Ægir - 01.01.1995, Side 15

menn fara auðvitað í illa launað skips-
rúm frekar en ekkert."
Alræöisvald á hentifánaskipum
Þau kjör sem sjómenn á hentifána-
skipum búa við hafa veríð nokkuð í um-
rœðunni. Verður það mái uppi á borð-
inu í samningaviðrœðum?
„Sennilega ekki með beinum hætti
en Sjómannasambandið mun beita sér
í því máli sérstaklega. Það er auðvitað
algjörlega óþolandi að skip sem eru
gerð út héðan bjóði mönnum þau kjör
sem þar tíðkast. Ég hef séð þessi plögg
sem menn skrifa undir og þetta er fyrir
neðan allar hellur. Menn gangast und-
ir alræðisvald skipstjóra og útgerðar
sem mega láta þá vinna hvað sem er.
Veikinda- og slysaréttur er skertur og
hægt að taka öll réttindi af mönnum
eftir geðþótta því menn eru ráðnir til
einnar veiðiferðar í senn."
Með auknum úthafsveiðum hefur
álag sem fylgir löngum útivistum verið
til umrœðu. Hvernig er hœgt að rnœta
þeim vanda?
„í þeim samningi sem felldur var
voru ákvæði um lengra hafnarfrí á
frystiskipum. Þetta er þekkt vandamál
og allir hafa heyrt ýmsar ófagrar sögur.
Þessu er helst að mæta með betri að-
búnaði um borð og svo þurfa tekjurnar
að vera þannig að menn geti tekið sér
frí reglulega.
Á mörgum þeirra skipa sem reyndu
við Smuguveiðar var aðbúnaður ekki
fullnægjandi. Þá á ég við eldri ísfisk-
togara og hentifánaskipin."
Fara sjómenn í annað verkfall á
þessu ári?
„Mér finnst erfitt að spá en ég held
ab þeir geri það til að ná fram samn-
ingum. Mér finnst ótrúlegt að nýir
samningar takist án verkfalla."
Á þessum launum lifir enginn
Ef við snúum okkur að landverka-
fóiki, sem einnig hefur lausa samninga,
hvað vill það fá út úr samningaviðrœð-
um?
„Þab vill fyrst og fremst geta fram-
fleytt sér en nú getur stór hluti þess
það alls ekki. Veruleiki þess sem vinn-
ur 40 tíma á viku í frystihúsi er sá að fá
70-75 þúsund krónur í laun. Nokkuð
stór hluti þess er afkastatengd premía.
Taxtalaunin eru innan við 50 þúsund
krónur. Það sjá það allir að á þessum
launum lifir enginn, allra síst barna-
fólk.
Hæstu taxtar Verkamannasam-
bandsins eru um 60 þúsund krónur á
mánuði en algengir taxtar eru undir 45
þúsund krónum á mánuöi."
Hvemig œtla menn að ná fram bót-
um á þessu?
„Mér sýnist menn ekki vera alveg
sammála um það í þjóðfélaginu.
Lægstu taxtar eru svo lágir að þeir
verba ekki bættir í einu vetfangi
þannig að menn geti lifað á þeim. Þess
vegna verða að koma til aörar aðgerðir
til hjálpar þeim sem lægst hafa launin.
Að mínu viti snúa kjarasamningar
fyrst og fremst að stjórnvöldum. Frá
1988 hefur orðið 20% kaupmáttarrýrn-
un hjá félögum innan ASÍ. Þar af eru
14% tilkomin vegna aðgerða stjórn-
valda í formi aukinna skatta og ýmissa
álaga. Þannig er skerðingin að tveimur
þribju vegna aðgerða stjórnvalda og
okkur finnst eðlilegt að verkafólk fái
eitthvaö af þessari skerðingu til baka."
Tuttugu og fimm þúsund prósent
Nú eru kröfurnar um hœkkun lœgstu
launa gamalkunnur söngur sem virðist
ekki hafa borið ýkja mikinn árangur. Er
meira svigrúm til slíkra hœkkana nú en
áður?
„Ég hef skoðað þetta dálítið og sýn-
ist að frá því um 1973 hafi laun verka-
VIÐ LATUM HJ0LIN SNUAST
LEIÐANDI VELAVERSLUN I MEIRA EN 80 AR
Suðurlandsbraut 10, 108 - Reykjavík
Sími: 568 6499 / Fax: 568 0539
ÆGIR JANÚAR 1995 15