Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1941, Page 53

Æviágrip dr. med. Guðmundar Hannessonar.
Hann er fæddur 9. sept. 18(iG á Guðlaugsstöðum í Blöndudal, en ólsl
upp á Eiðsstöðum í sömu sveit lijá foreldrum sínum Hannesi Guðmunds-
syni og Halldóru Pálsdóttur og vandist þar allri sveitavinnu og smíð-
um, þvi að faðir hans var góður smiður á málm og tré. Hann lærði
undir skóla hjá séra Páli Sigurðssyni á Hjaltabakka og séra Hjörleifi
Einarssyni á Undirfelli. Stúdentspróf tók liann 1887 með I. einkunn
(89 st.) og lærði siðan læknisfræði í háskólanum í Kaupmannahöfn.
Læknisprófi lauk iiann í jan. 1894 með I. einkunn (197% st.). Eftir
prófið kynnti liann sér augnlækningar lijá Hansen-Grut prófessor og
gekk jafnframt á spítala.
Þann 13. april 1894 var liann settur héraðslæknir í Norður-Múla-
sýslu, en tók aldrei við því starfi, því að 30. júni s. á. var liann settur
héraðslæknir í Skagafirði, en þá tók héraðið yfir Sauðárkrókshérað
og mestan hluta Hofsósliéraðs. Þar var þá ekkert sjúkraskýli, en eigi
að síður varð að gera margar aðgerðir, þar á meðal 13 holskurði fyrsta
árið, en þá aðgerð hafði hann ekki séð á námsárunumi
A Sauðárkróki starfaði hann aðeins í rúmt ár. Bráðabirgðasjúkra-
skýli liafði þá verið sett á fót og nauðsynleg endurbót verið gerð á
vatnsbóli hæjarins. Þaðan fór liann til Kaupmannahafnar og starfaði
þar á sjúkrahúsum rúmlega iiálft ár.
Þann 6. mai 1896 var hann settur héraðslæknir i Eyjafirði og veitt
héraðið 14. sept. s. á. Það tók þá yfir Akureyrar- og Svarfdælahérað
og nokkurn liluta Grenivíkurhéraðs. Hann starfaði þar i 11 ár. — Auk
almennra læknisstarfa kom liann þar upp nýju sjúkrahúsi og læknis-
bústað og gerði sjálfur uppdrætti að hyggingum þessum. Þá ritaði hann
og greinaflokk í Bjarka (1899) um endurbót á húsakynnum alþýðu
og fékk þvi komið til leiðar, að fenginn var sérfróður maður til þess
að leiðbeina bændum í húsagerð. Hann kom og á fót nýrri prentsmiðju
á Akureyri (nú Odds Björnssonar), lestrarfélagi milli lækna norðan-
og austanlands og gaf út fjölritað læknablað i nokkur ár.
Eftir aldamótin fór hann, af sérstökum atvikum, að liugsa um lands-
mál, sérstaklega afstöðu vora til Danmerkur, og ritaði síðan bækling um
það mál (í afturelding. Ak. 1906). Var þar haldið fram fullkominni
rikisstefnu og fullveldi landsins. Sú stefna sigraði á fáum árum.
Þann 19. apríl 1907 var honum veitt héraðslæknisembættið í Reykja-
vik og fylgdi því kennsla við læknaskólann í líffærafræði, heilsufræði
og fæðingarfræði.1) — Þann 22. sept. 1911 var hann skipaður prófessor
við háskólann og skömmu síðar liætti liann læknisstörfum. Honum var
1) Síðar lífeðlisfræði.