Stúdentablaðið - 01.01.2003, Qupperneq 25

25
Kennarar geta jafnvel fengið
listann á Excel formi og síðan notað
skjalið til að halda utan um nem-
endabókhald eins og skil á
verkefhum, hlutaeinkunnum o.fl.
Óendanlegir
möguleikar
Hér hafa aðeins verið nefndir nokkrir
möguleikar vefkerfísins sem þegar er
farið að nota í miklum mæli, en það
er stöðugt verið að þróa það áfram.
Prófasafn Háskólans hefur verið
tengt námskeiðavefhum sem þýðir
að bæði kennarar og nemendur geta
skoðað eldri próf sem tilheyra
námskeiðinu.
Hægt er að senda nemendum
tilkynningar, setja þeim fyrir
verkefni, byggja upp tenglasafn
námskeiðs, svara fyrirspumum ffá
nemendum o.s.ffv.
Reiknistofhun Háskóla íslands
hefur lyft grettistaki með þróun
þessa kerfis, en Ragnar Stefán
Ragnarsson, deildarstjóri hug-
búnaðarþróunar Reiknistofhunar HÍ,
hefur borið hitann og þungann af þvi
verki.
Eitt það mikilvægasta við
innleiðingu nýs hugbúnaóar sem
þessa er að auðvelt sé fyrir
meðaljóninn og -gunnuna að læra á
hann. Eins og sést á þeim tölum sem
nefndar vom hér að framan hefur
vefkerfi Háskólans staðist það próf
með prýði, því það hefur gengið
fljótt og vel að fá kennara og
nemendur til að nýta sér það.
Vefkerfið sem Reiknistofhun
Háskóla Islands hefur alfarið hannað
er því griðarlegt framfaraspor í
upplýsingatækni innan skólans.
Samstarf við
Kennaraháskólann
Nú stefnir í að vefkerfið fái meiri
útbreiðslu, því nú hafa Háskóli
íslands og Kennaraháskóli íslands
ákveðið að eiga samstarf um
sameiginlega þróun og rekstur
upplýsingakerfa fyrir nemendur,
kennara og stjómsýslu skólanna.
Rektorar skólanna skrifuðu undir
yfirlýsingu þessa efnis þann 13.
janúar sl.
Skólamir nota sama nemenda-
skráningarkerfi, sem á sínum tíma
var þróað af Reiknistofhun Háskóla
íslands og tekið i notkun 1978.
Tímabært er orðið að gera verulegar
endurbætur á kerfinu og jafhframt
að þróa áffam margvíslegar nýjungar
m.a. varðandi það netumhverfi fyrir
nemendur og kennara sem hér hefur
verið til umfjöllunar.
Með samstarfmu er verið að
tryggja að þekking og reynsla sem til
staðar er innan beggja skóla nýtist til
fullnustu við endurskoðun kerfisins
og áframhaldandi þróunarvinnu, og
ennfremur að endurbætumar komi
að eins miklu gagni og kostur er.
Stefnt er að því að báðir skólar
komi sér upp hliðstæðum upp-
lýsingakerfúm sem hvort um sig feli
í sér annars vegar nemendaskrárkerfi
og hins vegar netumhverfi (vefkerfi)
fýrir nemendur og kennara. Forsenda
samstarfsins er sú að vinnsluhluti
kerfanna verði að mestu leyti
sameiginlegur en gagnahlutar kerf-
anna aðskildir. Lausnir á einstökum
kröfum sem upplýsingakerfúnum er
ætlað að mæta, geta þó verið
mismunandi milli skólanna.
99Eitt það mikilvægasta við
innleiðingu nýs hugbúnaðar er
að auðvelt sé fyrir meðaljóninn
og -gunnuna að læra á hannU
Framhaldsnám við HÍ eflist við
aukið erlent samstarf
Kennarar og fræðimenn við Háskóla
íslands og stofnanir tengdar honum
taka árlega þátt í alþjóðlegum sam-
starfsverkefnum sem veita á fjórða
hundrað milljónum íslenskra króna
inn í rannsóknastarf Háskólans. Það
er nú orðið umtalsverður hluti af
sjálfsaflafé hans, en sjálfsaflafé er
sem kunnugt er um það bil þriðjung-
ur af rekstrarfé Háskóla íslands. Auk
þess að taka þátt í samstarfs-
verkefnum hafa kennarar og fræði-
menn úr flestum deildum HÍ sótt um
og fengið styrki úr erlendum sjóðum
og frá ýmsum stofnunum og
fyrirtækjum til þess að vinna að
margvíslegum rannsóknum.
