Ægir - 01.09.1991, Síða 30

474
ÆGIR
9/9'
áætlanir eru flestum betur kunnar
en sú stefna sem kemur fram (
þeim málsgreinum sem birtar voru
framar í greininni.
Peir liðir sem raktir voru hér á
undan eru flestir þess eðlis að
aðilar í sjávarútvegi munu taka
undir þá sem æskileg markmið
sem beri að stefna að. Einnig eru
flestir sammála um að vart sé rétt-
lætanlegt að verja opinberu fé til
að draga úr áhrifum yfirvofandi
tekjusamdráttar í sjávarútvegi. Hitt
hlýtur þó að vera eðlilegt að við-
unandi ytri aðstæður rekstrar séu
fyrir hendi. Raungengi verður að
nást niður með einum eða öðrum
hætti. Þeim til huggunar, sem
æskja stórrar gjaldþrotahrinu í
sjávarútvegi, er rétt að segja að
sjávarútvegsfyrirtækjum sem eru í
mestum erfiðleikum í dag verður
ekki bjargað með lækkun raun-
gengis, hvort sem sú lækkun er
fengin fram með gengislækkun
krónunnar eða með verðhjöðnun.
Þar er það skuldastaða fyrirtækj-
anna sem ræður úrslitum. Við
núverandi raunvexti þurfa stjórn-
endur mjög skuldsettra fyrirtækja
að gera kraftaverk til að fá svo
mikið út úr rekstrinum að hann
standi undir fjármagnskostnaði.
Varðandi annað atriði sem
kemur fram í lið 1) um sjávarút-
vegsmál, að nást þurfi fram hag-
ræðing í sjávarútvegi með samein-
ingu og samruna fyrirtækja, þá er
rétt að staldra aðeins við. Það er
alls ekki í verkahring hins opin-
bera að sameina fyrirtæki, hvorki í
sjávarútvegi né annars staðar utan
opinbera geirans. Hagræðingin á
að vera sjálfsprottin og vegna sam-
keppnisskilyrða. Hvorki Byggða-
stofnun né aðrar opinberar stofn-
anir eru færari en heimamenn á
hverjum stað til að ákvarða
hvernig best er að ná fram hag-
ræðingu í rekstri. Auk þess er ekk-
ert það lögmál til sem segir að
stórum fyrirtækjum þurfi endilega
að ganga betur en hinum minni.
Við atriði sem kemur fram í lið
2), þar sem útgerðarmenn eru
hvattir til þess að nýta sér laga-
heimildir til sameiningar aflamarks,
er einnig rétt að gera athugasemd.
Það gengur ekki að grafa í öðru
orðinu undan trausti á varanleika
fiskveiðistjórnarlaganna og í hinu
orðinu að hvetja menn til að
ganga út frá því að lögin séu var-
anleg. Fyrr en seinna verður
Línurit 4
Vísitala viöskiptakjara
1973-1990 (1973 = 100)
Vísitala
Heimild: Þjóöhagsstofnun
Alþingi að taka af skarið og tryggkj
sjávarútveginum umhverfi sem
varanlegra en vindurinn sem ble5
gær. Og enn skal varað við a
vera með miklar breytingar 1
skattheimtu af sjávarútvegi frá ar|
til árs. Nú á skv. fjárlagafrurnvarP
1992 að heimta nýja skatta af sÍaV^
arútvegi, 40 milljónir til veiðiet'ir
lits, 525 milljónir til ^a
rannsóknastofnunar og os.
greinda upphæð til Ríkismats sia'
arafurða. Sértekjur stofnana rj
ins sem fyrirtæki eru skylduð ti a^
greiða og geta ekki með n°k_
hætti vikist undan verða ekki s ^
greind sem annað en skattar. •
ef fyrirtæki eru skylduð til a
greiða fyrir heilbrigðisvottor ^
Ríkismats sjávarafurða, Þa a
engan veginn hægt að skilgrel
það sem aðgerð til að auka kos
aðarvitund stjórnenda fyrirtae I
Ef gera má svo ráð fyrir að Þe
skattheimta taki árvissum hre
ingurn, þá þarf ekki að n U^t.
meira um hagræðingu í sjava ,
vegi. Sú hagræðing niun te aS
hnignun atvinnugreinarinnar
versnandi lífskjara íslensku Þl° |
arinnar. Ákvarða á skattstofna ^
lengri tíma og nauðsynlegt er
skilgreina betur skattareglur
eignfærslu og viðskipti með a
mark. uví
Rétt er að vekja athygl' ‘ u
hve nýr skattstofn, sem felst'
aflamarks Hagræðingasjóðs g^ ^
breytilegar tekjur frá ári til ar5 -v.
línuriti 2 var sýnd verðþróun 5
arafurða, af línuriti 4 geta. (a.
endur svo séð þróun viðs '
kjara yfir lengra tímabil- ^
V6.rkið-
leikur
skiptakjörunum --------
sjávarafurða stærsta hlotv®
Þarna sést að mun meiri stc|
leiki er nú á viðskiptakjörum g|
arinnar en fyrr á árurn- L°v,erði
sýnd þróun aflatekna á föstu ^
frá 1973 á línuriti 5. A . uVerð
stærðum ræðst að mestu ieig ^
aflamarks; raungengi, vestLjr"
sjávarafurða erlendis, raunv