Ægir - 01.12.1992, Síða 34
642
ÆGIR
12/92
Þórólfur Antonsson, Guðni Guðbergsson og Sigurður Guðjónsson:
Athugasemdir við greinina
„Um nýliðun þorsks“
í 9. tbl. Ægis 1992
Tilefni þessara skrifa eru þau að
það birtist svargrein (Um nýliðun
þorsks) frá Gunnari Stefánssyni og
Birni Steinarssyni í 9. tölublaði
Ægis við grein okkar „Sveiflur í
veiði og nýliðun fiskstofna" í hefti
Ægis þar á undan (8/92). Ekki er
það ætlun okkar að standa í rit-
deilum, en svo er að okkur vegið
að þessu sinni að svara þurfti. Við
bendum lesendum á að hafa báð-
ar ofannefndar greinar sér við hlið
þegar þessar athugasemdir eru
skoðaðar og veita því eftirtekt að
grein okkar fjallar um 9 fiskstofna,
en ekki þara þorsk.
I fyrsta lagi er andi svargreinar
Gunnars og Björns hrokafullur og
reyna þeir aó sýna fram á að við
séum ekki hæfir til að fjalla um
fiskifræðileg málefni, sérstaklega
ekki hvað viðkemur sjávarfiskum.
Einnig að við gefum okkur niður-
stöður fyrirfram og tökum aðeins
tölur sem okkur henta. Eitthvað er
brogað við málstað þeirra sem
þessa leið þurfa að fara. Verður
ekki meira um það sagt, það
dæmir sig sjálft.
Augljósar rangfærslur eru í svar-
greininni. Út í gegn byggist gagn-
rýni þeirra á því að við „notum
vanhæfan mælikvarða á nýliðun".
Hvernig var hægt að lesa það út
úr grein okkar að við séum að
tala um nýliðun þegar við erum
að fjalla um sameiginlegar sveifl-
ur í fiskistofnum út frá veiðigögn-
um. I aðferðakafla, niðurstöðum
og myndatexta er það skýrt tekið
fram að um veiðitölur sé að ræða.
bar með er sýnt að mest af gagn-
rýni þeirra er marklaus. Síðan,
þegar við fjöllum um nýliðun í
síðari hluta greinar okkar, eru ný-
liðunartölurnar teknar beint upp
úr fjölriti Hafrannsóknastofnunar
nr. 25. Við höfðum trú á því að
þær væru réttar og það er jafn-
framt eini hluti greinar okkar sem
fjallar um nýliðun. (í raun er skil-
greining þeirra Gunnars og Björns
á nýliðun sértæk þegar talað er
um 3 ára nýliða, í stað almennu
skilgreiningarinnar sem eru nýlið-
ar á fyrsta ári.)
I undirkaflanum „Ranghug-
myndir" í svargreininni segir: „I
fyrsta lagi gefa þeir félagar sér
sem forsendu að stærð hrygning-
arstofnsins skipti ekki máli." Við
gefum okkur það hvergi sem
gefna forsendu heldur er ályktað
út frá nióurstöðum í greininni að
þær bendi til að hrygningarstofn
skipti ekki höfuðmáli.
Svo segir í grein þeirra: „Jafnvel
þótt þeir félagar hefðu beitt rétt-
um reikniaðferðum, þ.e. notað
betri mælikvarða á nýliðun, og
jafnvel þótt þeir hefðu ekki fundið
neitt samband við hrygningar-
stofninn (þeir reyndu það ekki) þá
er ekki hægt að draga þær álykt-
anir sem þeir draga í grein sinn."
Hér er enn kornin þessi kórvilla
um nýliðun.
Ennfremur stendur það að við
höfum ekki notað mælingar nema
til 1986 okkur til þæginda. Raun-
ar notum við nýliðunartölur til og
með 1987, laxveiðitölur til 1991
og þorskveiðitölur til 1989 sem
glöggt má lesa. Nýliðunartölurnar
ná ekki lengra af þeirri einföldu
ástæðu að í fjölriti Hafrannsókna-
stofnunar nr. 25 eru nýliðunartöl-
ur áætlaðar eftir það. Mat á nýlið-
un þorsks eru allar fengnar úr fjöl-
ritinu og eru því alls ekki okkar,
eins og að er látið liggja.
Miðhluti svargreinar þeirra
Gunnars og Björns er það sem
flokkast gæti undir efnislega
gagnrýni. hað er hverjum manni
hollt að fá slíka gagnrýni og þökk-
um við fyrir þann hluta. Ekki er
þar með sagt að við séum sam-
mála allri þeirri umfjöllun.
Með myndum 1-9 er verið aó
sýna fram á að gott samhengi sé í
mati á árgöngum, allt frá seióa-
mælingu (0+) upp í 4 ára þorsk.
Að vísu vantar lýsingu á aðferð-
um við þessa greiningu, en þó má
lesa að vísitölurnar eru mældar í
„togararallinu" og fyrir síðustu
árin hafa vísitölurnar verið notað-
ar til að meta nýliðunina, en ar-
gangar fyrir 1987 eru metnir með
bakreikningum. Ekki vitum við
betur en að togararallið hafi byrj-
að 1985 og bakreikningar ná að-
eins til 1987. Því eigum við erfitt
með að skilja hvernig eru til visi-
tölur fram til 1985. Einnig er bent
á að vísitölurnar séu notaðar til
að meta nýliðun eftir 1987 og á