Segja má að erlent fjármagn,
auk þess fjánnagns sem fæst úr
innlendum sjóðum, s.s. RANNÍS og
Nýsköpunarsjóði námsmanna, hafi
mjög styrkt rannsóknatengt fram-
haldsnám við Háskóla Islands, því
erlenda fjármagnið er gjama notað
til að fjármagna stöður ffamhalds-
nemenda í rannsóknatengdu námi.
Það skiptir því afar miklu máli í
þessum þætti háskólastarfseminnar,
en er ennffemur skýr vísbending um
að hér eru færir fræðimenn að fást
við áhugaverðar rannsóknir.
Vegir liggja
til allra átta
Samkvæmt gögnum ffá rannsókna-
sviði Háskóla íslands kemur erlent
fjármagn víða að. Um er að ræða
styrki úr opinberum sjóðum, s.s. ffá
Norrænu ■ ráðherranefndinni,
Evrópubandalaginu, Norræna
menningarsjóðnum, Nordisk sam-
arbetsnámnden för humanistisk
forskning, NorFA, Norrænu félags-
fræðisamtökunum, Nordic Industrial
Fond, Nordic Cancer Union, Nord-
regio, Nordita, National Science
Fond, Nato, Nordisk energiforskn-
ing og Norsk Forsknings Rád svo
eitthvað sé nefnt.
Einnig kemur mikið fjármagn
frá erlendum stofnunum og
fyrirtækjum, s.s. Wisconsinháskóla,
Pronova Biocare, Rannsóknasjóði
bandaríska hersins, Merck Sharpe &
Dohme Inc., Merch Inc., Göteborgs
Universitet, Alpharma, Norsk
Hydro, Kaupmannahafnarháskóla,
Pólrannsóknastofnun Japans, Elkem
og Columbia University School of
Law.
Dæmi um alþjóðleg
samstarfsverkefni
Eins og áður segir taka fjölmargir
ffæðimenn við Háskóla íslands þátt í
alþjóðlegum samstarfsverkefnum og
verða hér aðeins fáein nefhd:
Jón Eiríksson, vísindamaður t
Raunvísindastofnun, tekur þátt í
verkefni sem styrkt er af fimmtu
rammaáætlun Evrópusambandsins,
HOLSMEER verkefninu. Þetta er
samstarfsverkefhi vísindamanna við
tólf evrópska háskóla í átta löndum.
Heildarstyrkurinn nemur um
2.000.000 evrum og styrktartímabil-
ið er 2001 - 2003. Hlutur íslands er
um 155.000 evrur en þar að auki er
ísland eitt af lykilsvæðunum í
verkefninu og samstarfsaðilar i
HOLSMEER stunda einnig rann-
sóknir á íslandi. Markmið verkefn-
isins er m.a.að afla gagna um sögu
hafstrauma og loftslags síðustu 2000
ára. Með samþættingu gagna frá
mörgum rannsóknasviðum er stefht
að tímaupplausn sem nemur
áratugum og jafhvel árum í gagna-
runum um náttúrufar á tilteknum
lykilsvæðum, allt ffá Portúgal og
norður fýrir ísland. Verkefnið felur í
sér rannsóknir á fimm lykilsvæðum
en þau eru ísland, Bretlandseyjar,
Vestur-Noregur, Danmörk og Norð-
ur-Þýskaland, Spánn og Portúgal. í
íslenska hluta verkefnisins er megin-
áherslan á greiningu og tímasetningu
loftslags- og hafstraumasögu í set-
kjömum ffá norðlenska landgrunn-
inu. Sérstök áhersla er lögð á
setlagaffæðilega þætti sem stjómast
af hafstraumum og hafískomum, en
einnig hugað að gögnum um eldgos
og jarðskjálfta á Tjörnesbrota-
beltinu. Heimasíða verkefnisins er
http://www.bangor.ac.uk/os/-
holsmeer/index.html
Guðrún Marteinsdóttir próf-
essor í fiskifræði á Raunvísinda-
stofnun stýrir verkefni er heitir
Stofngerð þorsks við ísland.
