Tímarit lögfræðinga - 01.12.1985, Síða 52

Málinu var áfrýjað til Hæstaréttar þar sem áfrýjandi krafðist aðal-
lega sýknu en til vara að kröfur stefnda yrðu lækkaðar. Stefndi krafðist
staðfestingar héraðsdóms.
Niðurstaða Hæstaréttar var sú að staðfesta hinn áfrýjaða dóm með
vísan til forsendna hans, með þeirri athugasemd að ekki yrði talið að
til frádráttar launakröfu stefnda í málinu ættu að koma þær launa-
greiðslur sem hann fékk frá Reykjavíkurborg meðan hann var óvinnu-
fær vegna slyss þess er í málinu greindi.
Niðurstaða þessa dóms er afar mikilvæg launafólki þar sem æ algeng-
ara er að það starfi hjá fleiri en einum vinnuveitanda. Hingað til hefur
réttaróvissa ríkt, þegar slys hafa orðið við vinnu, og öðrum atvinnu-
rekendum ekki verið talið skylt að greiða laun vegna slysa sem verða
við vinnu annars staðar.
Að mínu mati skýra ummæli héraðsdómara mætavel þann rétt sem 5.
gr. 1. 19/1979 kveður á um og tengsl hennar við 4. gr. laganna. Hér
eiga ekki við hefðbundnar bótareglur, heldur verður að líta á tilui'ð
laganna og það að þau voru sett til að bæta að hluta áorðna kj araskerð-
ingu. Réttur til launa í sjúkdóms- og slysatilvikum er hluti af kjörum
launafólks, sjálfstæður réttur sem það ávinnur sér með tryggð við at-
vinnurekanda og launafólk hefur fórnað launahækkunum fyrir. Það
eitt kann að skipta máli, þegar sjúkdómar eða slys verða, hvort um verð-
ur kennt ásetningi eða gáleysi launamanns sjálfs, og hlýtur þá að verða
að miða við hefðbundna skýringu á hugtökunum ásetningi og gáleysi,
en ekki hver orsök veikindanna er eða hvar launþegi hefur orðið fyrir
slysi. 5. gr. laga 19/1979 verður skýrð sjálfstætt og réttur sem laun-
þegi kann að eiga gagnvart 3ja aðila á grundvelli 4. gr. laganna hefur
ekki áhrif þar á.
Með lögum þessum má segja að áhætta atvinnurekenda hafi aukist
því að erfitt er að spá um það hve þungt þessar skyldur vega
í launatengdum gjöldum fyrirtækjanna. Stefnt hefur verið að
því að gera þessi atriði tryggingartæk og var sérstaklega samið um það
í heildai'kjarasamningum ASl og VSÍ 21. febrúar 1984 að á samnings-
tímabilinu myndu aðilai' vinna að endurskoðun samningsákvæða um
launagi'eiðslui' í veikinda- og slysaforföllum með það að markmiði að
gera veikindaréttarákvæði tryggingartæk. Þessi endurskoðun stendur
nú fyrir dyrum.
258