201—250 — 1 210 210.0 15.0
251—300 — 2 562 281.0 16.5
> 300 — 2 805 402.5 15.0
Skutt. < 500 — 14 5.718 408.4 7.5
Skutt. > 500 — 4 3.444 861.0 10.5
Hvalskip 0 0 0.0 0.0
Samtals 136 14.328 105.4 14.8
Svceði VII—A usturland—Bakkafjörður/Hornafjörður:
Stærðarfl. Fjöldi Brúttól. Meðal- Meðal-
brl. aldur
Undir 12 brl. 26 232 8.9 15.2
13—25 — 5 80 16.0 13.2
26—50 — 0 0 0.0 o.o
51 — 100 — 10 821 82.1 21-8
101 — 150 — 15 1.783 118.9 11-5
151—200 — 2 335 167.5 16.0
201—250 — 5 1.108 221.6 16.4
251—300 — 3 815 271.7 16T7
> 300 — 4 2.023 505.8 ll.o
Skutt. < 500 — 13 5.359 412.2 ■ 7.3
Skutt. > 500 — 2 1.529 764.5 23.0
Hvalskip 0 0 0.0 o.o
Samtals 85 14.085 165.7 14.1
r
Islenzkir sjávarhættir II
Framhald af bls. 271
tímamörk þeirra. Enn er þó talað um vetrar-, vor-
og haustvertíð og munu þá flestir hafa í huga þann
tima er þessar vertíðar tíðkuðust á Suðurnesjum.
Lúðvík Kristjánsson lýsir hinum fornu vertíðum,
lýsir timamörkum þeirra, en þau voru ekki hin
sömu alls staðar á landinu, segir frá lögum og regl-
um um vertíðir, lýsir vertíðarróðrum frá hinum
ýmsu verstöðvum og þannig mætti lengi telja.
Verstöðvar voru á vertíðum nýttar af mörgum
öðrum en þeim, sem þar áttu land og bú. Á vetrar-
vertíð reru menn víða að af landinu frá verstöðv-
unum á Suðurnesjum og Snæfellsnesi. Margir
þeirra, einkum Norðlendingar, áttu yfir langan veg
að fara. Verferðir voru oft hin mesta mannraun.
Vermennirnir fóru fótgangandi yfir fjöll og firn-
indi, margar dagleiðir og báru flestir þungar byrð-
ar heiman og heim. í aldanna rás urðu til ákveðnar
ferðaleiðir vermanna, verleiðirnar. Þeim er hér ná-
kvæmlega lýst og kort dregið upp er sýnir allar
helstu verleiðir, auk þess sem margvíslegan fróð-
leik er að finna um verferðirnar sem slíkar, hvar
menn söfnuðust saman, hvernig þeir höguðu ferð
sinni, hvar þeir gistu og hvað þeir guldu fyrir
o.s.frv.
Og enn er ógetið stærsta kafla bókarinnar.
Flann heitir íslenzki árabáturinn og er saga ára-
bátsins allt frá landnámstið og fram undir vora
daga. í þessum kafla segir höfundur frá því hvern-
ig árabáturinn íslenski hefur þróast í gegnum ald-
irnar, lýsir óliku smiðalagi á hinum ýmsu timum í
ólíkum landsfjórðungum, lýsir stærð, seglabún-
aði, efnivið sem notaður var til bátasmíði, og bún-
aði bátanna og mörgu fleiru. Þessum kafla fylgi3
margar smíðateikningar af árabátum og auk þess
uppdrættir og teikningar af ýmsum hlutum bát-
anna og fylgihlutum þeirra.
Hér hefur nú efni 2. bindis íslenzkra sjávarhátta
verið rakið í mjög stórum dráttum. Margs er enn
ógetið og seint verður efni þessa mikla rits að fulln
tæmt, enda er þetta ein af þeim bókum, sem seint
eða aldrei verður fulllesin. Menn finna hér alltaf
nýjan fróðleik. Eins atriðis enn má þó ekki láta
ógetið og það er hve mikil gullnáma gamalla orða
og heita bókin er. Lúðvík hefur lagt sig fram ulT1
að nota sem mest og best upprunaleg heiti og orð>
sem nú eru mörg hver löngu fallin í gleymsku, hafu
horfið um leið og þeir atvinnuhættir, sem þaU
tengdust. Hér skulu nefnd aðeins örfá dæmi: lyng'
steinsbítur, skiplag, hallloka, útgerðarsmjör, f°r'
mannsrif. Þeim fer víst óðum fækkandi sem
þekkja þessi orð úr daglegu máli.
íslenzkir sjávarhættir og samning þeirra er
menningarsögulegt afrek, sem íslendingar hljóta
að vera stoltir af. Um það þarf ekki að hafa fle'rl
orð, en þess eins skal getið að lokum, að svo vel seiu
höfundurinn hefur unnið sitt starf hefur útgef"
andinn ekki heldur látið sinn hlut liggja í skut-
Bókin er stórglæsileg að öllum frágangi. Hún er
prýdd mörgum ágætum Ijósmyndum, kort eru öll
einkar skýr og læsileg og teikningar eru svo ve’
gerðar að hver leikmaður hefur þeirra fullt gagu-
Jón Þ. ÞÓt-
238 — ÆGIR