Ægir - 01.04.2000, Page 26

ÆGISVIÐTALIÐ
Nýhættur smábátaútgerðinni eftir 66 ára sjómennsku:
Var innprentað í æsku að
fara vel með auðlindina
- segir Dagbjartur Geir Guðmundsson
Fáir geta státað af jafn löngum sjómannsferli hér á landi og Dagbjartur Geir Guð-
mundsson sem hætti smábátaútgerð á síðasta ári, 82 ára að aldri. Dagbjartur hefur
lengstum síns ferils róið á smærri bátum, fór að róa á eigin báti aðeins 16 ára gamall
og kynntist strax á unglingsaldri óblíðum höndum veðurguðanna þegar hann barðist
til lands á bát sínum í því óveðri þegar franska skútan Pourquoi Pas fórst undan Mýr-
unum.
Dagbjartur Geir Guómundsson
hætti ekki S sjónum
fyrr en hann var kominn
á niræðisaldri, enda sjá-
varloftið hrein heilsubót.
Ijósm. Sverrir Jónasson
Dagbjartur hefur kynnst nær öllum gerðum veiði-
skapar hér við land og segist sjaldann hugsa til þess
hve mikið magn fiskjar hann hafi fært að landi. Þeim
mun meira segist hann velta vöngum yfir þeim kerf-
um sem komin séu á í sjósókninni hér við land og
hvernig þau komi misjafnlega við sjómenn.
„Eg er fæddur á Eyrarbakka árið 1917 en um ferm-
ingu flutti ég með foreldrum mínum til Keflavíkur,
þar sem uppbygging var mikil á þeim árum. Eg byrj-
aði mína sjómennsku 15 ára gamall og fór strax á ver-
tíð en ekki leið á löngu þar til að tækifæri gafst til að
fara í eigin útgerð. Þannig var að nýju hafnarmann-
virkin í Keflavík höfðu leyst af hólmi stóru uppskip-
unarbátana sem áður voru notaðir tii að skipa upp
fiski. Eg keypti einn þeirra árið 1933 fyrir 150 krón-
ur, sem þá var meira en mánaðarkaup, setti hann í
slipp og lét stækka, auk þess að panta í hann díselvél
frá Svíþjóð. Slíkar vélar höfðu ekki þekkst hér á landi
en vélina keypti ég af Gísla J. Johnsen og samdi
þannig við hann að vélina borgaði ég með nokkrum
víxlum. Vélin átti að kosta meira en árslaun, eða um
1200 krónur og svo var umsamið að ég reyndi að
borga víxlana á einu ári. Strax á þessu fyrsta sumri
gekk mér mjög vel að fiska á dragnótina og pabbi sá
um að taka út peningana út hjá frystihúsinu Jökli x
Keflavík fyrir innlögninni. Um haustið var komið að
greiðslu á fyrsta víxlinum og þá kom í ljós að ég hafði
lagt inn fyrir hátt í 3000 krónur yfir sumarið. Pabbi
sagði þá við mig að vafalaust kæmi það sér vel fyrir
Gísla J. að ég greiddi vélina strax upp í topp. Ég fór
til Gísla og sagði honum að hingað væri ég kominn
til að greiða inn á vélina og bað hann að lofa mér að
sjá vi'xlana. Gísli sótti þá inn í skáp en rak í rogastans
þegar ég lagði 1200 krónur á borðið og hann spurði
hvað hefði eiginlega komið fyrir mig. „Þetta getur
enginn maður gert,“ sagði Gi'sli undrandi en ég sagði
sem var að fiskiríið hafi verið gott um sumarið, vélin
hafi reynst vel og tekjurnar verið nægar til að ég gæti
gert upp við hann skuldina.
„Ef þig vanhagar einhvern tímann um eitthvað þá
skaltu tala við mig, drengur minn, í stað þess að
vesenast eitthvað í bönkum," sagði þá Gísli um leið
og hann tók við peningunum og upp frá þessu urðum
við Gísli aldavinir.
Svona hófst mitt fyrsta sumar í eigin útgerð en það
segi ég satt að þetta var eitt af bestu aflasumrum
mínum á ferlinum," segir Dagbjartur Geir.
Hef kynnst öllu nema túnfiskveiðum
Fyrstu árin gerði Dagbjartur út á dragnót á sumrin
og ýsulínu á haustin en á veturna fór báturinn upp og
Dagbjartur fór á vertíð á stærri bátunum. Fyrir
seinna stríð tók Dagbjartur síðan höndum saman við
fleiri framsýna menn á Suðurnesjum og ráðist var í
smíði og útgerð Keflvíkings, sem var þá stærsti bát-
urinn á Suðurnesjum. Sá bátur var gerður út öll
stríðsárin og aflaðist vel á hann en eftir strfðið var
■ 26