Verkefhið er styrkt af Evrópusam-
bandinu og RANNÍS. Það er unnið á
Hafrannsóknastofnun og er sam-
starfsverkefni fimm stofnana og
háskóla þ.e. ásamt Hafró og Háskóla
ísland er það Danska og Skoska
hafrannsóknastofnunin og háskólinn
í Hamborg. Verkefnið styrkir tvo
nemendur við Háskóla íslands, einn
doktorsnema og einn meistaranema.
Markmiðið með verkefninu er m.a.
að kortleggja útbreiðslu hrygnandi
þorsks og safna upplýsingum um
samsetningu og eiginleika hrygn-
ingarhópa og umhverfisþætti sem
hafa áhrif á afkomu ungviðis á
hverjum stað.
Karl G. Kristinsson, prófessor
í sýkla- og veirufræði við læknadeild
H.í stýrir að hluta til rannsókna-
verkefni sem ber nafnið EURIS.
EURIS er skammstöfun fyrir
European Resistance Intervention
Study sem er alþjóðlegt rannsókn-
arverkefni sem styrkt er af
Evrópusambandinu og RANNÍS.
Megintilgangur verkefhisins er að
kanna leiðir til að draga úr tíðni
ónæmra baktería, einkum pneumó-
kokkabaktería hjá bömum. Á íslandi
er verið að kanna hvort sýkinga-
vamir á leikskólum og breyting á
skömmtum sýklalyfja muni leiða til
fækkunar á ónæmum bakteríum og
fækkunar á sýkingum almennt hjá
bömum. Auk Islands taka Portúgal,
Frakkland, Svíþjóð, Bandaríkin og
Þýskaland þátt í verkefhinu.
Fjármagna stöður
framhaldsnema
Erlent fjármagn er einnig oft notað
til að standa straum af svokölluðum
post.doc stöðum, tímabundnum
rannsóknastöðum fýrir þá sem hafa
lokið doktorsprófi. Magnús Þór
Jónsson, prófessor í verkfræðideild, t
stýrir tveimur verkefnum sem styrkt
em af Norðmönnum. Annars vegar
líkangerð af rafskautum fýrir jám-
blendiofna sem norska fýrirtækið
Elkem styrkir og sem stendur vinnur
einn nemi í post doc stöðu við
verkefhið, en a.m.k. þrír nemar hafa
tekið meistaraverkefni í tengslum
við það. Hitt verkefhið sem Magnús
Þór stýrir er í samstarfi við há-
skólann í Þrándheimi þar sem sam-
spil ljósboga og rafskauts er skoðað.
Guðrún Sævarsdóttir, sem lauk
doktorsprófi frá Háskólanum í
Þrándheimi, útvegaði fjármagn frá
Elkem og Norsk Forskningsrád til
þess að vinna áfram að rannsókninni
hérlendis. Ennfremur má geta þess
að Orkuveitan í Reykjavík hefur
styrkt mjög veglega bæði
meistara og doktorsnám við
verkfræðideild, styrkti m.a.
einn doktorsnema, Rúnar
Unnþórsson, við doktors-
verkefni sem fjallar um
bilanagreiningu.
I félagsvísindadeild hefur
Unnur Dís Skaptadóttir,
dósent í mannfræði, fengið
styrki frá Norrænu ráðherra-
nefndinni, NORDREGIO og
UNESCO til þess að styrkja
meistaranema. Eitt verkefnið
Coping Strategies and Reg-
ional Policies, Social Capital
in the Nordic Peripheries var
norrænt samanburðarverkefni.
Islenski þátturinn nefndist
Félagslegur auður, nýsköpun
og byggðastefna og var
unninn í samvinnu við Karl
Benediktsson í jarð- og land-
fræðiskor. Annað verkefni,
Coping under stress in fish-
eries Communities, var unnið
í samvinnu við Fróðskapar-'
setur Færeyja og Kola Science
Centre, Appatity, í Murmansk.
Það er þvi ljóst að erlent sam-
starf styrkir mjög og eflir
rannsóknatengt nám við Há-
skóla íslands, bæði fjár-
hagslega og faglega.
Frá hægri: Magnús Þór Jónsson prófessor, Benedikt Helgason doktors-
nemi, Guðrún Sævarsdóttir postdoc og Rúnar Unnþórsson, doktors-
nemi.